Το «Τερέζα, Η κραυγή της μάνας» είναι ένα μυθιστόρημα που σε χτυπάει κατευθείαν στο συναίσθημα. Από τις πρώτες του σελίδες δεν σου αφήνει περιθώριο να σταθείς αμέτοχος.
Προσωπική άποψη: Νεκταρία Βαρσαμή-Πουλτσίδη
Η Σύρος γίνεται το σημείο εκκίνησης -ένας τόπος που δεν χωράει τα όνειρα της ηρωίδας- και η κραυγή της μάνας ακούγεται σαν υπόκωφος αντίλαλος που θα τη συνοδεύει σε όλη της τη διαδρομή. Εκεί που το προσωπικό όνειρο συναντά το τίμημα της επιλογής, γεννιέται η ιστορία της Τερέζας.
Ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Στέλιος Δ. Στυλιανού, με το μυθιστόρημά του που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Χάρτινη Πόλη, δεν παραδίδει ένα απλό αφήγημα ανόδου μιας νεαρής κοπέλας προς τη δόξα. Αντίθετα, ξεδιπλώνει μπροστά μας ένα μονοπάτι γεμάτο αντιθέσεις: η λάμψη και το σκοτάδι συνυπάρχουν, οι φωνές που ενθαρρύνουν μπλέκονται με τις φωνές που καταδικάζουν, η ελπίδα περπατά δίπλα με την απώλεια. Η κραυγή της μάνας γίνεται μόνιμο σημείο αναφοράς, μια φωνή που άλλοτε προειδοποιεί, άλλοτε στηρίζει, μα πάντα θυμίζει το κόστος των επιλογών. Ο κύριος Στυλιανού καταφέρνει να δημιουργήσει έναν κόσμο ρεαλιστικό, όπου η νεότητα και η αφέλεια συγκρούονται με την πραγματικότητα που δεν χαρίζεται σε κανέναν.
Η Τερέζα στα δεκαοχτώ της χρόνια παίρνει την απόφαση να φύγει. Δεν κοιτάζει πίσω, δεν ζητά άδεια και δεν υπολογίζει το κόστος. Αυτό το στοιχείο της νεότητας -η βιασύνη να προλάβει τη ζωή- γίνεται το κλειδί που ανοίγει όλες τις πόρτες, αλλά και η παγίδα που την εκθέτει σε κινδύνους. Ο δρόμος της είναι γεμάτος έρωτες που θαμπώνουν, υποσχέσεις που μοιάζουν σωτήριες αλλά καταρρέουν, πρόσωπα που φαινομενικά προσφέρουν στήριξη ενώ στην πραγματικότητα την παγιδεύουν. Η αφήγηση δεν ωραιοποιεί τίποτα. Αντίθετα, δείχνει καθαρά πως η επιτυχία μπορεί να μοιάζει με προβολέα: φωτίζει για λίγο, αλλά καίει όποιον σταθεί για πολύ κάτω από το φως της. Σε κάθε κεφάλαιο νιώθεις την αγωνία της ηρωίδας να βρει τον δρόμο της μέσα σε έναν κόσμο που ζητά συνεχώς ανταλλάγματα.
Το ταλέντο, οι προσωπικές θυσίες και οι οικογενειακές σχέσεις επηρεάζονται από την αναζήτηση της προσωπικής επιτυχίας;
Αυτό που με συγκίνησε περισσότερο ήταν οι «φύλακες» που βρίσκονται γύρω από την Τερέζα. Οι άνθρωποι που δεν κάνουν θόρυβο, δεν βρίσκονται στη σκηνή, αλλά παίζουν τον δικό τους καθοριστικό ρόλο στο παρασκήνιο. Είναι οι μορφές που της δίνουν κουράγιο όταν λυγίζει, τα χέρια που της κρατούν την ισορροπία, οι φωνές που ψιθυρίζουν μια κουβέντα παρηγοριάς όταν όλα μοιάζουν χαμένα. Αυτές οι λεπτομέρειες κάνουν την ιστορία πιο ανθρώπινη, πιο οικεία, πιο αληθινή. Χωρίς αυτούς, η Τερέζα θα ήταν απλώς μια φιγούρα που πέφτει και ξαναπέφτει. Με αυτούς, όμως, γίνεται μια γυναίκα που παλεύει και στέκεται ξανά στα πόδια της.
Η γραφή του βιβλίου έχει κινηματογραφικό χαρακτήρα. Οι σκηνές είναι κοφτές, οι εικόνες ζωντανές κι οι αλλαγές από το φως στο σκοτάδι είναι απότομες αλλά λειτουργικές. Το ανάγνωσμα έχει ρυθμό, έχει παλμό, σε αναγκάζει να γυρνάς σελίδες. Ωστόσο, δεν μπορώ να παραλείψω και τις αδυναμίες του: σε ορισμένα σημεία οι διάλογοι γίνονται επαναληπτικοί και κάποιες σκηνές τραβούν περισσότερο από όσο χρειάζεται, χάνοντας για λίγο την ένταση. Παρ’ όλα αυτά, η συνολική δομή παραμένει δυνατή και η αφήγηση κρατάει τον αναγνώστη κοντά της. Το σημαντικότερο είναι ότι το βιβλίο δεν σε αφήνει αδιάφορο. Σου προκαλεί θυμό, συγκίνηση, απογοήτευση, αλλά και ελπίδα – όλα αυτά μαζί, ένα συναισθηματικό ταξίδι.
Ως αναγνώστρια, βρέθηκα να θυμώνω με την Τερέζα όταν έκανε επιλογές που την έριχναν πιο βαθιά στο κενό. Την ίδια στιγμή, όμως, συγκινήθηκα όταν αναζήτησε το παιδί μέσα στη γυναίκα, όταν στάθηκε μπροστά στον καθρέφτη της και τόλμησε να ξαναδοκιμάσει. Εκεί βρίσκεται και η δύναμη του βιβλίου: δεν παρουσιάζει μια ηρωίδα αψεγάδιαστη, αλλά μια γυναίκα που κάνει λάθη, πληγώνεται, προδίδεται, αλλά συνεχίζει να προχωρά. Αυτός ο ρεαλισμός είναι που δίνει στο κείμενο την αξία του. Δεν είναι ιστορία για να μας καθησυχάσει· είναι ιστορία για να μας ταρακουνήσει.
Κλείνοντας το «Τερέζα, Η κραυγή της μάνας», μένει στο μυαλό μου η εικόνα μιας φωνής που δεν είναι μόνο μητρική αλλά και συμβολική. Μια φωνή που μιλάει για τη μνήμη, την αξιοπρέπεια, την αγάπη. Και το ερώτημα που μένει ανοιχτό είναι το πιο δυνατό: εσύ μέχρι πού θα έφτανες για να κρατήσεις ζωντανό το όνειρό σου, γνωρίζοντας ότι η τιμή που θα πληρώσεις μπορεί να είναι το πιο πολύτιμο κομμάτι της ζωής σου;
Αν το φως είναι χαμηλά, αξίζει να προχωρήσεις άλλο ένα βήμα;
Περίληψη: Η Τερέζα είχε μόνο ένα όνειρο: να γίνει σταρ, να ξεχωρίσει, να λάμψει. Τι κι αν μ’ αυτό δεν συμφωνούσαν η μητέρα της και ο παιδικός της έρωτας; Εκείνη είχε ήδη αποφασίσει να θυσιάσει τα πάντα. Και η κραυγή της μάνας της, την ημέρα που έφυγε από το σπίτι, θα την ακολουθούσε για την υπόλοιπη ζωή της.
Όμως, το ταλέντο και οι ελπίδες δεν εγγυώνται την επιτυχία. Η μοίρα τής τα έφερε εντελώς διαφορετικά, αφού, μόνη κι άβγαλτη, έπεσε θύμα ενός δήθεν σπουδαίου δημοσιογράφου, που την εκμεταλλεύτηκε και την εξανάγκασε στην πορνεία. Και το όνειρο έγινε κόλαση.
Η ζωή της γρήγορα μετατράπηκε σε μαρτύριο. Ένα μαρτύριο που την οδήγησε να χάσει και η ίδια το παιδί της. Και μια τέτοια κραυγή ψυχής βγήκε κι απ’ το δικό της στόμα. Ήταν αυτή η ίδια παράξενη κραυγή της κάθε μάνας που χάνει το παιδί της. «Το παιδί μου δεν πέθανε στο μαιευτήριο. Μου το κλέψανε. Μου κλέψανε την κόρη μου, μόλις τη γέννησα». Ένα μυθιστόρημα για τα όνειρα που πληγώνουν, για τη μητρική κραυγή που δεν σωπαίνει ποτέ… και για μια γυναίκα που αναγεννιέται μέσα από τις στάχτες της.
Στοιχεία βιβλίου
Τίτλος: Τερέζα – Η κραυγή της μάνας
Συγγραφέας: Στέλιος Δ. Στυλιανού
Εκδόσεις: Χάρτινη Πόλη
ISBN: 978-618-225-362-5
Σελίδες: 308
Έτος έκδοσης: 2025
Επιμέλεια: Ζωή Τσούρα
Δημιουργία κεντρικής εικόνας: Νεκταρία Βαρσαμή-Πουλτσίδη
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
