Το βιβλίο «Το Κορίτσι με τους Αναρχικούς» γράφτηκε το 1903. Πίσω από το ψευδώνυμο Isabel Meredith –το οποίο είναι και το όνομα της αφηγήτριας του βιβλίου– κρύβονται οι αδελφές Ροσσέτι, Ολίβια και Έλεν.
Προσωπική άποψη: Ζωή Τσούρα
Ο βίος και η πολιτεία των αδελφών Ροσσέτι παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Προερχόμενες από μία οικογένεια στην οποία συγκαταλέγονται διάσημοι καλλιτέχνες, λογοτέχνες και έντονα πολιτικοποιημένα μέλη, η Ολίβια και η Έλεν, ανήλικες ακόμη, ιδρύουν και λειτουργούν (μαζί με τον επίσης ανήλικο αδελφό τους) την πρώτη αναρχική εφημερίδα της Μεγάλης Βρετανίας.
Το Κορίτσι με τους Αναρχικούς λοιπόν αποτελεί ένα έντονα αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα, καθώς στην ιστορία της αστής Ίζαμπελ Μέρεντιθ, που θέτει τον εαυτό της στην υπηρεσία του αναρχισμού και διευθύνει επί της ουσίας την αναρχική εφημερίδα «Συναγερμός» στο Λονδίνο, οι αδελφές Ροσσέτι έχουν ενσταλάξει τις δικές τους εμπειρίες και τα προσωπικά τους βιώματα. Πίσω από τους χαρακτήρες που παρελαύνουν στις σελίδες κρύβονται πολλές φορές αληθινά πρόσωπα –για παράδειγμα, ο διάσημος Ρώσος αναρχικός Πιοτρ Κροπότκιν ήταν καλός φίλος με τον πατέρα τους–, και σίγουρα πολλά περιστατικά συνέβησαν στην πραγματικότητα.
Για τον κοινό πολίτη, ο οποίος ακολουθεί στη ζωή του μόνο την πεπατημένη, υπάρχει κάτι το μποέμικο στα γραφεία οποιουδήποτε προπαγανδιστικού οργάνου ή εφημερίδας – αμφιβάλλω όμως αν ακόμα και ο πιο ευφάνταστος ανάμεσά τους θα μπορούσε να συλλάβει μέσα στην πιο αχαλίνωτη φαντασία του οποιοδήποτε σημείο τόσο απομακρυσμένο από τις συμβατικότητες της πολιτισμένης κοινωνίας, τόσο αυθαίρετο στη λειτουργία του, τόσο κοσμοπολίτικο αλλά και απόλυτα παράλογο, όσο τα γραφεία του Συναγερμού.
Στο βιβλίο Το Κορίτσι με τους Αναρχικούς συναντάμε μία ενδελεχή απεικόνιση της κατάστασης του αναρχικού κινήματος της εποχής αυτής στη Μεγάλη Βρετανία, των διαφορετικών ρευμάτων σκέψης και δράσης που συνυπήρχαν ή συγκρούονταν μέσα σε αυτό, των αντιφάσεων, των δυσκολιών, των αδιεξόδων, αλλά και των ονείρων. Παράλληλα, και άρρηκτα συνδεδεμένα, παρέχεται και η γλαφυρή εικόνα της κοινωνίας, της φτώχειας και της εξαθλίωσης της εργατικής τάξης, η ηχώ της απελπισίας και της ματαιότητας.
Το άκουσμα του έντονα πολιτικού θέματος του βιβλίου ενδεχομένως να τρομάξει κάποιους αναγνώστες, ωστόσο δεν είναι ένα βαρύ βιβλίο: πρόκειται για ένα ξεκούραστο ανάγνωσμα πρωτοπρόσωπης αφήγησης, στο οποίο οι πληροφορίες για τους αναρχικούς και τις ιδέες τους δίνονται μέσα από τους διαλόγους ή τις σκέψεις της αφηγήτριας με τρόπο απλό, κατανοητό σε όλους. Τα κεφάλαια είναι επεισοδιακού χαρακτήρα –περιστατικά που συνέβησαν στην καθημερινότητα της εφημερίδας, άλλα κωμικά κι άλλα θλιβερά, άλλα θριαμβευτικά κι άλλα αποκαρδιωτικά–, με ύφος στο οποίο απουσιάζουν οι εντάσεις, ενώ η εστίαση στέκεται σταθερά και με οξυδέρκεια στις ανθρώπινες προσωπικότητες και καταστάσεις. Η ίδια η γραφή είναι πανέμορφη, γοητευτική, ρέει σαν μέλι πάνω στις λεπίδες των κοφτερών ιδεών – σε συνδυασμό με την εξαιρετική μετάφραση του Θωμά Μαστακούρη και την άψογη επιμέλεια της Καίτης Νικολοπούλου, η ανάγνωση γίνεται μία γλωσσική απόλαυση που δεν θέλεις να τελειώσει.
Οι άνθρωποι αυτοί, οι οποίοι έχουν γεννηθεί σε λάθος χρόνο, είναι τραγικές μορφές. Έχουν μέσα τους τη δύναμη και τη θέληση να ανεβούν στην κορυφή του Ολύμπου και να διασχίσουν τον ωκεανό, αλλά είναι αναγκασμένοι να περνούν τη ζωή τους ανεβαίνοντας γήλοφους και πλατσουρίζοντας μέσα σε νερόλακκους.
Με εντυπωσίασαν ιδιαίτερα οι περιγραφές των χαρακτήρων, η ικανότητα των συγγραφέων να περιγράφουν έναν άνθρωπο χωρίς τη χρήση των ρημάτων «έχει» και «είναι», η εύστοχη μεταφορά της ουσίας ενός ανθρώπου, των μη επιφανειακών χαρακτηριστικών που τον κάνουν ξεχωριστό – ικανότητα συχνά απαντούμενη στους συγγραφείς παλαιότερων ετών, απότοκη της εποχής κατά την οποία ζούσαν: μιας εποχής καθαρής από τον καταιγισμό της πληροφορίας του σήμερα, κατά την οποία οι άνθρωποι, και ακόμα περισσότερο λόγω θέσης και συνθηκών οι γυναίκες, ακόνιζαν την παρατηρητικότητά τους.
Τέλος, όσον αφορά το μήνυμα που θα λάβει ο αναγνώστης και τα συμπεράσματα που θα βγάλει, αυτά επαφίονται αποκλειστικά στον ίδιο. Κλείνοντας το βιβλίο, σκεφτόμουν ότι είναι ένα από αυτά τα βιβλία που ο συγγραφέας μένει σιωπηλός και απομακρυσμένος και ο κάθε αναγνώστης ερμηνεύει την ιστορία με τον δικό του τρόπο. Δεν θεωρώ ότι προπαγανδίζει ούτε το υπέρ ούτε το κατά του αναρχισμού: όποια εκδοχή της πραγματικότητας έχεις επιλέξει να πιστεύεις, αυτή θα σου ενισχύσει, δεν θα σου αλλάξει γνώμη ούτε με τον έναν ούτε με τον άλλο τρόπο. Εν κατακλείδι, ένα πολύ καλό βιβλίο για τους αναγνώστες ιστορικών και πολιτικών μυθιστορημάτων, σημαντική προσθήκη στη βιβλιοθήκη των ελληνικών μεταφράσεων.
Μπορεί πράγματι να είναι φυσικό ο δυνατότερος και αξιότερος να υψώνεται πάνω από τους συνανθρώπους του, αλλά ούτε καν αυτό συμβαίνει στη σύγχρονη κοινωνία μας. Οι πιο αδύναμοι και χειρότεροι καταφέρνουν με κάποιο τρόπο να αναρριχηθούν στην κορυφή, και γίγαντες ενισχύουν την ανικανότητα νάνων. Αυτοί οι νάνοι μάς ρουφούν το αίμα. Πρέπει να τους γκρεμίσουμε από τις θέσεις τους και να τους εξοντώσουμε. Πριν δημιουργήσουμε μια καινούργια και καλύτερη τάξη πραγμάτων, πρέπει να αναποδογυρίσουμε τον κόσμο.
Περίληψη: Λονδίνο, τέλη του 19ου αιώνα. Οι νέες εφευρέσεις και τα τεχνολογικά επιτεύγματα συνυπάρχουν με τη φτώχεια και τις άθλιες εργασιακές συνθήκες. Μια ευκατάστατη νεαρή αστή ανακαλύπτει το κίνημα του αναρχισμού, που την εποχή εκείνη, με πολλές διαφορετικές μορφές, εξαπλώνεται στην Ευρώπη, και επιζητά την ενεργή συμμετοχή της σε αυτό. Πώς θα μπορέσει να συνυπάρξει με τους ζηλωτές του κινήματος, τους υποστηρικτές της απόλυτης ελευθερίας στην πολιτική και στον έρωτα, τους επίδοξους τρομοκράτες, αλλά και τους αργόσχολους που βρίσκουν στη συμμετοχή τους έναν τρόπο να ζουν από τα χρήματα και τους κόπους των “συντρόφων”; Μέσα από τα μάτια της ηρωίδας, αλλά και την καθημερινότητα των γραφείων μιας αναρχικής εφημερίδας της εποχής, ο αναγνώστης ανακαλύπτει έναν κόσμο άγνωστο, αλλά ταυτόχρονα εντυπωσιακά γνώριμο, και τις ρίζες ενός κινήματος με βίαια και ειρηνικά παρακλάδια, που ακόμα και σήμερα παραμένει ενεργό και σχεδόν αναλλοίωτο. Ένα συναρπαστικό αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα για κάθε ψαγμένο ιδεολογικά αναγνώστη.
Στοιχεία βιβλίου
Τίτλος: Το Κορίτσι με τους Αναρχικούς (A girl among the anarchists)
Συγγραφέας: Isabel Meredith
Μετάφραση: Θωμάς Μαστακούρης
Εκδόσεις: Χίμαιρα
Ημερομηνία έκδοσης: Ιούνιος 2021
Σελίδες: 328
ISBN: 9786188457249
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
