Πρόκειται για το ιστορικό διήγημα “Το κόκκινο ποτάμι“, γραμμένο από τον κ. Τσιρκινίδη Χάρη, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κυριακίδη. Έχει προβληθεί και ως τηλεοπτική σειρά, φαντάζομαι οι περισσότεροι θα την έχετε δει, σε αντίθεση με εμένα, που όμως έχω διαβάσει το βιβλίο.
Προσωπική άποψη: Βίκυ Ζηλιασκοπούλου
Ο συγγραφέας στην τελευταία σελίδα λέει ότι είναι βασισμένο στην αληθινή ιστορία των πρωταγωνιστών, οπότε δεν υπάρχει σε αυτήν την περίπτωση η επιλογή “δεν μου άρεσε”. (Ούτε και σε αυτούς άρεσε όταν τα ζούσαν, αυτό είναι το μόνο σίγουρο.) Περιγράφει τις ζωές του Μίλτου και της Ιφιγένειας στην Τουρκία και σε χώρες της Ευρώπης τη χρονική περίοδο 1912-1923. Δύσκολα χρόνια, με μεγάλες ανακατατάξεις, όλο πόλεμοι και θάνατος.
Θεωρώ ότι η πλοκή ήταν δεδομένη αφού πρόκειται για αληθινή ιστορία, οπότε δεν θα σχολιάσω και πολλά επ’ αυτής. Θα πω μόνο ότι δεν μπορώ να αποφασίσω αν θεωρώ τους πρωταγωνιστές τυχερούς ή άτυχους, σκεπτόμενη ότι οι γνωριμίες τους με άτομα που είχαν εξουσία κάποιες φορές τους βοήθησαν, αλλά στο τέλος νομίζω ότι ήταν καταστροφικές για τις ζωές τους. Δεν υπάρχουν πολλές περιγραφές συναισθημάτων, όχι όσες θα μπορούσαν να υπάρχουν βάσει του θέματος που πραγματεύεται η ιστορία. Οπότε ένιωσα ότι γνώρισα μόνο επιφανειακά την Ιφιγένεια και τον Μίλτο και όχι σε βάθος.
Στα τέλη Ιουνίου, ο Μίλτος προγραμμάτισε να επισκεφθεί τα εργοστάσια και ναυπηγεία της ουκρανικής πόλης Νικολάιεφ. Επειδή η πόλη αυτή ήταν κοντά στην πόλη Χερσώνα, όπου ζούσε ο αδελφός του Θέμης, αποφάσισε να περάσει ένα διήμερο μαζί του. Τα δύο αδέλφια είχαν να ιδωθούν απ’ τον Αύγουστο του 1912. Η συνάντησή τους ήταν συγκινητική, στο σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης.
Μου άρεσε πολύ η απόδοση των ιστορικών γεγονότων. Ο συγγραφέας έβαλε σε τάξη και σε χρονική σειρά όλα όσα έγιναν τη δεκαετία που προηγήθηκε της γενοκτονίας του Πόντου (αναφέρω τη γενοκτονία και όχι τους υπόλοιπους διωγμούς και καταστροφές επειδή εκεί επικεντρώνεται η πλοκή) και θέτει μια ωραία βάση ώστε να πάρει ο κάθε αναγνώστης μια ιδέα της ιστορίας χωρίς να κουραστεί. Αυτό που δεν μου άρεσε είναι οι διάλογοι, τους βρήκα κάπως αδύναμους σε σχέση με την ένταση του υπόλοιπου βιβλίου.
Θλιμμένοι και με σκυμμένα τα κεφάλια αποχώρησαν οι χριστιανοί απ’ τις εκκλησίες του Ερζερούμ, μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, την ημέρα της Πρωτοχρονιάς του 1918. Κυκλοφόρησαν φήμες, πως οι Σοβιετικοί συμφώνησαν με τους Γερμανούς να σταματήσουν τον πόλεμο μεταξύ τους και πως τα μέρη του Καρς, του Αρταχάν και του Βατούμ, που ανήκαν απ’ το 1878 στη Ρωσία, θα επιστρέφονταν στην Τουρκία.
Σύντομα, εμφανίστηκαν ομάδες τούρκων και κούρδων ληστών στην περιοχή του Ερζερούμ, σκορπώντας τον τρόμο σ’ όλη την ύπαιθρο.
Γενικά πρόκειται για μια δυνατή ιστορία, που σε κάποια σημεία φαίνεται ότι είναι αληθινή και σε κάποια άλλα μοιάζει με φαντασία. Αξίζει σίγουρα τον χρόνο σας, ειδικά εάν σας ενδιαφέρει η ιστορία της περιοχής μας.
Περίληψη: Σήμερα, εδώ πάνω στα νεκρά ερείπια, αισθάνθηκα τη μεγαλύτερη δύναμη ζωής. Ένιωσα σαν να βγαίνει μέσα απ’ το χώμα και τις πέτρες μια μυστηριώδης δύναμη και να μπαίνει στις φλέβες μου σαν μια ζεστασιά· να διαχέεται σ’ όλο το κορμί μου, να εξαφανίζει τις φοβίες και τους δισταγμούς μου· να με λυτρώνει απ’ τα επίγεια.
Ακούω, Μίλτο, τα βογκητά και τα παρακάλια των προγόνων μας, που ζητούν δικαίωση για τους αγώνες και τις θυσίες τους. Θέλουν ν’ αντισταθούμε και να διώξουμε αυτούς που βεβήλωσαν τους τάφους τους, για να μπορούν τα πνεύματά τους να κυκλοφορούν ελεύθερα ανάμεσα στους δικούς τους ζωντανούς.
Ναι, Μίλτο, θ’ αγωνιστώ, γιατί πια νίκησα τη ζωή. Κι αν τύχει και πεθάνω, τα παιδιά μας, οι γονείς μας, οι πρόγονοί μας θα με δεχθούν στις θερμές αγκαλιές τους, γιατί θα ξέρουν, πως όσο ζούσα δεν τους ξέχασα. Έκαμα το καθήκον μου!
Στοιχεία του βιβλίου
Τίτλος: Το κόκκινο ποτάμι. Η τραγωδία του Ελληνισμού της Ανατολής. 1908-1923.
Συγγραφέας: Χάρης Τσιρκινίδης
Εκδόσεις: Κυριακίδη
Σελίδες: 496
Έκδοση: 2019
ISBN: 978-960-599-315-3
Επιμέλεια κειμένου: Ζωή Τσούρα
Δημιουργία κεντρικής εικόνας: Νεκταρία Βαρσαμή-Πουλτσίδη
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
