Στη σημερινή συνέντευξη στους Θεματοφύλακες Λόγω Τεχνών φιλοξενείται η συγγραφέας Αλεξάνδρα Σάνδη, με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου της «Lupus» από τις εκδόσεις Συρτάρι.
Συνέντευξη
Ρωτάει η Αγγελίνα Παπαθανασίου
Ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχωρείτε. Από τις Εκδόσεις Συρτάρι κυκλοφορεί η συλλογή διηγημάτων «Lupus», ενώ σε λογοτεχνικές σελίδες έχουν δημοσιευθεί ποιήματα και διηγήματά σας. Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας; Ήρθε τυχαία ή ήταν ένα όνειρο ζωής που έγινε πραγματικότητα;

A.Σ. Κατ’ αρχάς θα ήθελα να σας ευχαριστήσω από καρδιάς για τη φιλοξενία. Πώς προέκυψε η συγγραφή; Από τη μια απόλυτα φυσικά και από την άλλη μετά από χρόνια ενδοσκόπησης. Αν ρωτήσετε τη μητέρα μου θα σας πει ότι έγραψα το πρώτο μου ποίημα μόλις έμαθα να γράφω. Οι δικές μου αναμνήσεις από τα στιχάκια και τα παραμύθια που σκάρωνα στο δημοτικό είναι θολές. Θυμάμαι όμως καλά τα βιβλία που μανιωδώς διάβαζα. Ακόμα καλύτερα θυμάμαι στίχους και ιστορίες που έγραφα στην εφηβεία.
Ήταν τόσο ποτισμένα με πόνο και θυμό, που έπρεπε σχεδόν άμεσα να καταστραφούν. Όταν διαγνώστηκα με ένα αυτοάνοσο νόσημα στα 23, έφτασα στο σημείο να πετάξω μια ολοκληρωμένη νουβέλα στα σκουπίδια. Ευτυχώς κάποια στιγμή οι πληγές επουλώθηκαν, ο πόνος μαλάκωσε και επετεύχθη μια σωτήρια μετατόπιση ως προς τη σχέση μου με τα γραπτά μου. Ακόμα περισσότερος χρόνος χρειάστηκε για το μοίρασμα, τις δημοσιεύσεις και την άντληση γνήσιας χαράς από το γεγονός ότι ένα κείμενό μου διαβάζεται. Η καθοριστική συνάντησή μου με τις Εκδόσεις Συρτάρι οδήγησε τελικά στο τυπωθήτω. Τώρα κάθε φορά που γράφω μια ιστορία ή ένα ποίημα, νιώθω σαν να κερδίζω έναν βαθμό ελευθερίας.
Μέχρι στιγμής, σας γοητεύει η μικρή φόρμα. Υπάρχουν άλλα λογοτεχνικά είδη με τα οποία θα θέλατε να ασχοληθείτε στο μέλλον;
Α.Σ. Η μικρή φόρμα με γοητεύει και θα με γοητεύει πάντα πρώτα πρώτα ως αναγνώστρια. Αυτή τη στιγμή έχω σχεδόν ολοκληρώσει μια νουβέλα και ξεκινάω κάτι που έχει τη δυναμική του μυθιστορήματος. Θα δούμε. Μπορεί πια να μην καταστρέφω τα γραπτά μου, έχω όμως την τάση να σβήνω. Προτιμώ τις ελλείψεις από τα περιττά. Θέλω τα κείμενά μου να αναπνέουν.
Ας έρθουμε τώρα στη συλλογή διηγημάτων «Lupus». Αποτελείται από έντεκα διηγήματα που χωρίζονται σε τρεις ενότητες. Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για να γεννηθεί αυτή η συλλογή;
Α.Σ. Πριν χρόνια γνώρισα μια νεαρή κοπέλα με υπέροχα κόκκινα μαλλιά που είχε λύκο. Εκεί που συζητούσαμε για τα αυτοάνοσά μας, μου ήρθε η ιδέα μιας άλλης εκδοχής του κλασικού παραμυθιού. Ο “λύκος” ήταν το πρώτο διήγημα της συλλογής που έγραψα.
Διαβάστε την άποψή μας για το βιβλίο: Lupus
Πολλά τα θέματα που πραγματεύονται τα διηγήματα. Κακοποίηση σεξουαλική, σωματική, λεκτική, αυτοάνοσα νοσήματα. Ο λύκος κυριολεκτικά ως ασθένεια και μεταφορικά ως μοχθηρός άνθρωπος που αναζητά το θύμα του, κυριαρχεί στις διηγήσεις σας. Αλλά καλύτερα να μας μιλήσετε εσείς για το βιβλίο σας.
Α.Σ. Ακριβώς για να αναδειχτεί η διττή αυτή υπόσταση του λύκου, επέλεξα τον τίτλο «Lupus», καθώς παραπέμπει τόσο στο homo homini lupus, την απειλή που έρχεται από τον άλλο, όσο και στην αυτονοσία, κατάσταση κατά την οποία το σώμα αντιλαμβάνεται τα κύτταρά του ως ξένα και επιτίθεται. Σε όλα τα διηγήματα ο λύκος είναι πάντα παρών, μέσα στο σώμα ή έξω από αυτό, περισσότερο ή λιγότερο μεταμφιεσμένος.
Στην πρώτη ενότητα της συλλογής με υπότιτλο “homo homini lupus”, ο λύκος εντοπίζεται έξω από το σώμα, στον άλλο, στον συνάνθρωπο, στον οικείο που μπορεί να είναι ολότελα ξένος. Στη δεύτερη ενότητα με υπότιτλο «αυτοανοσίες», οι ιστορίες εστιάζουν στον λύκο που παραμονεύει και τρέφεται εκ των έσω. Στην τρίτη ενότητα με υπότιτλο «αυτοΐαση», τρεις ιστορίες εξετάζουν απόπειρες ανάκαμψης με απρόσμενους συχνά τρόπους. H αυτοΐαση δεν είναι μια ιδανική συνθήκη, αλλά μια συνθήκη επούλωσης.
Τα ψυχικά τραύματα αντιμετωπίζονται πλήρως ή παραμένουν ασυνείδητα και μπορούν να επηρεάζουν σκέψεις και ενέργειές μας;
Α.Σ. Τα τραύματα των ζωντανών επουλώνονται, αυτή είναι η φυσική τους πορεία. Το σωματικό τραύμα το βλέπουμε, παρατηρούμε τις αλλαγές, προσέχουμε να μην ανοίξει, φροντίζουμε να μη μολυνθεί. Στο ψυχικό τραύμα όμως η επούλωση μπορεί να είναι μια μακρά, ασυνείδητη διαδικασία. Το τραύμα ανοίγει και κλείνει στην προσπάθεια της σύγκλεισης. Ακόμα κι όταν επιτευχθεί μια σταθερή επούλωση, πάντα μένει ένα σημάδι. Αυτό το σημάδι είναι γνώση, σε κάποιο βαθμό συνειδητή, σε κάποιο ασυνείδητη, σε κάθε περίπτωση καθοριστική για την εξέλιξη της ιστορίας μας.
Έχουν προγραμματιστεί παρουσιάσεις του βιβλίου σας μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα;
Α.Σ. Όχι, δεν έχουμε προγραμματίσει κάτι.
Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σας σχέδια;
Α.Σ. Ίσως αυτή η νουβέλα, η σχεδόν ολοκληρωμένη.
Λίγο πριν ολοκληρώσουμε τη συνέντευξη, θα θέλατε να πείτε κάτι στους αναγνώστες μας;
Α.Σ. Μια σκέψη μόνο, μετά από ένα πρόσφατο ταξίδι στην Ασία. Πόσο ευγνώμονες πρέπει να είμαστε που γνωρίζουμε ανάγνωση εξ απαλών ονύχων κι έχουμε πρόσβαση σε βιβλία χωρίς απαγορεύσεις και λογοκρισία.
Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας.
Α.Σ. Εγώ σας ευχαριστώ.
Επιμέλεια κειμένου: Ζωή Τσούρα
Δημιουργία κεντρικής εικόνας: Νεκταρία Βαρσαμή-Πουλτσίδη
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ