Από τα πολύ καλά βιβλία που είναι χαρακτηρισμένα ως “τρόμου” είναι και Ο ψαράς. Από αυτά που καρφώνεις τα μάτια στο κείμενο και τα σηκώνεις όσο το δυνατόν λιγότερο μέχρι να φτάσεις στο τέλος.
Προσωπική άποψη: Βίκυ Ζηλιασκοπούλου
Δεν ξέρω τι περιμένετε εσείς από ένα βιβλίο τρόμου, αλλά εγώ μετά από τόσα χρόνια αναγνώσεων τώρα πια ψάχνω τη σωστή ατμόσφαιρα. Εκείνη τη σκοτεινή, που συνέχεια περιμένεις πως στην επόμενη παράγραφο θα συμβεί κάτι πολύ κακό, κι όμως, όταν όντως συμβαίνει ταράζεσαι. Ε, αυτή ακριβώς την ατμόσφαιρα “Ο ψαράς” την έχει και με το παραπάνω.
Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία μέρη. Το πρώτο και το τρίτο διαδραματίζονται στο παρόν, ενώ το δεύτερο περιγράφει μια ιστορία που συνέβη περίπου έναν αιώνα πιο πριν. Η διήγηση στο πρώτο και στο τρίτο μέρος είναι πρωτοπρόσωπη και γίνεται από τον Έιμπ, τον βασικό πρωταγωνιστή, ενώ στο δεύτερο μέρος είναι σε τρίτο πρόσωπο. Αυτό που ενώνει τις δύο ιστορίες είναι ο χώρος, το Ρέμα του Ολλανδού, μια περιοχή άγρια και απομονωμένη, γεμάτη φήμες (άσχημες προφανώς) και ανόσιες (προκλητικές ωστόσο) υποσχέσεις.
Όταν το σκοινί τον ρίχνει κάτω, το πόδι του παραμένει πιασμένο στον βράχο, που έχει μεταβληθεί από στήριγμα σε μέγγενη. Ο αστράγαλός του σπάει σαν ξερό κλαδί με έναν κρότο. Για πολλή ώρα το πόδι του παραμένει μαγκωμένο στον βράχο, ενώ ο υπόλοιπος σέρνεται προς το νερό. Κι άλλα κόκαλα σπάνε, τένοντες κόβονται. Ένας οξύς διαπεραστικός ήχος βγαίνει από το στόμα του, που είναι κλειστό.
Και τα τρία μέρη είναι πολύ ωραία, ίσως με λίγο διαφορετικό τρόπο. Το πρώτο είναι πιο συναισθηματικό, αφού μιλά για τις απώλειες που βίωσαν ο Έιμπ αλλά και ο Νταν, ο φίλος του που πηγαίνουν μαζί για ψάρεμα. Ταυτόχρονα όμως αρχίζει και στήνει το σκηνικό για τη βασική ιστορία, ξεκινά ήδη από τις πρώτες σελίδες να βάζει τις βάσεις. Το δεύτερο και το τρίτο μέρος είναι ξεκάθαρα αυτά που δίνουν στο βιβλίο τον χαρακτηρισμό του ως “τρόμου”. Δεν είναι τόσο το τι ακριβώς συμβαίνει, ίσως τα έχουμε ξαναδεί σε βιβλία ή ταινίες. Είναι ο τρόπος που το κάνει, το πώς παίζει με τις επιθυμίες και τους φόβους του ανθρώπου, αφού έπιασε τον πιο απόλυτο τρόμο του καθενός (την απώλεια αγαπημένων προσώπων) και την έκανε μυθιστόρημα. Περιέγραψε μάλιστα με πολύ έντονο τρόπο κάποια από τα συναισθήματα που γεννιούνται από αυτήν την απώλεια…
Η πετονιά, ακινητοποιημένη στην θέση της, σφίχτηκε, τεντώθηκε και άρχισε να με τραβάει κατευθείαν μέσα στο νερό, καθώς τα χέρια μου ήταν ανίκανα να χαλαρώσουν τη λαβή τους στο καλάμι. Μετά από πέντε-έξι ασταθή βήματα, βρέθηκα στην άκρη του ρέματος, που έβγαζε φυσαλίδες και χόρευε σαν ζωντανό ον. Αντιλήφθηκα με τη βεβαιότητα του ονείρου ότι δεν ήθελα σε καμία περίπτωση να τολμήσω να πλησιάσω περισσότερο στο ρέμα.
Αργόσυρτος τρόπος γραφής, με απόλυτη σαφήνεια και επιμονή στη λεπτομέρεια, κάτι που κάνει την οποιαδήποτε περιγραφή να είναι εξαιρετική. Τα τοπία, οι παρουσίες (ανθρώπινες και μη) που συμμετέχουν στην πλοκή, όλα περιγράφονται με απίστευτη παραστατικότητα. Οι φωνές, οι μυρωδιές, οι ήχοι και όλα όσα μπορούν να βοηθήσουν να δημιουργηθεί ζωντανή εικόνα υπάρχουν. (Δεν χρειάζεται καν να γίνει ταινία αυτό το βιβλίο, όσο διαβάζεις οι εικόνες δημιουργούνται από μόνες τους.) Θα τολμήσω να πω πως είναι λίγο στο στυλ του Κινγκ, αφού ο συγγραφέας στήνει το σκηνικό του χωρίς να βιάζεται και παίζει με την ψυχολογία σου. Έχει κορυφώσεις και υφέσεις χωρίς όμως να σε αφήνει χαλαρό, δεν υπάρχουν στιγμές χαλάρωσης ή ηρεμίας, όλο το βιβλίο σε κρατά σε ένταση.
Μπράβο του, θέλω να ελπίζω ότι θα μεταφραστεί και το άλλο βιβλίο που έχει γράψει…
Περίληψη: Το Ρέμα του Ολλανδού, ένας ορμητικός χείμαρρος με απότομες όχθες, διασχίζει τα δάση γύρω από το Γούντστοκ, στα βόρεια της πολιτείας της Νέας Υόρκης, γεμάτος υποσχέσεις για τους επίδοξους ψαράδες.
Τέτοιοι ψαράδες είναι και ο Έιμπ με τον Νταν, δυο φίλοι που βρήκαν παρηγοριά για την απώλεια των αγαπημένων τους στο κοινό τους πάθος για το ψάρεμα. Οι φήμες, όμως, που συνοδεύουν το Ρέμα του Ολλανδού δεν κάνουν λόγο μόνο για έναν απομονωμένο ψαρότοπο, αλλά και για ένα μυστικό που βρίσκεται εκεί και που ίσως βοηθούσε να απαλύνουν τη θλίψη τους ο Νταν και ο Έιμπ.
Παρόλο που και οι δυο τους αντιμετωπίζουν τις φήμες αυτές σαν δεισιδαιμονίες, σύντομα θα βρεθούν μπλεγμένοι σε μια ιστορία σκοτεινή σαν τα ορμητικά νερά εκείνου του χειμάρρου του Ολλανδού, με επίκεντρο έναν μυστηριώδη άνδρα με το προσωνύμιο Ψαράς, μια ιστορία που θα τους φέρει αντιμέτωπους με τις απώλειες που έχουν βιώσει και με το τίμημα που θα πρέπει να καταβάλουν για να τις αναπληρώσουν.
Ο Ψαράς, ένα από τα συγκλονιστικότερα μυθιστορήματα τρόμου των τελευταίων ετών, μιλάει για την απώλεια, τη μοναξιά και τη φιλία, με περίτεχνη γραφή, λεπτοδουλεμένη πλοκή και σκοτεινή φαντασία, συνδυάζοντας τη βιβλική ιστορία του Ιώβ, το Μόμπι Ντικ, του Χέρμαν Μέλβιλ, και τις ιστορίες του Χ.Φ. Λάβκραφτ. Το 2016, ο Ψαράς πήρε το βραβείο Bram Stoker Καλύτερου Μυθιστορήματος.
Στοιχεία του βιβλίου
Τίτλος: Ο ψαράς (The fisherman)
Συγγραφέας: Τζον Λάνγκαν (John Langan)
Μετάφραση: Πάνος Τομαράς
Εκδόσεις: Αίολος
Σελίδες: 392
Ημερομηνία έκδοσης: Ιούλιος 2022
ISBN: 978-960-521-326-8
Επιμέλεια κειμένου: Ζωή Τσούρα
Επιμέλεια κεντρικής εικόνας: Νεκταρία Βαρσαμή-Πουλτσίδη