Στη σημερινή συνέντευξη στους Θεματοφύλακες Λόγω Τεχνών, φιλοξενείται ο συγγραφέας Γιώργος Μελίτος, με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου του «Χρακ» από τις εκδόσεις Άνω Τελεία.
Συνέντευξη
Ρωτάει η Αγγελίνα Παπαθανασίου
Καλησπέρα. Σας ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχωρείτε.
Συστήνεστε στο αναγνωστικό κοινό με τη νουβέλα «Χρακ», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Άνω Τελεία, ενώ παράλληλα γράφετε μικρά κείμενα στη σελίδα σας «Α, οκέι» https://www.facebook.com/AOKscribbles/. Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας; Ήρθε τυχαία ή ήταν όνειρο ζωής που πραγματοποιήθηκε;
Γ.Μ. Δυστυχώς είναι το μοναδικό πράγμα που ξέρω να κάνω, κι έτσι –αναγκαστικά– βιοπορίζομαι από αυτό. Πιθανότατα ο ορισμός της «συγγραφής» δεν καλύπτει για όλους τη δουλειά που κάνω, αλλά εργάστηκα για κάποια χρόνια μεταξύ άλλων ως μελετητής μηχανικός (έκανα περιβαλλοντικές μελέτες για εργοστάσια) και τώρα ασχολούμαι με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τη βιωσιμότητα, τα κριτήρια ESG και άλλα τέτοια – σύμβουλος δηλαδή. Μελέτες, εκθέσεις, αναλύσεις, εκπαιδευτικά κείμενα για στελέχη βιομηχανιών… Γράφω για τον επιούσιο. Το δημιουργικό κομμάτι του γραψίματος ήταν η πηγή και παραμένει ο φυσικός προορισμός.
Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για να γεννηθεί ο ήρωάς σας, ο Γιάννης;
Γ.Μ. Μία κλασική φάση που περνάνε πολλοί φοιτητές της πολυτεχνικής είναι η έξαψη με την πιο καλλιτεχνική των σχετικών τους επιστημών, την αρχιτεκτονική. Για μένα η φάση αυτή ξέφυγε όταν άρχισα να συνεργάζομαι με αρχιτέκτονες ως επαγγελματίας. Ακόμη και σήμερα δεν είμαι σίγουρος για το ποιος απ’ όλους τους μου γέννησε αυτόν τον χαρακτήρα στο μυαλό, νιώθω όμως ότι αποτελεί ένα μικρό τους άβαταρ. Ένα λογοτεχνικό τους ”διπλό” που μου φάνηκε πως έλειπε από την πεζογραφία και που κουβαλάει τα (ύποπτα παρόμοια) άγχη τους, τη χάρη αλλά και τα σκαλώματα αυτής της περίεργης επιστημοτέχνης.
Ο ήρωας του βιβλίου σας θέτει συνεχώς ερωτήματα στον εαυτό του, αμφιταλαντεύεται με τις αποφάσεις που καλείται να πάρει για τη δουλειά και τη ζωή του. Υπάρχουν στοιχεία του χαρακτήρα σας στον Γιάννη;
Γ.Μ. Αυτά που υπάρχουν είναι λίγα και δεν τα χαίρομαι, ενώ αυτά που λείπουν θα ήταν παραπανίσια. Ο Γιάννης όμως είναι εν μέρει ένας άνθρωπος που με έναν δικό του τρόπο υπάρχει: είναι ο μιλένιαλ της ταλαίπας και της εσχάτης υποστάθμης, που στερήθηκε όχι την παιδική ηλικία, μα την ενηλικίωση. Όλοι ξέρουμε έναν τέτοιον. Η δουλειά του πάει καλά, μα εκεί παίζει θέατρο, και στο σπίτι του έχει έναν τοίχο φάνκοποπ. Ή αλλιώς, η καριέρα της προχωράει με ρυθμούς κούρσας, μα αν έμενε έγκυος στα τριάντα θα ένιωθε πως ανήκει στα δημογραφικά του teen pregnancy. Και τα παιδιά της GenZ φαίνεται να ξέρουν αυτή διαδρομή – και πώς να την αποφύγουν.
Πέρα από τα δίπολα μεταξύ τέχνης/επιστήμης και τις ηθικές ισορροπίες που έχουν να βρουν οι χαρακτήρες του “Χρακ!”, πέρα ακόμα και από τον φωτογραφικό δημόσιο διαγωνισμό που πάνε να κερδίσουν με μία λαμογιά, οι περισσότεροι από αυτούς απλώς ψάχνουν τα κλειδιά της αληθινής ενηλικίωσης. Στην οικογένεια, στη δουλειά, στη σχέση τους, στην κοινωνία. Αν αξίζει κάτι σε όσα λέει αυτή η ιστορία, είναι πως τίποτα έξω από εσένα δεν μπορεί ποτέ να σε σώσει. Μόνο το άτομο σώζει το άτομο (όπως λέγανε κάποτε και για τον λαό, άλλωστε).
Διαβάστε την άποψή μας για το βιβλίο: ΧΡΑΚ!
Μέχρι στιγμής έχετε ασχοληθεί με τη μικρή φόρμα στο γράψιμο (διηγήματα και νουβέλα). Έχετε σκεφτεί με ποιο άλλο λογοτεχνικό είδος θα θέλατε να ασχοληθείτε στο μέλλον;
Γ.Μ. Κρίνοντας από τη φλυαρία μου, σκέφτομαι συχνά ότι θα μου άρεσε να φτιάξω κάτι μεγαλύτερο, ίσως σπονδυλωτό, ή απλώς βαρύτερο σε χαρτί. Και ξεκινάω να δουλεύω, μαζεύω, μαζεύω… μα τελικά αρχίζει το σβήσιμο. Νιώθω πως δεν μου χρειάζονται πολλά λόγια για να πω αυτό που έχω να πω. Ακόμη και τώρα, κάθε παραπάνω λέξη μου φαίνεται επικίνδυνη. Μπορεί να πω μία μαλακία. Μπορεί να το μετανιώσω αυτό αν το πω έτσι. Όλη η γλώσσα είναι παράξενη κι όμορφη. Το γήπεδο που μ’ αρέσει πάντως παραμένει η πεζογραφία.
Αυτή την περίοδο υπάρχουν νέοι ήρωες που σας βασανίζουν γλυκά περιμένοντας να πάρουν σάρκα και οστά;
Γ.Μ. Δουλεύω χρόνια τώρα κάτι παλιοδιηγήματα και τα πηγαίνω πάνω κάτω, σαν τραγούδια στο repeat. Τα αληθινά βασανιστήρια δεν έρχονται από τους φτιαχτούς ήρωες, αλλά από τους αληθινούς, καθημερινούς κι ολοζώντανους συνανθρώπους. Αυτοί είναι που παραμένουν ανεξήγητοι κι απρόοπτοι, με τις σάρκες και τα οστά τους να τινάζονται σπασμωδικά προς κάθε γωνιά του κόσμου. Οι φανταστικοί χαρακτήρες είναι άβουλοι – γι’ αυτό τους αγαπάνε με τέτοια υπερβολή συχνά οι δημιουργοί τους. Ό,τι και να κάνω με αυτούς είναι παιχνίδι. Η αληθινή ζωή είναι οι αληθινοί Άλλοι. Και οι άνθρωποι δεν είναι φυσικά χαρακτήρες.
Όταν δεν εργάζεστε, γράφετε ή παίζετε μουσική, τι είναι αυτό που αποφορτίζει από την καθημερινότητα και τα προβλήματά της;
Γ.Μ. Η λαϊκή τέχνη σε κάθε της έκφραση. Έχει κάτι το ακομπλεξάριστο που το ζηλεύω. Αγαπώ να ακούω τον Σταύρο Παζαρέντζη όσο και τον ΛΕΞ – και τους Rotting Christ όσο τη Sophie Lies! Όχι για διαφορετικούς λόγους, μόνο για διαφορετικές γεύσεις του ίδιου αισθήματος: δεν είμαι μόνος μου. Τους βάζω λοιπόν σε κάτι λίστες στο spotify να κάνουν όλοι μαζί παρέα και βγαίνω για βόλτα να χαζέψω την πόλη μέχρι να τελειώσει η βενζίνη.
Λίγο πριν ολοκληρώσουμε τη συνέντευξη, θα θέλατε να πείτε κάτι στους αναγνώστες μας;
Γ.Μ. Να περνάνε καλά διαβάζοντας ό,τι αγαπάνε οι ίδιοι/ες κι όχι ό,τι γράφει με στόμφο ο κάθε φαντασμένος ελιτιστής πως αξίζει. Λίστες με checkbox για το τι αποτελεί καλό βιβλίο δεν μας χρειάζονται, και το όμορφο δεν έχει ανάγκη από διαπιστευτήρια. Διαβάζουμε με τα μάτια μας, αλλά κρίνουμε με τις καρδιές μας. Και τότε, δεν είμαστε ποτέ μόνοι.
Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας. Καλή δημιουργική συνέχεια.
Επιμέλεια κειμένου: Ζωή Τσούρα
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
