Στη σημερινή συνέντευξη στους Θεματοφύλακες Λόγω Τεχνών, φιλοξενούμε την αρχαιολόγο και συγγραφέα Μαρία Μουγνάι, με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου της «Μυστήριο από την Πεντέλη στον Παρθενώνα» από τις Εκδόσεις Πρώτη Ύλη.
Συνέντευξη
Ρωτάει η Αγγελίνα Παπαθανασίου
Καλησπέρα. Σας ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχωρείτε. Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας; Ήρθε τυχαία ή ήταν ένα όνειρο ζωής που έγινε πραγματικότητα;
M.M.: Κατ’ αρχάς θα ήθελα να σας ευχαριστήσω θερμά για τη φιλοξενία. Το αρχαιολογικό ερευνητικό έργο και η εκπόνηση δράσεων, όπως τα εκπαιδευτικά προγράμματα που αναδεικνύουν τα μνημεία, βρίσκονταν πάντοτε στο επίκεντρο των ενδιαφερόντων μου. Κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων που οργάνωσα σε μουσεία, έγραψα παιδικά βιβλία με διαδραστικό υλικό προκειμένου τα παιδιά να συμμετέχουν ενεργά και να επιτευχθεί η βιωματική μάθηση. Στο πλαίσιο αυτό, προέκυψε η επιθυμία να αφηγηθώ ιστορίες για να εμπνεύσω τους μικρούς φίλους να ανακαλύψουν την πολιτιστική και φυσική μας κληρονομιά. Η μυθοπλασία είναι ένα εκπαιδευτικό εργαλείο που κεντρίζει το ενδιαφέρον και τη φαντασία των παιδιών. Ένα εύρημα, μία εικόνα, ένα μνημείο μπορούν να γίνουν αφορμή για ένα παραμύθι. Επιθυμία μου είναι το φανταστικό στοιχείο να αποτελέσει ένα είδος οχήματος που θα ταξιδέψει τα παιδιά σε μία άλλη εποχή.
Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε το βιβλίο σας «Μυστήριο από την Πεντέλη στον Παρθενώνα» από τις Eκδόσεις Πρώτη Ύλη. Ποια ήταν η αφορμή για να γεννηθεί αυτό το βιβλίο; Πόσος χρόνος χρειάστηκε για να ολοκληρωθεί η συγγραφή του βιβλίου;
M.M.: Το βιβλίο είναι ένα παιχνίδι εξερεύνησης και μυστηρίου. Η ιδέα δημιουργίας του προέκυψε από την επιθυμία μου να ανακαλύψουν τα παιδιά μέσα από την περιπέτεια, στοιχεία για τον Παρθενώνα και τα αρχαία λατομεία στην Πεντέλη. Η έμπνευσή του ήρθε από τα ίδια τα παιδιά, τα οποία κατά τη διάρκεια ενός εκπαιδευτικού προγράμματος που είχα εκπονήσει σε σχολείο της Πεντέλης, μου ζήτησαν να τους πω ένα παραμύθι για τα αρχαία λατομεία.
Παράλληλα, η συγγραφή της διπλωματικής εργασίας μου σχετικά με την ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων της Πεντέλης μέσω των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και των Πράσινων Πολιτιστικών Διαδρομών, με παρακίνησε να αφηγηθώ μια ιστορία για να προσελκύσω τους μικρούς φίλους να ανακαλύψουν το ταξίδι των μαρμάρων από την Πεντέλη στον Παρθενώνα.
Χρειάστηκε περίπου ένας χρόνος μέχρι το παρόν εκδοτικό εγχείρημα να πάρει σάρκα και οστά και να έχω τη χαρά να το μοιραστώ μαζί με όλους εσάς.
Διαβάστε την άποψή μας για το βιβλίο: Μυστήριο από την Πεντέλη στον Παρθενώνα
Έχει εικονογραφηθεί εξαιρετικά από τον Πέτρο Παπαδόπουλο. Μιλήστε μας λίγο για τη συνεργασία σας.
M.M.: Νομίζω ότι οι εικόνες μιλούν από μόνες τους. Δεν γνωριζόμασταν από πριν με τον Πέτρο, αλλά η συνεργασία μας υπήρξε υποδειγματική. Πράγματι, ο Πέτρος κατάφερε με την πένα του να αναβιώσει με εξαιρετικό τρόπο την εποχή, τα μνημεία και τη ζωή στην αρχαία Αθήνα και παράλληλα να αποδώσει ιδέες, εικόνες και συναισθήματα που είχα ακριβώς στο μυαλό μου.
Έχουν προγραμματιστεί παρουσιάσεις σε σχολεία ή βιβλιοπωλεία για να γνωρίσουν τα παιδιά το βιβλίο σας;
M.M.: Ήδη έχουν προγραμματιστεί παρουσιάσεις που στοχεύουν στη γνωριμία των παιδιών και των εκπαιδευτικών με το περιεχόμενο και τους ήρωες του βιβλίου και η προσπάθεια αυτή πρόκειται να εντατικοποιηθεί περαιτέρω. Στόχος μου είναι εξάλλου το βιβλίο να ταξιδέψει σε πολλά σχολεία, καθώς είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ύλη της ιστορίας της Δ’ Δημοτικού και μπορεί να αποτελέσει παράλληλη πρόταση μελέτης στο πλαίσιο του μαθήματος της ιστορίας και του εργαστηρίου δεξιοτήτων. Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους εκπαιδευτικούς ως έντυπο-οδηγός σε εκπαιδευτικό πρόγραμμα που προτείνω στα σχολεία.
Υπάρχουν σκέψεις να ακολουθήσουν κι άλλα βιβλία για να γνωρίσουν τα παιδιά με τρόπο διασκεδαστικό την ιστορία κι άλλων σπουδαίων μνημείων μας;
M.M.: Ασφαλώς και υπάρχουν τέτοιες σκέψεις. Αναφέρω ενδεικτικά το σχέδιό μου για ένα ταξίδι μυθοπλασίας με αφετηρία έναν συγκεκριμένο αρχαιολογικό χώρο. Και σε αυτή την περίπτωση βέβαια, η αφήγηση θα στηρίζεται στην ιστορική πραγματικότητα, πάντα με έντονο το στοιχείο της περιπέτειας.
Έχετε οργανώσει παιδικά εκπαιδευτικά προγράμματα σε μουσεία. Ποια είναι η σχέση των Ελλήνων με τα μουσεία; Είναι στενή ή σε απόσταση;
M.M.: Η εμπειρία μου στην οργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε μουσεία, αλλά και η μελέτη μου σε θέματα διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς, κατέδειξαν τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζει το μουσείο στη σχέση του με το κοινό.
Τα τελευταία χρόνια, οι σύγχρονες μουσειολογικές προσεγγίσεις έχουν επιφέρει αλλαγές στον τρόπο προσέλκυσης των επισκεπτών. Κάθε μουσειακός χώρος αποτελεί ζωντανό κύτταρο της κοινωνίας και μπορεί να εμπλέξει το κοινό στη λειτουργία του. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα σε ένα μουσείο για παράδειγμα, που εστιάζουν στη βιωματική μάθηση, προσεγγίζουν το σύνολο επί το πλείστον της εκπαιδευτικής κοινότητας. Επίσης, οι δράσεις που οργανώνονται από το μουσείο για το ευρύ κοινό προσελκύουν πολλούς επισκέπτες. Η παραπάνω διαπίστωση ισχύει βέβαια και για κάθε χώρο πολιτισμικής αναφοράς, όπως ένας αρχαιολογικός χώρος για παράδειγμα, ή ένα μνημείο. Κατά συνέπεια, όταν το μουσείο και κάθε χώρος πολιτισμικής συνιστώσας είναι ανοικτός προς το κοινό, τότε θα υπάρχει μία αμφίδρομη επικοινωνία και σχέση.
Λίγο πριν ολοκληρώσουμε τη συνέντευξη, θα θέλατε να πείτε κάτι στους αναγνώστες μας;
M.M.: Εύχομαι τα παιδιά να διασκεδάσουν με την περιπέτεια των ηρώων μας και ελπίζω το βιβλίο να γίνει η αφορμή για μία επίσκεψη και «ένα ταξίδι εξερεύνησης» στην Ακρόπολη και στα αρχαία λατομεία της Πεντέλης.
