Με έμπνευση από το μνημείο «Οι Κήποι του Πασά», η συγγραφέας Φανή Μέλφου-Γραμματικού χτίζει ένα μυθιστόρημα που ξεκινά τα χρόνια του μεσοπολέμου και τελειώνει τη δεκαετία του ’60 στη Θεσσαλονίκη.
Προσωπική άποψη: Βίκυ Ζηλιασκοπούλου
Η ιστορία ξεκινά με τον νεαρό Νάσο Δεβρή, που αφήνει την πλούσια πατρική εστία στο εξωτερικό (στη Βιέννη, αν δεν κάνω λάθος) και έρχεται στη μόλις απελευθερωμένη από τους Τούρκους Θεσσαλονίκη για να ζήσει βασισμένος στις δικές του δυνάμεις. Γνωρίζει την Τζένη, κόρη μιας ξεπεσμένης, πρώην πλούσιας οικογένειας, η οποία αρνείται να συμβιβαστεί με έναν γάμο κανονισμένο από τον πατέρα της και επιθυμεί να διαλέξει η ίδια τον σύζυγό της και να ζήσει πιο ελεύθερα απ’ ό,τι επιβάλλουν οι συνήθειες και τα ήθη της εποχής.
Στο «Φλοκάκι» στην οδό του Αγίου Μηνά, η ατμόσφαιρα ήταν πυκνή, με το άρωμα της σοκολάτας να γίνεται ένα με τον αρωματικό καπνό και την κολόνια Φουζέρ των εκλεκτών θαμώνων της. Η είσοδος του νεαρού ζευγαριού έκανε αρκετά ζευγάρια μάτια να στραφούν με περιέργεια πάνω τους και να αναρωτηθούν ποιοι ήταν εκείνοι που παραβίαζαν το ιδιωτικό τους στέκι.
Ένα μαυροντυμένο βιβλίο και η πρόσκληση της Τζένης να επισκεφτούν μυστηριώδεις κήπους αλλάζουν τη ζωή του Νάσου και τον μυούν στα μυστήρια που συμβαίνουν στον κόσμο μας. Το ραντεβού του ζευγαριού στου Κήπους του Πασά, ένα άγαλμα με τη μορφή ενός κινέζικου δράκου και μια πέτρα που καταλήγει στα χέρια του Νάσου, θα του αλλάξουν τη ζωή, θα τον οδηγήσουν σε νέους δρόμους, αλλά ταυτόχρονα θα αποτελέσουν το έναυσμα για να εξηγηθούν γεγονότα του παρελθόντος.
Οι Κήποι υπάρχουν στ’ αλήθεια. Δεν το ήξερα το μνημείο, από το βιβλίο το έμαθα. Έψαξα στο ίντερνετ και βρήκα φωτογραφίες, στ’ αλήθεια πρόκειται για ένα πανέμορφο, σίγουρα ιδιαίτερο και μάλλον «στενάχωρο» μέρος. Τουλάχιστον αυτή η εντύπωση μου δημιουργήθηκε. Οι περιγραφές της συγγραφέως είναι πολύ παραστατικές και μαζί με τις φωτογραφίες μού έχουν εξάψει την περιέργεια, θα προσπαθήσω την επόμενη φορά που θα κατέβω στη Θεσσαλονίκη να επισκεφτώ την περιοχή. Οι πληροφορίες σχετικά με την ιστορία του και την κατασκευή του είναι πολλές και πολύ ενδιαφέρουσες, τραβήξανε το ενδιαφέρον μου και δένουν όμορφα με την πλοκή.
Ακούμπησε το κεφάλι του σε δύο μαξιλάρια και ξεκίνησε την περιήγηση σ’ έναν κόσμο φανταστικό και ιδιαίτερα ελκυστικό, σ’ έναν κόσμο που η ύλη δεν έχει διαστάσεις και οι ψυχές φτερουγίζουν ανενόχλητα ανάμεσα στους θνητούς, χωρίς κανένας να αντιλαμβάνεται την παρουσία τους. Το κείμενο ήταν πομπώδες και μυστηριακό, λες και ήταν γραμμένο για ανθρώπους της εποχής του Μεσαίωνα.
Η γραφή είναι γρήγορη, δεν υπάρχουν λεπτομέρειες που μπορεί να κουράσουν. Η συγγραφέας επικεντρώθηκε στην πλοκή, οπότε οι αναφορές σε συναισθήματα είναι ελάχιστες. Δίνει φυσικά τις βασικές πληροφορίες για τον χαρακτήρα του καθενός, οπότε γνωρίζεις αρκετά τους πρωταγωνιστές. Θα ήθελα να είχε περισσότερες σκηνές μυστηρίου ή φανταστικού, όσες υπάρχουν είναι παραστατικές και δίνουν ένταση σε ό,τι συμβαίνει. Επίσης, το τέλος είναι πολύ διαφορετικό απ’ ό,τι θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ, μπράβο στη συγγραφέα, βρέθηκα προ εκπλήξεως.
Περίληψη: Οι Κήποι του Πασά -γνωστοί επίσης και ως Δρακόσπιτα ή Άντρο των Δερβίσιδων- αποτελούν ένα από τα µεγαλύτερα ζωντανά µυστήρια της Θεσσαλονίκης.
Χτισµένο γύρω στα 1904, το µνηµείο παραµένει τόπος µαγικός µε βαθιές στέρνες, σκοτεινές πύλες και υπόγειες στοές, που αν και φαντάζει ήρεµος και γοητευτικός στη διάρκεια της ηµέρας, γίνεται εφιαλτικός µε τις πρώτες σκιές της νύχτας, τότε που ανοίγει ένα µονοπάτι -ο δρόµος της Μαύρης Πέτρας- που ξεκινά από τα κοιµητήρια της Ευαγγελίστριας.
Μέσα από το παράλογο και το φανταστικό, το επιστηµονικά παραδεκτό και το ιστορικά τεκµηριωµένο, η γνωστή συγγραφέας Φανή Μέλφου-Γραµµατικού, ξετυλίγει µια πραγµατική ιστορία και ζωντανεύει τους αστικούς θρύλους της Θεσσαλονίκης µε πρωταγωνιστές τα µέλη µιας εύπορης οικογένειας, τον καιρό του Μεσοπολέµου.
Άγνωστες πτυχές της κοινωνικής και πνευµατικής ζωής της Θεσσαλονίκης, σκιαγραφούνται στις σελίδες του µυθιστορήµατος και παρουσιάζουν την εικόνα µιας αναδυόµενης πόλης, στα πλαίσια προλήψεων, κοινωνικών διακρίσεων, µυστικιστικών τελετών και καλά κρυµµένων µυστικών.
Με κεντρικό πρόσωπο µια διαταραγµένη προσωπικότητα και µε σκηνικό τους παράξενους Κήπους, ξετυλίγεται µια ιστορία αλλόκοτη, σύµφωνα µε την οποία ένας παντοδύναµος Τιµωρός Δράκος, απονέµει δικαιοσύνη, µε τους δικούς του νόµους και κριτήρια…
Στοιχεία βιβλίου
Τίτλος: Οι κήποι του πασά.
Συγγραφέας: Φανή Μέλφου-Γραμματικού
Εκδόσεις: Πηγή
Σελίδες: 284
Ημερομηνία έκδοσης: 2022
ISBN: 978-960-626-495-5
Επιμέλεια κειμένου: Ζωή Τσούρα
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
