Όταν ήμουν μικρή, θυμάμαι τα καλοκαίρια που καθόμουν στο πεζούλι της γιαγιάς μου, απέναντι από εκείνο το παλιό πέτρινο σπίτι με τις κλειστές γρίλιες και τις σκουριασμένες κλειδαριές. Χθες το βράδυ, διαβάζοντας το «Ανάμεσα σε δυο θεούς», θυμήθηκα εκείνο το σπίτι που ποτέ δεν το έβλεπα άδειο.
Προσωπική άποψη: Νεκταρία Βαρσαμή-Πουλτσίδη
Έλεγα από μέσα μου πως εκεί περπατούσαν άνθρωποι που δεν έβλεπα, προσευχές που σιγοψιθύριζαν, ανάσες που θρόιζαν σαν αέρας στα σκονισμένα δωμάτια. Σαν να άνοιξε μια χαραμάδα στον χρόνο και πέρασαν μπροστά μου πρόσωπα κουρασμένα, σιωπές που βάραιναν τους τοίχους, λέξεις που δεν ειπώθηκαν ποτέ κι έμειναν να αιωρούνται, καρφωμένες στον ασβέστη.
Το «Ανάμεσα σε δυο θεούς» της Ειρήνης Μαλάμου, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μίνωας, ξεκινά τον Σεπτέμβρη του 2023, όταν η Άννα Βραχωρίτη, μια γυναίκα που δουλεύει ως ιδιωτική ντετέκτιβ -μα στην πραγματικότητα είναι μια γυναίκα που ψάχνει να βρει και τον δικό της εαυτό- φτάνει στα Τρίκαλα για να ερευνήσει τα μυστικά ενός παλιού ερειπωμένου κονακίου. Μαζί της βρίσκεται ο Νάσος, ιστορικός του τόπου, ένας άντρας που κουβαλά κι εκείνος τις δικές του μνήμες, γεμάτες ονόματα και ημερομηνίες, μα και ιστορίες που ποτέ δεν χώρεσαν σε βιβλία. Όμως τίποτα δεν γίνεται όπως το είχαν σχεδιάσει. Ένας κατακλυσμός σαρώνει τον θεσσαλικό κάμπο, οι δρόμοι εξαφανίζονται κάτω από το νερό κι εκείνοι μένουν εγκλωβισμένοι στο κονάκι. Ένα σπίτι που γίνεται καταφύγιο κι εφιάλτης μαζί. Ένα σπίτι που θυμάται.
Μερικά σπίτια θυμούνται, ακόμα κι όταν όλοι οι άνθρωποι έχουν ξεχάσει.
Καθώς οι δυο τους μένουν εκεί, παγιδευμένοι από τη βροχή και το παρελθόν, η διήγηση μας ταξιδεύει πίσω, στα μέσα του 19ου αιώνα. Εκεί γνωρίζουμε τον Χασάν μπέη και τον Παναγή. Δυο άντρες που ζουν και μεγαλώνουν μέσα σε δυο κόσμους που άλλοτε συνυπάρχουν κι άλλοτε καταρρέουν. Έναν κόσμο όπου το Ισλάμ και η Ορθοδοξία αναπνέουν δίπλα δίπλα, μα συχνά με δυσκολία.
Έναν κόσμο όπου η γλώσσα αλλάζει από χωριό σε χωριό, και η ταυτότητα γίνεται συνεχής πάλη, διαρκής ερώτηση: «Ποιος είμαι, πού ανήκω;». Ο Χασάν μπέης, Οθωμανός γαιοκτήμονας, πλούσιος, μεγαλωμένος μέσα στη βεβαιότητα της δύναμης. Ο Παναγής, υπηρέτης του, ένας άνθρωπος της γης και του ιδρώτα, μα με βλέμμα που φτάνει πέρα από τον ορίζοντα του κάμπου. Κι οι δυο τους ζουν σε έναν τόπο που αλλάζει με βία και αίμα. Η αυτοκρατορία σβήνει, τα χωριά διψούν για ελευθερία, κι ανάμεσα σε όλα αυτά γεννιούνται έρωτες που δεν ξέρουν αν πρέπει να ανθίσουν, προδοσίες που αφήνουν τη γη γυμνή και όνειρα που άλλοτε ριζώνουν κι άλλοτε ξεριζώνονται πριν προλάβουν να αναπνεύσουν.
Δυο θεοί, μα μία μόνο ψυχή για να διαλέξει.
Μια ιστορία όπου πίσω από αγώνες και μάχες κρύβεται η εσωτερική πάλη του ανθρώπου, η αναμέτρησή του με την υποταγή και την εξουσία, τον έρωτα και την προδοσία, την έχθρα και τη φιλία, το φως και το σκοτάδι. Ένα ταξίδι στη μνήμη και στο παρελθόν που ζητά λύτρωση. Η συγγραφέας στο «Ανάμεσα σε δυο θεούς» δεν γράφει για μάχες με σπαθιά και κραυγές ηρώων. Γράφει για εκείνη τη σιωπηλή πάλη της καρδιάς κάθε φορά που πρέπει να επιλέξει ανάμεσα στο σωστό και στο εύκολο.
Για την Άννα, που παλεύει με τα δικά της φαντάσματα και μαθαίνει ότι η αλήθεια δεν βρίσκεται μόνο στα στοιχεία μιας υπόθεσης, αλλά και στα βαθύτερα σκοτάδια της ψυχής της. Για τον Νάσο, που καταλαβαίνει πως η Ιστορία δεν είναι απλώς ημερομηνίες και ονόματα, αλλά πληγές που ακόμη αιμορραγούν. Για τον Χασάν και τον Παναγή, που προσπαθούν να κρατηθούν όρθιοι όταν όλα γύρω τους γκρεμίζονται, όταν οι θεοί απαιτούν από αυτούς να διαλέξουν, όταν οι άνθρωποι γύρω τους τούς ζητούν να ξεχάσουν ποιοι είναι.
Κάθε μυστικό που θάβεται στη γη, ανθίζει σε άλλο σώμα.
Η γλώσσα της κυρίας Μαλάμου είναι σαν γη βρεγμένη από φθινοπωρινή βροχή. Μυρίζει χώμα, στάρι, αίμα και αλήθεια. Μιλά με δημοτική, με ντοπιολαλιά της Θεσσαλίας, λέξεις ξεχασμένες που μοιάζουν με μικρά πετραδάκια σε ποτάμι. Κατάγομαι απ’ τα ίδια μέρη. Καθώς διάβαζα, ένιωθα σαν να περπατώ ξυπόλυτη στον κάμπο και το κρύο πρωινό να μου μουδιάζει τη φτέρνα. Σαν να έβλεπα το πρώτο φως της μέρας να σπάει σε σκονισμένα τζάμια κι εκεί μέσα να καθρεφτίζονται πρόσωπα που κάποτε αγαπήθηκαν και κάποτε πρόδωσαν.
Η Ιστορία δεν ζητά την άδειά σου για να σε διαπεράσει.
Κλείνοντας το «Ανάμεσα σε δυο θεούς», το είδα το κονάκι. Ρημαγμένο, με σπασμένα πορτοπαράθυρα και σκεπή μισογκρεμισμένη, μα όρθιο. Σαν άνθρωπος. Και σκέφτηκα όλους εκείνους που πέρασαν από μέσα του. Άφησαν γέλια που αντήχησαν στις πέτρες, προσευχές που υψώθηκαν ως το ταβάνι, φωνές θυμού που έκαναν τις πόρτες να τρίζουν, ψιθύρους αγάπης που έμειναν κρυμμένοι στις γωνιές. Όλοι τους, έστω για μια φορά στη ζωή τους, σκέφτηκαν: Τις πιο δύσκολες επιλογές τις κάνεις μόνος σου, ακόμα κι αν μοιάζει πως διαλέγουν άλλοι.
Κι εσύ; Αν βρεθείς ανάμεσα σε δυο θεούς, ποιον δρόμο θα πάρεις;
Περίληψη: Στις 4 Σεπτέμβρη του 2023 η ιδιωτική ντετέκτιβ Άννα Βραχωρίτη φτάνει στα Τρίκαλα για να ερευνήσει το μυστήριο που κρύβει ένα ερειπωμένο κονάκι του Θεσσαλικού κάμπου. Η συνάντησή της με τον Νάσο, έναν ντόπιο ιστορικό που προθυμοποιείται να την οδηγήσει στα ίχνη του, μετατρέπεται σε εφιάλτη κάτω από τις απρόσμενες συνθήκες του Κατακλυσμού που σαρώνει τον κάμπο. Οι δυο τους εγκλωβίζονται εκεί δοκιμάζοντας τις αντοχές τους, ενώ τα φαντάσματα του παρελθόντος ξυπνούν.
Ένα μυθιστόρημα που κινείται παλινδρομικά από το παρόν στο παρελθόν ανασυνθέτοντας το ανάγλυφο μωσαϊκό μιας ολόκληρης εποχής, μέσα από το χρονικό του Χασάν μπέη και του Παναγή, οι οποίοι χαράζουν τα όρια της ζωής τους ανάμεσα σε δύο πατρίδες, δύο έρωτες, δύο θεούς.
Ξεκινώντας από τη Θεσσαλία και την Κωνσταντινούπολη στα μέσα του 19ου αιώνα και τα χωριά της Κόνιτσας της ίδιας εποχής, φτάνουμε έως τη δύση της οθωμανικής κυριαρχίας. Στο βιβλίο αυτό δεν πρωταγωνιστούν οι αγώνες και οι μάχες, αλλά η εσωτερική πάλη του ανθρώπου, η αναμέτρησή του με την υποταγή και την εξουσία, τον έρωτα και την προδοσία, την έχθρα και τη φιλία, το φως και το σκοτάδι.
Στοιχεία βιβλίου
Τίτλος: Ανάμεσα σε δύο θεούς
Συγγραφέας: Ειρήνη Μαλάμου
Εκδόσεις: Μίνωας
ISBN: 978-618-02-5738-0
Σελίδες: 688
Έτος έκδοσης: 2025
Επιμέλεια: Ζωή Τσούρα
Δημιουργία κεντρικής εικόνας: Νεκταρία Βαρσαμή-Πουλτσίδη
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ