Μία νουβέλα οικολογικής και κοινωνικής αγωνίας, το «Νώε» μας μεταφέρει σε έναν κόσμο που βρίσκεται ίσως πιο κοντά από όσο νομίζουμε. Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κίχλη.
Προσωπική άποψη: Ζωή Τσούρα
Στην ιστορία του Παναγιώτη Χατζημωυσιάδη, έχει λάβει χώρα η χειρότερη πιθανότητα: η αυξανόμενη θερμοκρασία προκάλεσε μία κατάρρευση των πολικών πάγων του πλανήτη όχι σταδιακή, αλλά πολύ πιο γρήγορη από όσο φοβόταν ο άνθρωπος, με αποτέλεσμα η αύξηση της στάθμης της θάλασσας να είναι ραγδαία και αιφνιδιαστική. Ο κόσμος του αφηγητή καταποντίζεται μέσα σε λίγες μέρες, κι εκείνος βρίσκεται μόνος σε μία βάρκα, να λάμνει πάνω από τη βυθισμένη του πόλη, «εκτός χρόνου και εντός σιωπής», σε έναν αγώνα σωματικής, ψυχικής και πνευματικής επιβίωσης.
Ο αφηγητής λειτουργεί ως μάρτυρας των γεγονότων – μέσα από τον ποιητικό λόγο του συγγραφέα μάς περιγράφει τι βλέπει και τι βιώνει προσπαθώντας να επιβιώσει σε αυτήν την υγρή ερημιά όπου μόνο οι νεκροί έχουν θέση. Σπάνια αλληλεπιδρά ή επεμβαίνει, κυρίως καταγράφει, σαν τους προφήτες και τα πρόσωπα της Παλαιάς Διαθήκης τα λόγια των οποίων τόσο του αρέσει να απαγγέλλει. Η βαρβαρότητα γύρω του είναι πάντα παρούσα – αν και δεν στεκόμαστε πολύ σε αυτήν, τα ψήγματά της συγκλονίζουν. Αναπολεί το παρελθόν, στοχάζεται πάνω σε υπαρξιακά ερωτήματα, κρατά μέσα του ζωντανές τις μεγάλες προσωπικότητες του παγκόσμιου πολιτισμού που σβήνει ταχύτατα κάτω από τα νερά. Ζόφος παντού, θλίψη, ματαιότητα.
Ο χρόνος εδώ είναι διαφορετικός. Εδώ δεν υπάρχουν ημερομηνίες, λεπτοδείκτες, χρονόμετρα και ξυπνητήρια, ο χρόνος ακολουθεί ευθύγραμμη πορεία, σαν τα καρδιογραφήματα του θανάτου, είναι κενός από έγνοιες, βιασύνες, προγραμματισμένα ραντεβού, θρησκευτικές γιορτές και εθνικές επετείους. Ξημερώνει, μεσημεριάζει, βραδιάζει κι έρχεται πάλι το ξημέρωμα δίχως να συμβαίνει τίποτα το αξιομνημόνευτο. Ο χρόνος εδώ δεν έχει χρόνο.
Η γραφή ήταν για μένα το μεγαλύτερο ατού της ιστορίας, η φιλοσοφία της ποίησης και η ποίηση της φιλοσοφίας που εκρέουν από τις σελίδες, καθώς και αυτή η μελαγχολική ατμόσφαιρα που είναι αδύνατον να μη σε επηρεάσει. Δεν είναι τόσο μακρινό και εξωφρενικό το σενάριο στο οποίο τοποθετεί τον ήρωά του ο συγγραφέας: αρκεί μόνο να θυμηθούμε τις καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία το 2023 («Το τέλος του κόσμου είναι πάντα τοπικό γεγονός» γράφει ο Paul Lynch στο Τραγούδι του Προφήτη). Το βιβλίο αντηχεί σαν κραυγή, ένα πηγαίο «κατηγορώ» ενάντια στην απάθεια και την αδιαφορία του σύγχρονου ανθρώπου, ένα σιωπηλό ουρλιαχτό απελπισίας των σύγχρονων Νώε που βλέπουν την καταστροφή να έρχεται και δεν γίνονται πιστευτοί. Θα μπορούσε να πει κανείς, κρίνοντας από τις πράξεις του ήρωα, ότι δεν είναι ούτε εκείνος άμοιρος ευθυνών – ότι ίσως, όταν η κρίση πραγματικά φτάνει, «ζυγίστηκε στην πλάστιγγα και βρέθηκε λειψός». Αδυνατούσα να συμφωνήσω με τα συμπεράσματά του περί ανθρώπινης φύσης, όμως παρακολούθησα με ενδιαφέρον την ακροβασία του ανάμεσα στην τρέλα, την απόγνωση και την απελευθέρωση.
Καταληκτικά, το «Νώε», στις μόλις 80 σελίδες του, περιέχει άφθονη τροφή για σκέψη, συζήτηση, προβληματισμό και ανάλυση, και αποτελεί μία πλούσια επιλογή για τον αναγνώστη με ανησυχίες, ο οποίος μόνο να κερδίσει έχει ερχόμενος σε επαφή με την υπέροχη γραφή του κ. Χατζημωυσιάδη.
Περίληψη: Η θερμοκρασία ανεβαίνει, οι πάγοι λιώνουν, οι ωκεανοί διαστέλλονται. Τεράστιες ποσότητες υδάτων κατακλύζουν την ξηρά, ολόκληρες πολιτείες καταποντίζονται. Ο ήρωας του βιβλίου, σαν άλλος Νώε, επιβιώνει εξήντα περίπου μέρες, αφού έρχεται αντιμέτωπος με ποικίλα πρακτικά, υπαρξιακά και ηθικά ζητήματα. Στην Κιβωτό του, εκτός από τον σκύλο του τον Παρασκευά, τον συντροφεύουν συγγραφείς, στοχαστές και καλλιτέχνες – η μνήμη ενός ολόκληρου πολιτισμού, που παραμένει ζωντανός μέσα από τις αφηγήσεις του.
Ο Νώε, οικολογική αλλά και πολιτική δυστοπία, μιλά για κάτι που είναι ήδη παρόν.
«Μπορεί ο καταποντισμός να είναι ένας, μα στην πραγματικότητα είναι πολλοί – πριν, κατά τη διάρκεια και κυρίως μετά. Θα ’πρεπε να το καταλάβω όταν άρχισαν να σηκώνουν το φράγμα στην παραλία, όταν έβλεπα τις οικογένειες να πνίγονται μέσα στα διαμερίσματά τους κι όταν εγκατέλειπα τους ναυαγούς στη νησίδα που βυθίστηκε […]. Δύο μήνες τώρα συνεχίζω ασταμάτητα να λάμνω πάνω από την πνιγμένη πόλη ανάμεσα σε σκουπίδια, μνήμες, μύθους, παραμύθια και βιβλικές γραφές. Ένας οβολός ψεύτικης ελπίδας η ανταμοιβή μου».
Στοιχεία βιβλίου:
Τίτλος: Νώε
Συγγραφέας: Παναγιώτης Χατζημωυσιάδης
Εκδόσεις: Κίχλη
Ημερομηνία έκδοσης: 2024
Σελίδες: 80
ISBN: 978-618-5461-78-2
Επιμέλεια: Ζωή Τσούρα
Δημιουργία κεντρικής εικόνας: Νεκταρία Βαρσαμή-Πουλτσίδη
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
