Στη σημερινή συνέντευξη στους Θεματοφύλακες Λόγω Τεχνών, φιλοξενείται ο ιατρός και συγγραφέας Γιάννης Γλύκας, με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου του «Σκόνη στον χρόνο» από τις εκδόσεις Πνοή.
Συνέντευξη
Ρωτάει η Αγγελίνα Παπαθανασίου
Καλησπέρα. Σας ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχωρείτε. Συστήνεστε στο αναγνωστικό κοινό με το ιστορικό μυθιστόρημα «Σκόνη στον χρόνο» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή. Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας; Ήρθε τυχαία ή ήταν όνειρο ζωής που πραγματοποιήθηκε;
Γ. Γλ. Το ταξίδι μου στον κόσμο της λογοτεχνίας ξεκίνησε από πολύ νωρίς. Από την παιδική μου ηλικία, με την αγάπη για τα βιβλία την οποία μου εμφύσησε ο παππούς μου και η μητέρα μου. Πέραν όμως από την αγάπη για τη λογοτεχνία, η γραφή, η μυθοπλασία από την πλευρά του συγγραφέα, ήταν κάτι που το είχα μέσα μου, ως ανάγκη και όνειρο, εδώ και αρκετά χρόνια, αλλά για κάποιον λόγο δεν ένιωθα ποτέ έτοιμος να αφεθώ σε όλο αυτό. Κάποια στιγμή ωστόσο, αυτή η ανάγκη να γράψω ήταν πλέον επιτακτική και δεν έπαιρνε άλλες αναβολές. Για να καταλάβετε, πριν καλά καλά ξεκινήσω να γράφω το βιβλίο μου, η «Σκόνη στον Χρόνο» είχε ήδη αρχίσει να παίρνει μορφή μέσα στη σκέψη μου. Οπότε στην ερώτησή σας απαντώ ξεκάθαρα πως ήταν ένα όνειρο ζωής.
Το βιβλίο σας αναφέρει ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν τις ζωές όχι μόνο των Ελλήνων όπως: Οκτωβριανή επανάσταση, Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, Βαλκανικοί Πόλεμοι, Μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή της Σμύρνης. Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για να γεννηθεί η ιστορία που μας αφηγείστε;
Γ.Γλ. Το έναυσμα για να γράψω για αυτή την περίοδο, και ειδικά για το κομμάτι της Οδησσού και της Μικρασίας, είχε να κάνει με τις διηγήσεις της οικογένειάς μου. Ήθελα να γράψω για μέρη στα οποία κινήθηκαν οι πρόγονοί μου. Βέβαια η ιστορία αυτή είναι κατά βάση μυθοπλασία, ωστόσο σε πολλά σημεία έχω μπλέξει αλήθειες με τον μύθο. Κι εκεί έγκειται η μαγεία της μυθοπλασίας!
Ήθελα να συγκεράσω εικόνες από τις αληθινές ιστορίες της οικογένειάς μου, αληθινές σκηνές από όσα έζησαν οι πρόγονοί μου, με την ιστορία που έφτιαξα μέσα στο μυαλό μου. Και νομίζω πως το κατάφερα. Αυτό είναι κάτι που συγκίνησε πολύ όσους ήξεραν να αναγνωρίσουν την αλήθεια μέσα στον μύθο. Και εννοείται ότι το νησί μου, η Χίος, θα πρωταγωνιστούσε στην ιστορία μου!
Υπάρχει όμως και το ερωτικό στοιχείο στο μυθιστόρημα. Ένας έρωτας ανάμεσα στον Δημήτρη και δυο γυναίκες, την Αριάδνη και την Αμαλία. Συναντήσατε δυσκολίες με τους ήρωές σας κατά τη συγγραφή; Γνωρίζατε από την αρχή το τέλος της ιστορίας ή σας οδήγησαν σε αυτό οι ήρωές σας;
Γ. Γλ. Εννοείται ότι υπάρχει το ερωτικό στοιχείο! Και είναι και πολύ έντονο μάλιστα! Πρόκειται για μια ερωτική ιστορία εποχής που διαδραματίζεται την περίοδο 1916 με 1922. Μια ιδιαίτερα ταραγμένη περίοδο, στην οποία συνέβαιναν πολλά πράγματα ταυτόχρονα για τον Ελληνισμό, εντός και εκτός της χώρας μας. Οι ζωές των τριών πρωταγωνιστών της ιστορίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την Οδησσό, τη Θεσσαλονίκη, τη Χίο και τη Σμύρνη. Το πρώτο μέρος του μυθιστορήματος κινείται ανάμεσα στην Οδησσό, η εύρωστη ελληνική παροικία της οποίας πλήττεται από την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917, και τη Θεσσαλονίκη, με το κίνημα Εθνικής Αμύνης, τον Εθνικό Διχασμό και τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Στο δεύτερο μέρος της ιστορίας οι ήρωες κινούνται στη Χίο, και τέλος στο τρίτο και τελευταίο μέρος, μεταφερόμαστε στα μικρασιατικά παράλια, στη Σμύρνη, σε μια περίοδο αναταραχών, με τον πόλεμο να κοντοζυγώνει και να επηρεάζει με τρόπο αμείλικτο τις ζωές των πρωταγωνιστών.
Αυτή η ταραχή των γεγονότων είναι που θα οδηγήσει στο να ερωτευτεί τελικά ο Δημήτρης και τις δύο πρωταγωνίστριες της ιστορίας. Το ερωτικό τρίγωνο εδώ είναι ηθικά πλασμένο, λόγω των ιδιαίτερων περιστάσεων της εποχής. Έρωτας και πόλεμος.
Στην ιστορία αυτή υπάρχει πολύ και από τα δύο, και όπως είπε ο Μπρεχτ:
“Ο πόλεμος είναι όπως η αγάπη: πάντα βρίσκει έναν τρόπο”.
Ήξερα από την αρχή πώς ήθελα να τελειώσει η ιστορία μου. Ωστόσο οι ήρωες συχνά ακολουθούσαν διαφορετικό δρόμο από αυτόν που είχα προσχεδιάσει. Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει όταν γράφεις και είναι πραγματικά υπέροχο. Έδωσα στους ήρωές μου το περιθώριο να ανατρέψουν πράγματα και καταστάσεις και δεν ακολούθησα πιστά τα αρχικά πλάνα μου, αλλά το τέλος της ιστορίας δεν άλλαξε από αυτό που είχα εξαρχής στο μυαλό μου.
Σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας έπαιξε και η μητέρα του Δημήτρη, η Ανδριανή. Η ίδια θεωρεί ότι η ενέργειά της ήταν μια πράξη αγάπης για τον γιο της. Μπορούν όμως να συνυπάρξουν εγωισμός και αγάπη;
Γ.Γλ. Ναι, έπαιξε κομβικό θα έλεγα ρόλο στην ιστορία η Ανδριανή. Κάθε απόφαση που παίρνουμε οι άνθρωποι έχει έναν αντίκτυπο στη ζωή τη δική μας αλλά και των γύρω μας. Από κάθε μικρή ή μεγάλη μας απόφαση γεννιούνται αλυσιδωτές αντιδράσεις. Έτσι είναι η ζωή εγγενώς.
Η Ανδριανή μέσα στο μυαλό της δικαιολογεί την πράξη της, βάζοντας μπροστά την αγάπη της για τον γιο της. Στο όνομα της αγάπης γίνονται κάθε μέρα εκατομμύρια λάθος ενέργειες, οι οποίες διαπνέονται από τον εγωισμό.
Όμως η αγάπη και ο εγωισμός ως έννοιες, όσο και αν παρουσιάζονται συχνά με αντιπαραθετική διάθεση, στην πραγματικότητα προϋποθέτουν και εξυψώνουν η μια την άλλη.
Το πιστεύω ότι ακόμα και η αγάπη της μάνας, που αποτελεί μια από τις πιο ανιδιοτελείς μορφές αγάπης, εμπεριέχει σχεδόν πάντα και τον εγωισμό.
Διαβάστε την άποψή μας για το βιβλίο: Σκόνη στον χρόνο
Πώς καταφέρνετε να συνδυάσετε την ιατρική με τη συγγραφή; Και τα δυο απαιτούν αφοσίωση, επιμονή, υπομονή και χρόνο. Τι είναι για σας η συγγραφή;
Γ.Γλ. Ο συνδυασμός της άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος με τη συγγραφή δεν είναι καθόλου απλός. Η ιατρική, και στη δική μου περίπτωση η χειρουργική, απαιτεί καθημερινά πολύ χρόνο και πολλή ενέργεια και συχνά δεν μένει κάτι για τη συγγραφή. Παρ’ όλα αυτά θεωρώ ότι όταν θέλεις κάτι πολύ, πάντα βρίσκεις χρόνο για αυτό.
Η συγγραφή για μένα λειτουργεί ψυχοθεραπευτικά. Αυτή η αίσθηση της ροής, αυτή η χαρά της δημιουργίας είναι η αποσυμπίεσή μου, η διέξοδός μου. Είναι το καλύτερο φάρμακο για τη συχνά σκληρή και απαιτητική καθημερινή άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος και μπορώ να πω ότι αυτή η αποσυμπίεση που βρήκα στη μυθοπλασία με βοηθά πολύ στην καθημερινότητά μου ως γιατρός.
Έχουν προγραμματιστεί νέες παρουσιάσεις του βιβλίου σας;
Γ. Γλ. Έχουν ήδη γίνει δύο παρουσιάσεις του βιβλίου στην Αθήνα και μία στη Χίο. Έχουμε προγραμματίσει μια ακόμα, καλοκαιρινή παρουσίαση του βιβλίου στη Χίο στις 24 Αυγούστου. Επίσης μπορείτε να με βρείτε στις εκθέσεις βιβλίου που γίνονται στην Αθήνα, στις βραδιές υπογραφών. Η Πνοή είναι πολύ ενεργή και σε αυτό το κομμάτι!
Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σας σχέδια;
Γ. Γλ. Γράφω ήδη, εδώ και έναν χρόνο, το δεύτερο βιβλίο μου. Θα χρειαστούν θεωρώ τουλάχιστον άλλα δύο χρόνια για να είμαστε έτοιμοι. Έχω ελάχιστο χρόνο, καθότι είμαι χειρούργος ουρολόγος.
Το δεύτερό μου βιβλίο κινείται πάλι εντός του πλαισίου του «ιστορικού μυθιστορήματος», ωστόσο είναι αρκετά διαφορετικό από το πρώτο. Είναι πιο χθόνιο, καθώς εμπεριέχει και στοιχεία του μεταφυσικού.
Λίγο πριν ολοκληρώσουμε τη συνέντευξη, θα θέλατε να πείτε κάτι στους αναγνώστες μας;
Γ.Γλ. Θα ήθελα να τους παραθέσω την περίληψη του βιβλίου: Η Αριάδνη, κόρη αριστοκρατικής οικογένειας της Ελληνικής Παροικίας της Οδησσού, ενηλικιώνεται απότομα μέσα στη δίνη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και της Οκτωβριανής Επανάστασης. Η οικογένειά της καταστρέφεται οικονομικά και καταλήγει στη Χίο, όπου κάνει μια νέα αρχή.
Την ίδια στιγμή ο Δημήτρης, με καταγωγή από τη Χίο, πολεμάει για την Ελλάδα που σπαράσσεται από το μένος του Μεγάλου Πολέμου και του Εθνικού Διχασμού. Γνωρίζει την αγάπη στο όμορφο πρόσωπο της Αμαλίας, μιας Αγγλίδας νοσοκόμας του Βρετανικού Ερυθρού Σταυρού που τον ερωτεύεται παράφορα. Οι δύο νέοι βρίσκουν τον έρωτα ενάντια στη σκληρή πραγματικότητα.
Από την Οδησσό και τη Θεσσαλονίκη μέχρι τη Χίο και τη Σμύρνη, οι ζωές των δύο γυναικών θα διαγράψουν την τροχιά τους γύρω από τον Δημήτρη, επικίνδυνα κοντά η μία στην άλλη, επικίνδυνα κοντά στη ζώνη του πυρός.
Ένα μυθιστόρημα που ταξιδεύει τον αναγνώστη στην ταραγμένη χαραυγή του εικοστού αιώνα, τότε που οι άνθρωποι και οι ιδέες έλαμψαν για λίγο, πριν γίνουν σκόνη στον χρόνο.
Επίσης θέλω να σας ευχαριστήσω πάρα πολύ για αυτή την όμορφη πρωτοβουλία!
Στους αναγνώστες θα ήθελα ακόμα να πω ότι θα χαρώ πολύ να έχω την ανατροφοδότησή τους για τη «Σκόνη». Μπορούν να μου στείλουν τη γνώμη τους στο giannis.glykas@gmail.com.
Εύχομαι να απολαύσουν το βιβλίο από την αρχή ως το τέλος του!
Καλή ανάγνωση και καλό καλοκαίρι σε όλους!
Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας. Καλή δημιουργική συνέχεια.
Επιμέλεια κειμένου: Ζωή Τσούρα
Δημιουργία κεντρικής εικόνας: Νεκταρία Βαρσαμή-Πουλτσίδη
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
