Χαϊκού. Ο ύμνος του παροδικού, του φευγαλέου, το ίχνος που αφήνει στο βλέμμα και την ψυχή του δημιουργού και του αποδέκτη του. Ένα ποίημα μιας ανάσας. Στη “Μικροϊστορία μιας αναλαμπής“, των Εκδόσεων Μάγμα και της πρωτοεμφανιζόμενης Ιωάννας Παππά, συναντάμε 35 xαϊκού που ελίσσονται ανάμεσα στο μικρό και το μεγάλο, σκιαγραφώντας το φιλοσοφικό νόημα που κουβαλά ο απέριττος συνδυασμός των λέξεων.
Προσωπική άποψη: Χαρά Δελλή
Διαβάζοντάς τα είναι σαν να βουτάς στον βυθό και με τρεις κινήσεις να βγαίνεις στην επιφάνεια των νερών που λαμπυρίζουν στις αχτίνες του ήλιου. Εισπνοή, Κράτημα, Εκπνοή.
Αχτίδα φωτός,
σαν τρυπώνεις στο βλέμμα
γίνεσαι ήχος.
Σαν της Πυθίας
οι λέξεις σου αφήνουν
ίχνη στα σπλάχνα.
Εδώ εξετάζονται οι ανθρώπινες σχέσεις, η κάθε προσωπική ιστορία, μέσα από μικρές, καθημερινές στιγμές που μας επηρεάζουν με σημαντικό τρόπο κι εκφράζεται η αναγκαιότητα να βιώνουμε πλήρως τη στιγμή, να είμαστε παρόντες στην ομορφιά και στη μοναξιά που την συνοδεύει, καθώς και να κατανοούμε την ευθραυστότητα της ανθρώπινης ύπαρξης. Επίσης, αποκαλύπτεται η δυναμική αλληλεπίδραση του ατόμου με το παρελθόν και το παρόν, και την αίσθηση του αναπόφευκτου που μπορεί να συνδέεται με τη μοίρα ή την ιστορική συνέχεια. Τέλος, απεικονίζεται η ανθρώπινη ανάγκη για σύνδεση, επικοινωνία και αγάπη ως θεμέλια της ανθρώπινης ύπαρξης και της προσωπικής πληρότητας.
Η συγγραφέας στο “Μικροϊστορία μιας αναλαμπής” αρχικά εισάγει τον αναγνώστη στον κόσμο του βιβλίου, δίνοντας το πλαίσιο και τις βασικές σχέσεις μεταξύ των πρωταγωνιστών. Πρόκειται για ένα εισαγωγικό κεφάλαιο-“αναλαμπή”, μια στιγμή που φωτίζει τις ζωές των χαρακτήρων και προμηνύει τις συγκρούσεις και τις αποκαλύψεις που θα ακολουθήσουν. Η ποίηση συχνά προσπαθεί να συλλάβει την ουσία αυτής της στιγμής, να αιχμαλωτίσει τη συγκίνηση που προκύπτει από τη συνειδητοποίηση του ασταθούς τώρα.
Υπάρχουν αναφορές στην καθημερινότητα, στις προσωπικές αναζητήσεις ή ακόμα και στις κοινωνικές πιέσεις που διαμορφώνουν τις αντιφάσεις και τις συγκρούσεις των ηρώων.
Μέρα τη μέρα
χάνει τον εαυτό της
τελετουργικώς.
Ο πυρήνας της κεντρικής ιδέας του βιβλίου εστιάζει στην προσωπική αναζήτηση, τη συμφιλίωση με το σκοτάδι και την αυτογνωσία. Η ένταση της ποίησης που συνδυάζει την πνευματική και τη σωματική διάσταση υποδηλώνεται με την έννοια μιας ακτίνας φωτός που εισχωρεί βαθιά στην αντίληψη, καθιστώντας την ορατή και ακουστή ταυτόχρονα. Οι λέξεις φέρουν μια ισχυρή και ανεξίτηλη δύναμη, αφήνοντας «ίχνη» μέσα μας, όπως τα αποτυπώματα μιας αξέχαστης εμπειρίας.
Η ένταση της εικόνας και η συναισθηματική φόρτιση που δημιουργούν οι λέξεις φανερώνουν την ανάγκη για μια βαθιά, ίσως και πνευματική, κατανόηση της πραγματικότητας και των εσωτερικών διεργασιών κι αναζητήσεων των χαρακτήρων στο βιβλίο.
Ήχοι, φως, σιωπή, σκοτάδι, άγριες αντιφάσεις που οδηγούν σε μια προσπάθεια απομόνωσης ή περισυλλογής για να «ακουστούν» τα βαθύτερα στρώματα της συνείδησης. Μια αέναη ψυχική μάχη. Πώς να τιθασεύσεις τα πιο βασικά ένστικτα ή τις πιο πρωτόγονες πλευρές του εαυτού σου μέσα από τη σιωπή και την αυτογνωσία; Με ποιους τρόπους να «εκπαιδευτεί» η ψυχή και το πνεύμα, να «εκτοπιστεί» η αταξία της εσωτερικής ζούγκλας και να δημιουργηθεί χώρος για μια πιο συνειδητή ύπαρξη;
Η ποίηση της κυρίας Παππά αποκαλύπτει τη σκοτεινή διάσταση της ανθρώπινης ύπαρξης και της προσωπικής μάχης με τα πιο βαθιά και ανεξήγητα στοιχεία του εαυτού μας.
Χωρίς αγάπη,
κύμβαλο αλαλάζον,
στην ερημιά ζεις.
Στα ιαπωνικά η λέξη “χανάμι” σημαίνει να βλέπεις τα άνθη των λουλουδιών, να σκέφτεσαι το εύθραυστο και φθαρτό των καθημερινών μας στιγμών, το σύντομο πέρασμά μας από τη ζωή και την προσωρινότητά της. Όπως τα άνθη ανθίζουν και πέφτουν γρήγορα, έτσι και οι στιγμές μας είναι περιορισμένες και γεμάτες ομορφιά, αλλά και θλίψη, καθώς η ζωή συνεχώς ρέει και φεύγει. “σατόρι” είναι η στιγμή της αφύπνισης, το ξύπνημα των αισθήσεων και της συνείδησης που δίνει βάθος στην προσωπική και πνευματική εμπειρία. Και “σάμπι” είναι η ησυχία, η μοναξιά ως αναπόσπαστο στοιχείο της ανθρώπινης ύπαρξης. Μια μελαγχολική αποδοχή του κόσμου, μια αποδοχή της φθαρτότητας και της ατέλειας του κόσμου και του εαυτού. Εχεις την αίσθηση ότι η ουσία των λέξεων αυτών -ξύπνημα, θαυμασμός, μοναξιά-, με το ιδιαίτερο βάρος της καθεμιάς, εμπεριέχεται στη μικρή φόρμα των ποιημάτων χαϊκού, που αποτελείται από τρεις στίχους των πέντε, επτά και πέντε συλλαβών αντίστοιχα, σφραγίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη σχέση ανάμεσα στο παιχνίδι των λέξεων και της αποτύπωσης της εικόνας και του συναισθήματος που αυτή προκαλεί.
Τα χαϊκού, με τη λιτότητά τους και την οικονομία των λέξεων, συλλαμβάνουν ακριβώς τη στιγμή της αφύπνισης, του θαυμασμού για την ομορφιά της φύσης και της συνειδητοποίησης της φθαρτότητας και της μοναξιάς. Πύκνωση κι έκρηξη. Κάθε λέξη στο χαϊκού έχει βάρος και σημασία και η σύντομη μορφή του αποτυπώνει τη στιγμιαία αίσθηση, που είναι τόσο έντονη και παροδική όσο τα άνθη που ανθίζουν και πέφτουν.
Εν κατακλείδι, το παρόν ανάγνωσμα αποτελεί μια χαραμάδα του απέριττου λόγου για την παροδικότητα των στιγμών μας και της ομορφιάς τους. Προτιμήστε το!
Περίληψη: Ένα χαϊκού δεν είναι παρά ο ύμνος του παροδικού, του φευγαλέου, και το ίχνος που αφήνει στο βλέμμα και την ψυχή του δημιουργού και του αποδέκτη του. Ένα ποίημα που διαρκεί όσο και μία ανάσα. Εισπνοή, κράτημα, εκπνοή. Τα 35 χαϊκού που απαρτίζουν τη Μικροϊστορία μίας αναλαμπής ελίσσονται ανάμεσα στο μικρό και το μεγάλο, σκιαγραφώντας το φιλοσοφικό νόημα που κουβαλά ο απέριττος συνδυασμός των Λέξεων. Διαβάζοντάς τα είναι σαν να βουτάς στον βυθό και με τρεις κινήσεις να βγαίνεις στην επιφάνεια των νερών που λαμπυρίζουν στις αχτίνες του ήλιου.
Στοιχεία βιβλίου
Τίτλος: Μικροϊστορία μιας αναλαμπής
Συγγραφέας & επίμετρο: Ιωάννα Παππά
Εκδόσεις: Μάγμα
ISBN: 9786185770075
Σελίδες: 56
Ημερομηνία έκδοσης: Μάιος 2024
Δημιουργία κεντρικής εικόνας: Νεκταρία Βαρσαμή-Πουλτσίδη
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
