Σκοτεινό αδιέξοδο. Όταν ακούμε το όνομα Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, αναμφίβολα το μυαλό των περισσοτέρων από εμάς πηγαίνει αυτόματα στη “Λολίτα”, ωστόσο εγώ θα πω ότι το “Σκοτεινό αδιέξοδο” μου άρεσε πολύ περισσότερο. Και δεν νομίζω να φταίει που διάβασα τη Λολίτα νεότερη ή αν θέλετε (πιο) ανώριμη αναγνωστικά.
Προσωπική άποψη: Βίκυ Ζηλιασκοπούλου
Η υπόθεση του βιβλίου έχει ως εξής. Ο Μπρούνο Κρέτσμαρ είναι πλούσιος, παντρεμένος, πατέρας μιας μικρής κόρης και ζει μια ήρεμη ζωή, μέχρι τη στιγμή που ερωτεύεται παράφορα τη Μάγδα και εγκαταλείπει την οικογένειά του για να ζήσει μαζί της. Όμως η Μάγδα είναι μόνο 16 ετών, παιδί σχεδόν, όπως αναφέρεται πολλές φορές μέσα στο βιβλίο, και το μόνο που θέλει από τον Κρέτσμαρ είναι η πλούσια και άνετη ζωή που μπορεί να της προσφέρει. Σε όλο το βιβλίο παρακολουθούμε την εξέλιξη της σχέσης τους και την πορεία της ζωής τους, με λίγη περισσότερη έμφαση στη ζωή του Κρέτσμαρ.
Πρόκειται για ένα καταπληκτικό ψυχογράφημα του Κρέτσμαρ. Στην αρχή ήμουν εκνευρισμένη μαζί του, θεώρησα ότι εκμεταλλεύεται τη Μάγδα και θέλει μόνο να ικανοποιήσει τις ορέξεις του και να ζήσει μια περιπέτεια. Έλα όμως που όσο προχωρούσε το βιβλίο άρχισα να τον συμπονώ και να απεχθάνομαι τη Μάγδα. Πραγματικά, δεν πιστεύω να υπάρχει αναγνώστης που στο τέλος να μη νιώθει οίκτο για τον Μπρούνο (Κρέτσμαρ), να μη θλίβεται με τον ξεπεσμό του και να μη νιώθει απέχθεια για τη Μάγδα.
Η Μάγδα, έχοντας γευτεί τη ζωή που μπορούσε να της δώσει ο Κρέτσμαρ, αυτήν την πολυτελή ζωή των πρώτης τάξεως φιλμ, με τον διαμαντένιο τους ήλιο και με τους φοίνικές τους που ριγούσαν στον άνεμο, φοβόταν τόσο πολύ μη χαθούν όλ’ αυτά μεμιάς, που έχασε το θάρρος της και, για μια στιγμή, φάνηκε να χάνει και το ουσιαστικό στοιχείο του χαρακτήρα της, την αταραξία της.
Δεν είναι τυχαίο που κάποια έργα ανήκουν στην κλασική λογοτεχνία. Ο τρόπος γραφής των συγγραφέων που τα έργα τους θεωρούνται κλασικά έχει κάτι διαφορετικό, ανώτερο από των περισσοτέρων, ασχέτως του θέματος που αναλύουν. Έτσι και εδώ, με μαγική γραφή, σελίδα τη σελίδα, ο Ναμπόκοφ αλλάζει όλα όσα νιώθεις. Σε παίρνει από το χέρι, σου περιγράφει τις σκέψεις και τα συναισθήματα του πρωταγωνιστή και ξαφνικά αντιλαμβάνεσαι ότι έχουν αλλάξει εντελώς τα όσα ένιωσες αρχικά για αυτόν.
Μπορείς στ’ αλήθεια να ρίξεις φταίξιμο στον Κρέτσμαρ; Βρισκόταν σε ένα γάμο άοσμο, δεν υπήρχε κάτι εκτός από το παιδί που να ενώνει τους δύο συζύγους, δεν φαίνεται να υπήρξε ούτε στο παρελθόν κάτι περισσότερο από μια συμπάθεια. Και η Μάγδα; Μεγάλωσε δύσκολα, βρέθηκε μόνη στα δεκάξι της να παλεύει για να επιβιώσει. Μπορεί να φερθεί με ενσυναίσθηση ή να δώσει αγάπη; Είναι αυτό αρκετό ώστε να της δώσω (ως αναγνώστης) άφεση για όσα έκανε στον Κρέτσμαρ;
Χωρίς να σηκωθεί, άρχισε να τραβάει τα μανίκια για να βγάλει το αδιάβροχό της, με το κεφάλι σκυμμένο, γέρνοντας τους ώμους, τον ένα μετά τον άλλον, ενώ μια ζεστή μυρωδιά βιολέτας ανέβαινε στο πρόσωπο του Κρέτσμαρ, καθώς παρακολουθούσε με τα μάτια τις κινήσεις της ωμοπλάτης της: το δέρμα, ανεπαίσθητα μελαχρινό, πτυχωνόταν στο ραχοκόκκαλο.
Πρόκειται για ένα βιβλίο πάρα πολύ καλογραμμένο, με γρήγορη πλοκή και προφανώς καθόλου βαρετό. Το αγάπησα στ’ αλήθεια, νομίζω ότι όλοι οι πρωταγωνιστές θα μου μείνουν στο μυαλό για πολύ καιρό.
ΥΓ.: Σε πολλούς από εσάς η υπόθεση μπορεί να θυμίζει κάτι. Λογικό, έχει κυκλοφορήσει με άλλους δύο τίτλους, “Σκοτεινή κάμαρα” και “Γέλιο στο σκοτάδι”, στο τελευταίο μάλιστα οι πρωταγωνιστές ονομάζονται Αλμπίνους και Μαργκό. Ο αυθεντικός τίτλος του έργου είναι “Camera Obscura”.
Περίληψη: Ο Κρέτσμαρ έμεινε αμίλητος για λίγη ώρα. Μια ανείπωτη αγωνία τον έπνιγε. Για πρώτη φορά, από τότε που ζούσε με τη Μάγδα, μετρούσε καθαρά τον εξευτελισμό που είχε σκιάσει τη ζωή του. Τώρα, το πεπρωμένο φαινόταν να τον πιέζει να συνέλθει μ’ αλόγιστη κτηνωδία, άκουγε καθαρά την προσταγή του και καταλάβαινε πως είχε χάσει οριστικά τη δυνατότητα να ανέβει πάλι μεμιάς στο επίπεδο που ήταν άλλοτε. Ήξερε καλά πως αν ξαναγύριζε τώρα στη γυναίκα του κι έμενε κοντά της, χωρίς να ειπωθεί τίποτα, η προσέγγιση, αδύνατη κάτω από συνηθισμένους όρους, θα ερχόταν από μόνη της σχεδόν. Οι αναμνήσεις αυτής της νύχτας δεν τον άφηναν να ησυχάσει…
Στοιχεία βιβλίου
Τίτλος: Σκοτεινό αδιέξοδο (Camera Obscura)
Συγγραφέας: Vladimir Nabokov
Εκδόσεις: Αγγελάκη
Σελίδες: 278
Έκδοση: 2022
ISBN: 978-960-616-251-0
Επιμέλεια κειμένου: Ζωή Τσούρα
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
