Σάββατο, 9 Νοεμβρίου, 2024
More
    ΑρχικήΛογοτεχνίαΜεταφρασμένη ΛογοτεχνίαΗ βιβλιοθηκάριος του Άουσβιτς - Antonio G. Iturbe

    Η βιβλιοθηκάριος του Άουσβιτς – Antonio G. Iturbe

    -

    Η βιβλιοθηκάριος του Άουσβιτς – Antonio G. Iturbe

    Το άκουσμα και μόνο του ονόματος του Άουσβιτς ξυπνάει μέσα στον καθένα από εμάς αισθήματα τρόμου και απέχθειας, αφού το σύνολο των εγκλημάτων που διαπράχθηκε εκεί κατά της ανθρωπότητας είναι τοις πάσι γνωστό.

    Τι γίνεται όμως όταν ένα βιβλίο έρχεται να ταράξει τα νερά και να φέρει στο φως και ορισμένες “καλές” πτυχές του στρατοπέδου, άγνωστες στο ευρύ κοινό;

    Προσωπική άποψη: Λεύκη Σαραντινού

    Αρχικά, οι αναγνώστες υποδέχονται το “νέο” με δυσπιστία. Είναι ποτέ δυνατόν να υπήρχε οτιδήποτε καλό στο Άουσβιτς, και δη μία βιβλιοθήκη, όπως και –κάτι ακόμα πιο περίεργο– ένα σχολείο; Κι όμως, η Ιστορία έρχεται να επαληθεύσει για άλλη μια φορά την απίστευτη διήγηση του δημοσιογράφου και βιβλιοκριτικού Antonio Iturbe “H βιβλιοθηκάριος του Άουσβιτς”, η οποία δεν αποτελεί μόνο μυθοπλασία, αλλά βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα που έλαβαν χώρα σε αυτό το διαβόητο στρατόπεδο συγκέντρωσης.

    Το βιβλίο βασίζεται στην αληθινή ιστορία της Τσεχοεβραίας Εντίτα Αντιλέροβα ή Ντίτα Κράους. Η έφηβη τότε κοπέλα υπήρξε η ίδια κρατούμενη του στρατοπέδου, αλλά και μάρτυρας της λειτουργίας ενός σχολείου στο στρατόπεδο, κρυφά από τους Ναζί, καθώς και μίας βιβλιοθήκης, της μικρότερης και πιο επικίνδυνης στον κόσμο, έτσι τη χαρακτηρίζει ο συγγραφέας. Τη βιβλιοθήκη αυτή η Ντίτα την υπηρέτησε με κίνδυνο της ζωής της ως βιβλιοθηκάριος κατά τη διάρκεια της παραμονής της εκεί. Τα γεγονότα του βιβλίου διαδραματίζονται κυρίως στα έτη 1944-45 ως και την απελευθέρωση των κρατουμένων του στρατοπέδου, υπάρχουν όμως αναφορές σε παρελθόντα χρόνο μέσα από αναδρομές της ίδιας της πρωταγωνίστριας.

    Δύο δάσκαλοι σηκώνουν το κεφάλι αγχωμένοι. Κρατούν στα χέρια τους κάτι που απαγορεύεται αυστηρά στο Άουσβιτς και μπορεί να καταδικαστούν σε θάνατο έτσι και τους ανακαλύψουν. Αυτά τα αντικείμενα, τα τόσο επικίνδυνα που η κατοχή τους συνιστά αιτία της μέγιστης ποινής, δεν πυροβολούν ούτε τρυπάνε, δεν είναι ούτε κοφτερά ούτε επιθετικά όπλα. Τα αντικείμενα που οι αδυσώπητοι φρουροί του Ράιχ φοβούνται τόσο πολύ είναι απλώς και μόνο βιβλία. Οι Ναζί όμως τα κυνηγάνε, τα ελέγχουν και τα απαγορεύουν επίμονα. Καθ’ όλη τη διάρκεια της Ιστορίας, άπαντες οι δικτάτορες, οι τύραννοι και οι καταπιεστές –είτε λευκοί, είτε μαύροι, είτε ανατολίτες, είτε Άραβες, είτε Σλάβοι, ανεξαρτήτως χρώματος και φυλής, είτε τάσσονταν υπέρ του λαϊκού ξεσηκωμού, υπέρ των προνομίων της αριστοκρατίας, υπέρ της θέλησης του Θεού ή της αδιάλλακτης πειθαρχίας του στρατού, όποια κι αν ήταν η ιδεολογία τους– όλοι μηδενός εξαιρουμένου είχαν κάτι κοινό: καταφέρονταν πάντα με τρομερό μένος κατά των βιβλίων. Τα βιβλία είναι επικίνδυνα αφού κάνουν τους ανθρώπους να σκέφτονται.

    Το βιβλίο θα θυμίσει το δίχως άλλο στους αναγνώστες την φημισμένη ταινία La vita e bella, η οποία προσέφερε και αυτή μία εναλλακτική όψη του απεχθούς στρατοπέδου. Αυτή τη φορά, η ιστορία του τρόμου, των απάνθρωπων εκτελέσεων, του ρατσισμού και της ταπείνωσης διανθίζεται με το πηγαίο θάρρος και την αυταπάρνηση που έδειξε η Ντίτα, η οποία είναι εδώ για να μας θυμίσει ότι ακόμα και στο χειρότερο μέρος του κόσμου μπορεί να συναντήσει κανείς την ομορφιά. Η ομορφιά εκφράζεται μέσα από τα βιβλία, τα λίγα που οι κρατούμενοι έχουν λαθραία στην κατοχή τους, τα οποία όμως αρκούν για να φτερουγίσει ελεύθερη η ψυχή του αναγνώστη μακριά από τα γκρίζα τείχη του στρατοπέδου.

    Και η αλήθεια είναι ότι η ωραιότητα και η ελευθερία που αντιπροσωπεύουν και προσφέρουν τα βιβλία κάνουν ακόμα πιο έντονη και ευδιάκριτη την αντίθεση ανάμεσα στη φρίκη του στρατοπέδου και στην ωραιότητα της ζωής. Οι ίδιοι οι σκληροτράχηλοι και σαδιστές Ναζί αποδεικνύονται τόσο αντιφατικοί, που από τη μια σιγοσφυρίζουν Μπετόβεν και από την άλλη δολοφονούν εν ψυχρώ αθώες υπάρξεις. To μυθιστόρημα επομένως, όπως και το γνωστό Φαρενάιτ 451, αποτελεί και έναν ύμνο στα διωκόμενα από τους Ναζί βιβλία, αλλά και την ίδια τη ζωή, και ο δημιουργός κάνει το παν για να μας αποδείξει ότι η ανθρωπιά και η θέληση για ζωή και επιβίωση δεν εξαφανίζεται τόσο εύκολα από τον πλανήτη μας.

    Ο συγγραφέας, με γλώσσα λιτή και απέριττη και με περιστασιακή εκφορά κρίσεων για την ίδια τη ζωή, καταφέρνει να περιγράψει αρτιότατα όχι μόνο τη φρίκη του στρατοπέδου, αλλά και τις διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ κρατουμένων, ή μεταξύ αυτών και των δεσμοφυλάκων τους, καθώς και την καθημερινή ζωή σε αυτό. Με μορφή αναδρομών, μαθαίνουμε για τη ζωή της Ντίτα πριν το Άουσβιτς, τα παιδικά χρόνια της στην Πράγα και τον εγκλεισμό αυτής και της οικογένειάς της, στη συνέχεια, στο γκέτο Τερεζίν στην Πράγα.

    Πέρα από τους κρατουμένους που πλαισιώνουν ως χαρακτήρες την Ντίτα, όπως τη Μαργκίτ, τον κύριο Χιρς και διάφορους άλλους, πολύ ενδιαφέρουσα είναι η απεικόνιση από την πένα του συγγραφέα γνωστών Ναζί όπως του Γιόζεφ Μένγκελε, του Άντολφ Άιχμαν και του Ρούντολφ Ες, καθώς και αμφιλεγόμενων προσωπικοτήτων όπως του Ρούντι Ρόζενμπεργκ.

    Αναμφίβολα πρόκειται για ένα δυνατό και συγκινητικό ανάγνωσμα, του οποίου όλη η ουσία συνοψίζεται στη φράση του συγγραφέα:

    “Δεν είχε σημασία πόσα εμπόδια θα έβαζαν τα Ράιχ όλου του κόσμου – ανοίγοντας ένα βιβλίο μπορούσες να τα παρακάμψεις όλα”.

    Περίληψη: Βασισμένο στην αληθινή ιστορία της Ντίτα Κράους.

    Η ιστορία της μικρότερης και πιο επικίνδυνης βιβλιοθήκης στον κόσμο, ειπωμένη από μια κρατούμενη του Άουσβιτς που κατόρθωσε να επιβιώσει. 

    Ιανουάριος του 1944. Η έφηβη Ντίτα Κράους με τους γονείς της μεταφέρεται από το γκέτο των Εβραίων της Τερεζίν στην Πράγα στο στρατόπεδο Άουσβιτς-Μπιρκενάου. Μόνο η Ντίτα Κράους και μια χούφτα ακόμα κρατούμενοι επέζησαν, έπειτα από παραμονή ενός έτους, πριν από την απελευθέρωσή τους από τους Συμμάχους την Άνοιξη του ’45. Παρατηρεί τα πάντα, θυμάται τα πάντα και αφηγείται τα πάντα στον Αντόνιο Ιτούρμπε: Τον φόβο, τους συντρόφους που βρίσκαν νεκρούς το πρωί από την πείνα και το κρύο, την καταναγκαστική εργασία κάτω από τα γρονθοκοπήματα των «Κάπος», τις περιοδικές «επιλογές» που ξεχώριζαν τους υγιείς από τους αρρώστους που οδηγούνταν στα κρεματόρια.

    Μα πάνω απ’ όλα, θυμάται τον Φρέντι Χιρς, τον αρχηγό του παιδικού μπλοκ 31. Στη μαύρη λάσπη του Άουσβιτς που καταπίνει τα πάντα, ο Φρέντι Χιρς έκτισε μυστικά ένα σχολείο. Οι Ναζί δεν το ξέρουν. Όπως δεν γνωρίζουν και την ύπαρξη της μικρότερης, κρυμμένης και παράνομης δημόσιας βιβλιοθήκης που υπήρξε ποτέ. Περιλαμβάνει έξι «ομιλούντα» βιβλία και οχτώ τυπωμένα. Τα τελευταία, η νεαρή Ντίτα τα κρύβει κάτω από το φόρεμά της με κίνδυνο της ζωής της.   

    Το βιβλίο τιμήθηκε με το βραβείο TROA και μεταφράστηκε σε 22 γλώσσες.

     Στοιχεία βιβλίου

    Η βιβλιοθηκάριος του ΆουσβιτςΤίτλος: Η βιβλιοθηκάριος του Άουσβιτς

    Συγγραφέας: Antonio G. Iturbe

    Μετάφραση: Αγγελική Βασιλάκου

    Eκδόσεις: Κλειδάριθμος

    ISBN: 978-960-645-043-3

    Σελίδες: 528

    Έτος κυκλοφορίας: 2020

    Επιμέλεια κειμένου: Ζωή Τσούρα

     

     

    Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ

    ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

    εισάγετε το σχόλιό σας!
    παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ