Ο Παντελής Κάλλιας συστήνεται στο αναγνωστικό κοινό με το βιβλίο του «Ο Βαρδάρης φύσαγε λερός», που κυκλοφορεί από τις Eκδόσεις Πνοή.
Προσωπική άποψη: Αγγελίνα Παπαθανασίου
Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα που εντυπώνεται στη μνήμη των αναγνωστών. Εξαιρετικά καλογραμμένο, που θυμίζει πόνημα πολύ έμπειρου συγγραφέα και όχι πρωτοεμφανιζόμενου.
Διαβάζοντας στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου τη βιβλιογραφία που χρειάστηκε να μελετήσει ο συγγραφέας προκειμένου να αντλήσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για το δικό του πόνημα, εικάζω ότι για την ολοκλήρωση του μυθιστορήματος απαιτήθηκε πολλή μελέτη αλλά και χρόνος. Το αποτέλεσμα όμως αποζημιώνει τον συγγραφέα. Στα χέρια των αναγνωστών έχει παραδώσει ένα άρτιο μυθιστόρημα που συνδυάζει μυθοπλασία με πραγματικά ιστορικά γεγονότα. Δίνει τη δυνατότητα στις νεότερες γενιές των αναγνωστών να γνωρίσουν τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και όχι μόνο.
Με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη και ο ίδιος, μεταφέρει τους αναγνώστες του βιβλίου στην Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων και περιγράφει με τη βοήθεια των ηρώων του το έγκλημα που διαπράχτηκε από τους Ναζί κατά των Εβραίων.
Την τρίτη μέρα του έδωσαν μόνο νερό και τον πήραν για ανάκριση. Ήθελαν να μάθουν αν το τυπογραφείο της οικογενειακής επιχείρησης των Μιζραχή εμπλεκόταν στην εκτύπωση της αντιστασιακής εφημερίδας «Ελευθερία». Στις 15 Μαΐου του ’41 δημιουργήθηκε η πρώτη απελευθερωτική οργάνωση στη Θεσσαλονίκη με το όνομα «Ελευθερία». Στα μέσα Ιούνη η οργάνωση εξέδωσε μια παράνομη εφημερίδα με τον ίδιο ελπιδοφόρο τίτλο.
Η ιστορία που περιγράφει ο συγγραφέας στο βιβλίο του λαμβάνει χώρα την περίοδο 1941-1943 στη Θεσσαλονίκη, στην Αλεξανδρούπολη και στο δέλτα του Έβρου. Η Θεσσαλονίκη στενάζει κάτω από τον γερμανικό ζυγό, ενώ σιγά σιγά προχωρά και το σχέδιο των Ναζί για την εξόντωση των Εβραίων. Παρακολουθούμε την πορεία διαφυγής δυο νέων Εβραίων, της Αλέγρας και του Ρομπέρτο, από τη Θεσσαλονίκη στην Τουρκία.
Οι περιγραφές του συγγραφέα μεταδίδουν στους αναγνώστες όλο το ζοφερό κλίμα της εποχής, τον φόβο και την αγωνία που βίωναν οι άνθρωποι καθημερινά και τον αγώνα τους για την επιβίωση.
Την επόμενη μέρα θα έπρεπε όλοι οι κάτοικοι του Χιρς να είναι έτοιμοι για τον εκτοπισμό τους στην Πολωνία. Ο καθένας είχε το δικαίωμα να πάρει μαζί του μια αποσκευή μέχρι είκοσι κιλά και πριν από την επιβίβαση θα μετέτρεπαν τα χρήματά τους στο πολωνικό ζλότι.
Όσα κι αν γράψω για αυτό το βιβλίο, θα είναι απειροελάχιστα για να περιγράψω τα συναισθήματα που μου δημιούργησε η ανάγνωσή του. Ένα βιβλίο που μας υπενθυμίζει όλα όσα το τέρας του φασισμού διέπραξε στην Ευρώπη εξαιτίας του παραλογισμού ενός μόνο ανθρώπου. Επίκαιρο όσο ποτέ, αφού και σήμερα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες νέα κόμματα δημιουργούνται και μπαίνουν στη Βουλή, διαποτισμένα με ιδέες απολυταρχικές και άκρως εθνικιστικές που αποτελούν ύψιστο κίνδυνο για την ανθρωπότητα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε την ιστορία που γράφτηκε με αίμα τόσων αθώων ψυχών.
Εν κατακλείδι, ένα εξαιρετικό βιβλίο από μια νέα πένα που σίγουρα έχει να δώσει πολλά στο αναγνωστικό κοινό.
Περίληψη: «Ο δρόμος προς το Άουσβιτς χτίστηκε από το μίσος, αλλά στρώθηκε από την αδιαφορία».
Ian Kershaw
Ο Βαρδάρης φύσηξε λερός από τη μέρα που η γερμανική μπότα πάτησε στη Θεσσαλονίκη, στις 9 Απριλίου του 1941. Μεγαλύτερο θύμα του κατακτητή, οι 50.000 ψυχές των Ελλήνων Εβραίων της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι καταδιώχτηκαν μέχρι την οριστική τους εξόντωση την άνοιξη του 1943. Πρωταγωνιστές του βιβλίου, ένα νεαρό ζευγάρι Εβραίων, η Αλέγρα και ο Αλμπέρτο, οι οποίοι θα νιώσουν στο πετσί τους κάθε καρφί που έμπηγαν οι Γερμανοί –σε συνεργασία με ντόπιους δωσίλογους– στο φέρετρο που ετοίμαζαν για την εβραϊκή κοινότητα.
Από τη συνοικία Ουζιέλ μέχρι το Ρεζί Βαρδάρ, από τα Κάστρα μέχρι την Παραλία και τη Συνοικία των Εξοχών με τα αρχοντικά, ο συγγραφέας μας δίνει το άρωμα, τη γεύση αλλά και τη σκοτεινή ομίχλη της Κατοχής που τύλιξε ολάκερη τη Θεσσαλονίκη.
Η μυθοπλασία παράλληλα εκτυλίσσεται και στη Σαμοθρακική περαία, στη Μάκρη, στην Αλεξανδρούπολη και στον Γκιαούρ Αντά, το σημερινό Δέλτα του Έβρου. Ντόπιοι ψαράδες, ο Λευτέρης, ο Δημήτρης και ο καπταν-Μουράτ διαβιούν την εκεί Βουλγαρική Κατοχή και το πογκρόμ εναντίον της τοπικής εβραϊκής κοινότητας. Ένα αριστοτεχνικά γραμμένο μυθιστόρημα για τον πόλεμο, την αγάπη, το μίσος, την ελπίδα, που διεισδύει στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση, αποκαλύπτοντας τις φωτεινές αλλά και τις σκοτεινές πτυχές της.
Στοιχεία βιβλίου
Τίτλος: Ο Βαρδάρης φύσαγε λερός
Συγγραφέας: Παντελής Κάλλιας
Εκδόσεις: Πνοή
ISBN: 978-618-5520-41-0
Σελίδες: 434
Ημερομηνία έκδοσης: Ιούνιος 2022
Επιμέλεια κειμένου: Ζωή Τσούρα
Επιμέλεια κεντρικής εικόνας: Νεκταρία Βαρσαμή-Πουλτσίδη
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ