Στη σημερινή συνέντευξη στους Θεματοφύλακες Λόγω Τεχνών, θα γνωρίσουμε τον κύριο Ξενοφώντα Άγγελο, συγγραφέα του βιβλίου «Το Κλουβί του Ίκαρου» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πηγή.
Συνέντευξη
Ρωτάει η Βίκυ Ζηλιασκοπούλου
Καλησπέρα, κύριε Άγγελε, σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο που μας διαθέτετε. «Το Κλουβί του Ίκαρου» είναι το πρώτο σας βιβλίο. Πώς νιώσατε όταν το κρατήσατε τυπωμένο στα χέρια σας;
Ξ.Αγγ.: Δική μου είναι η χαρά και η τιμή για τον χρόνο και τον χώρο που μου δίνετε.
Με κίνδυνο να ακουστώ περίεργος και πιθανόν παράξενος όσο δεν παίρνει, νομίζω πως κρατώντας το βιβλίο, τυπωμένο πια, στα χέρια μου, δεν ένιωσα και πολλά πράγματα, μόνο ένα παράξενο μούδιασμα, όπως όταν σου κάνουν μια αναισθητική ένεση πριν από μια επιπόλαιη επέμβαση. Και εξηγούμαι γιατί δεν θα ήθελα να παρεξηγηθώ. Η ευγνωμοσύνη μου στην ΠΗΓΗ, τον εκδοτικό μου, που με εμπιστεύτηκε και που στάθηκε δίπλα μου σ’ όλη αυτή την προσπάθεια, είναι βεβαίως απέραντη και δεν μπορώ με λόγια να την περιγράψω. Το ίδιο και η ανυπομονησία μου να δω πώς θα φτάσει στους όσους αναγνώστες θα μου έκαναν το χατίρι να το διαβάσουν και να μου πουν την άποψή τους. Και τα δυο αυτά είναι για μένα δώρα πολύτιμα και τα φυλάω μες στην καρδιά μου.
Περισσότερη χαρά κι ενθουσιασμό, όπως και αγωνία, όμως, ένιωσα όταν έλαβα τη θετική απάντηση πως το κείμενο, που μέχρι τότε φύλαγα σ’ ένα φάκελο στον υπολογιστή μου, θα γινόταν ένα απτό αντικείμενο για να μπορέσει να ταξιδέψει πέρα και μακριά από μένα, ως αυτόνομη πια ύπαρξη. Τα ίδια συναισθήματα κυριαρχούσαν και σε όλη τη διαδικασία της επιμέλειάς του, που έβλεπα ξανά και ξανά τι είχα γράψει, άλλαζα πράγματα και διόρθωνα, προσπαθώντας να κάνω τα γραφόμενά μου όσο το δυνατόν «καλύτερα» για να είναι κομμάτια μου αντιπροσωπευτικά, αληθινά κι αυθεντικά, για τα οποία θα είμαι περήφανος που βρίσκονται εκεί έξω.
Με τούτα και με τ’ άλλα, νομίζω πως όταν είδα το βιβλίο μου να βρίσκεται στους πάγκους των βιβλιοπωλείων, το μόνο που αισθάνθηκα σαν χρέος μου πια να κάνω ήταν να το ακουμπήσω στον ώμο, σαν παιδί δικό μου, και να του ευχηθώ να έχει ένα καλό ταξίδι.
Ομολογώ ότι διαβάζοντας το βιβλίο σας εντυπωσιάστηκα με τον τρόπο που προσεγγίσατε τη ζωή του Βασίλη. Βρήκα πολύ πετυχημένη την περιγραφή του χαρακτήρα, των σκέψεων και των συναισθημάτων του. Έχετε και στην πραγματική σας ζωή τόση ενσυναίσθηση ή ξυπνά μέσα σας μόνο όταν γράφετε;
Ξ.Αγγ.: Νομίζω πως η ενσυναίσθηση είναι ένα αγαθό που θα ήθελα να έχω, όπως και επιλέγω να βρίσκομαι κοντά σε ανθρώπους που τη διαθέτουν. Είναι για μένα πολύ σημαντικό και πιστεύω στάση πια ζωής να μπορώ να αφουγκράζομαι τους γύρω μου, να ψηλαφίζω τα συναισθήματά τους, να τους κατανοώ, να έχω τη δυνατότητα να είμαι παρών μπαίνοντας στα παπούτσια τους και κυρίως να μην προσπερνώ τίποτα και κανέναν.
Όταν γράφω και επομένως είμαι ακόμη πιο ανοιχτός σε εικόνες και ερεθίσματα, έχω την αίσθηση ότι όλο αυτό έρχεται και μεγεθύνεται ακόμα πιο πολύ, καθώς γίνεται πυξίδα και οδηγός μου για το πώς να προσεγγίσω τους χαρακτήρες που πλάθω. Προσπαθώ να τους καταλάβω, να τους νιώσω, να τους δικαιολογήσω, να γίνω έστω και για λίγο αυτό που είναι, να τους δώσω αλήθεια και βάθος (κάτι σαν προσέγγιση ενός ρόλου στο θέατρο). Μόνο τότε ξεφεύγουν από τη χάρτινή τους υπόσταση και γίνονται πιστευτοί για τα όσα σκέφτονται και πράττουν και τότε, μόνο, μπορεί κανείς να τους «συμ-παθήσει» και να ταυτιστεί μαζί τους για να τους ακολουθήσει στον δρόμο τους.
Ο Βασίλης είναι ένας ήρωας που αγάπησα πολύ, νομίζω θα τον θυμάμαι για πολύ καιρό (αν όχι για πάντα). Δεν μπορώ να μη ρωτήσω: είναι υπαρκτό πρόσωπο ή εξ ολοκλήρου δημιούργημα της φαντασίας σας; Ποια ήταν η αφορμή για να γραφτεί το βιβλίο;
Ξ.Αγγ.: Ο Βασίλης, έτσι όπως παρουσιάζεται στο βιβλίο, έχει σίγουρα καταβολές από μνήμες και βιώματα δικά μου. Έχω, άλλωστε, την αίσθηση ότι σε κάθε κείμενο που κάποιος γράφει, όσο και να προσπαθήσει να αποστασιοποιηθεί, δεν μπορεί παρά να καταθέτει μέσα του κομμάτια από τον εαυτό του. Από κει κι έπειτα, θα έλεγα ότι ο ήρωάς μου είναι ένα συνονθύλευμα ανθρώπων που γνωρίζω, σε κάποιες του στιγμές, όσο και ηρώων από τη λογοτεχνία που πάντοτε μου κέντριζαν την προσοχή και το ενδιαφέρον με τις πράξεις και τα λόγια τους, σε άλλες.
Συνολικά, εγώ διαλέγω να τον αντιμετωπίζω σαν ένα σύγχρονο Άμλετ, ένα πονεμένο πρόσωπο, χτυπημένο από τη μοίρα και τον κόσμο, οπωσδήποτε τραγικό, που αθέλητα ή και ηθελημένα, αργεί να πάρει καίριες αποφάσεις, με αποτέλεσμα να πληρώνει κάθε φορά με τεράστιο τίμημα την αναποφασιστικότητα και τους ενδοιασμούς του.
Το βιβλίο γεννήθηκε λίγο ή πολύ τυχαία. Ξεκίνησε σαν ένα περίεργο και μυστήριο -Β-, που συνάντησα σε ένα λατρεμένο βιβλίο μιας πολυαγαπημένης φίλης μου συγγραφέως και που μου κίνησε την προσοχή, καθώς το «άκουσα» που μου ζητούσε να διηγηθώ την ιστορία του.
Δεν γνωρίζω πόσο καλά τα κατάφερα (αν τα κατάφερα καθόλου), αλλά στην πορεία της γραφής του, ήταν πολλές οι φορές που αισθανόμουν ότι το βιβλίο σαν να γραφόταν μόνο του κι εγώ ήμουνα εκεί, ως καλός γραμματέας, να καταγράφω τα όσα ήθελε με την πρωτοπρόσωπη γραφή να μου αφηγηθεί ο Βασίλης. Εύχομαι να υπήρξα πιστός στις σημειώσεις μου.
Διαβάστε την άποψή μας για το βιβλίο: Το Κλουβί του Ίκαρου
Αν και είναι φανερό ότι δεν προσπαθείτε να εκβιάσετε τη συγκίνηση του αναγνώστη, στο βιβλίο υπάρχουν κάποια σημεία που προκαλούν έντονα συναισθήματα. Εγώ ας πούμε στο τέλος συγκινήθηκα πολύ και ίσως λίγο να δάκρυσα. Υπήρχαν σημεία στα οποία εσείς νιώσατε ευσυγκίνητος όταν γράφατε το βιβλίο; (χωρίς σε καμία περίπτωση να μας πείτε ποια, μόνο «ναι» ή «όχι»).
Ξ.Αγγ.: Είναι κάποια σημεία στο βιβλίο που ακόμη και σήμερα δυσκολεύομαι να τα ξαναεπισκεφτώ, γιατί αποτελούν, όσο φανταστικά και πλασμένα από τη φαντασία μου κι αν είναι, νωπή πληγή στο μυαλό μου. Ταυτόχρονα, αυτά τα ίδια σημεία, για ένα παράξενο λόγο είναι και τα αγαπημένα μου. Όταν γράφω μια τέτοια «επικίνδυνη» σκηνή, τη συνδέω συνήθως με το ξύπνημα όλων μου των αισθήσεων, ένα μουσικό άκουσμα, μια μυρωδιά ή μια ανάμνηση, και πιθανόν αυτός να είναι και ο λόγος που, εμένα τουλάχιστον, με κρατάει ακόμη κοντά της.
Ποιος ο λόγος που επιλέξατε να γράψετε με ψευδώνυμο; Υπάρχει στο μυαλό σας η σκέψη ενός δεύτερου βιβλίου;
Ξ.Αγγ.: Δυο τρεις είναι οι λόγοι που με έκαναν να γράψω με ψευδώνυμο (pen name). Κυρίως όμως είναι γιατί θέλω να διαχωρίσω τον Χρήστο, έναν πολύ συνηθισμένο άνθρωπο, από αυτόν, τον άλλο μου εαυτό, που δοκιμάζει να γράψει για πράγματα που τον αφορούν και που επιθυμεί να τα μοιραστεί με άλλους ανθρώπους.
Το ψευδώνυμό μου επίσης δεν είναι καθόλου τυχαίο. Αποτελείται από τα μικρά ονόματα των γονιών μου, δυο ανθρώπων που έχουν γράψει στη ζωή μου και που τους χρωστάω πολλά.
Αυτό τον καιρό βρίσκομαι στη μέση δυο τριών αρχινημένων πρότζεκτ που θα ήμουν πανευτυχής αν κάποια στιγμή ευδοκιμούσαν και γίνονταν ολοκληρωμένα βιβλία μου. Ως pantser γραφέας περισσότερο (με πυξίδα τη διαίσθηση) παρά plotter (με έμφαση στην προ-οργάνωση), περιμένω ποιο απ’ αυτά θα ζητήσει κάποια στιγμή προτεραιότητα και θα με βυθίσει στην ιστορία του, για να μπορέσω να ακολουθήσω τα βήματά του και να ασχοληθώ ειδικά και μόνο μ’ αυτό.
Έμαθα ότι η λογοτεχνία έχει πολύ σημαντική θέση στη ζωή σας. Περνάτε ακόμη ώρες διαβάζοντας βιβλία; Ποιο είδος είναι το αγαπημένο σας, αυτό που θα σας βοηθήσει να χαλαρώσετε; Πείτε μου την πρώτη σας ανάμνηση με τον εαυτό σας και ένα βιβλίο!
Ξ.Αγγ.: Η ανάγνωση λογοτεχνίας είναι για μένα τρόπος ζωής. Δεν μπορώ να αναπνεύσω αν δεν διαβάζω. Φροντίζω, λοιπόν, να το κάνω καθημερινά ξεκλέβοντας χρόνο από τη μια ή την άλλη ασχολία μου.
Λατρεύω κάθε είδους βιβλία, αλλά αυτά που κυριολεκτικά με ενθουσιάζουν και ταυτόχρονα με χαλαρώνουν είναι τα βιβλία μυστηρίου, (ίσως γιατί ζηλεύω τη μαεστρία με την οποία είναι γραμμένα), τα παιδικά (πιθανόν γιατί με ταξιδεύουν σε αθώα κι αγαπημένα χρόνια) και τα ιστορικά, γιατί έχω πάθος μεγάλο με την Ιστορία.
Μεγάλωσα σε ένα σπίτι όπου με ενθάρρυναν πάντοτε να διαβάζω, είχα γύρω μου βιβλία και παραδείγματα κοντινών μου προσώπων που διάβαζαν. Στις αρχές αρχές, θυμάμαι τον εαυτό μου να διαβάζω κλασικά εικονογραφημένα παραμύθια, που όταν τα διάβαζα πάμπολλες φορές πια (στο σημείο που φθείρονταν και έχαναν τις σελίδες τους), έκοβα τις φιγούρες τους και έπαιζα μαζί τους φτιάχνοντας δικές μου ιστορίες με τους ήρωες που είχα γνωρίσει και λατρέψει.
Αργότερα, γύρω στα επτά, οκτώ μου χρόνια θυμάμαι να πέφτει τυχαία στα χέρια μου ένα βιβλίο της Enid Blyton, από τις εκδόσεις Gutenberg. Ήταν νομίζω ένας τίτλος από τη σειρά της «Οι Μυστικοί Εφτά», και αυτό, θαρρώ, ήταν και το απόλυτο έναυσμα που με έκανε να λατρέψω τα βιβλία και να μη θέλω να τα αποχωριστώ από τότε και πέρα.
Μπορείτε να μας προτείνετε ένα βιβλίο ή έναν συγγραφέα που αγαπήσατε στα παιδικά ή εφηβικά σας χρόνια καθώς και στην ενήλικη ζωή σας;
Ξ.Αγγ.: Είναι πάρα πολλά τα βιβλία που έχω αγαπήσει στη διάρκεια της ζωής μου. Χωρίς να θέλω να αδικήσω κανένα, θα ανέφερα δυο τρία που, όταν τα διάβαζα, είχαν τον τρόπο να «γράψουν» στο συνειδητό και το υποσυνείδητό μου:
«Το άρωμα», του Πατρίκ Ζισκίντ, «Ο κόσμος της Σοφίας», του Jostein Gaarder, «Το σπίτι στην ομίχλη», του Neil Gaiman, «Η κόρη του Θεού» του Τζέιμς Μόρροου, οτιδήποτε έχει γράψει ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, ο Μίλαν Κούντερα, η Ρουθ Ρέντελ και η Πατρίσια Χάισμιθ, η ποίηση του Γιώργου Σεφέρη, του Κωνσταντίνου Καβάφη, της Κικής Δημουλά, της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ, το αρχαίο δράμα, τα θεατρικά των Τένεσι Ουίλιαμς, Έντουαρντ Άλμπι και Φεντερίκο Γκαρσία Λόρκα.
Αυτό όμως που για τους δικούς μου λόγους έχει αποτυπωθεί στην ψυχή μου ως το πιο αγαπημένο των αγαπημένων, είναι το «Ρεβέκκα» της Δάφνης Ντι Μωριέ. Είναι ένα βιβλίο που διάβασα πριν πολλά χρόνια και που νιώθω την ανάγκη να το επισκέπτομαι τακτικά, γιατί το αισθάνομαι υπέροχα δικό μου.
Κλείνοντας και αφού σας ευχαριστήσω για την ειλικρίνειά σας, θα θέλατε να πείτε κάτι στους αναγνώστες μας;
Ξ.Αγγ.: Αυτό που θα ‘θελα να πω στους αναγνώστες σας είναι μια μόνο λέξη, «διαβάζετε». Διαβάζετε γιατί μόνο στα βιβλία κρύβονται τα μυστικά και τα απόλυτα ταξίδια της ψυχής μας. Σας ευχαριστώ κι εγώ, με τη σειρά μου, για την τιμή που μου κάνατε σήμερα να μου παραχωρήσετε τον χρόνο σας και να με ακούσετε.
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
