Συνέντευξη – Παρασκευή Παπία
Σήμερα, στους Θεματοφύλακες Λόγω Τεχνών φιλοξενούμε την Παρασκευή Παπία, με αφορμή την κυκλοφορία της ποιητικής της συλλογής «Φυσικά αίτια» από τις Εκδόσεις Συρτάρι. Ελάτε να τη γνωρίσουμε.
Συνέντευξη
Ρωτάει η Αγγελίνα Παπαθανασίου
Καλησπέρα σας. Ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχωρείτε. Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε η ποιητική σας συλλογή «Φυσικά αίτια» από τις Εκδόσεις Συρτάρι. Πότε ξεκίνησε η σχέση σας με την ποίηση; Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας ποιητές που ενδεχομένως έχουν επηρεάσει και τη γραφή σας;
Π.Π.: Καλησπέρα σας. Μεγάλη μου χαρά, η συνομιλία μας. Θα πρέπει να ανατρέξω στα παιδικά μου χρόνια, για να μιλήσω για την πρώτη μου επαφή με την ποίηση. Αρχικά μέσα από την παρατήρηση, έβλεπα τον πατέρα μου να διαβάζει και να γράφει. Αργότερα, ως έφηβη άρχισα κι εγώ δειλά να πειραματίζομαι. Είχα την τύχη να πέσει στα χέρια μου μια ποιητική ανθολογία, στα αγγλικά, από την εποχή του πρώτου παγκοσμίου πολέμου. Άνθρωποι οι οποίοι έγραφαν, κυριολεκτικά, στα χαρακώματα λίγο πριν, ίσως, την ύστατη μάχη. Αυτό, νομίζω, ήταν το δεύτερο έναυσμα που μου δόθηκε για να γοητευτώ από την μαγεία της ποίησης.
Όσο για τους ποιητές που αγαπώ είναι πολλοί, όχι μόνο Έλληνες. Η αγάπη μου για τον Αργύρη Χιόνη, νομίζω, αποτυπώνεται μέσα από τον τρόπο που γράφω. Ο Μίλτος Σαχτούρης, για μένα, είναι επίσης εκ των κορυφαίων, ο Μανόλης Αναγνωστάκης με συγκινεί βαθύτατα, ο Ζακ Πρεβέρ, ο Ρίλκε, η Σύλβια Πλαθ.
Στα ποιήματά σας κυριαρχεί ο χρόνος, ο θάνατος και ελάχιστα ο έρωτας. Πώς έγινε η επιλογή των ποιημάτων; Υπήρχαν όλα σε αρχεία του υπολογιστή σας; Είναι γραμμένα σε κάποια συγκεκριμένη περίοδο της ζωή σας;
Π.Π.: Είχα συνειδητά αποφασίσει κάποια στιγμή, νωρίς σχετικά, στην ενήλικη ζωή μου να εγκαταλείψω την γραφή από μεγάλο σεβασμό, έχω την αίσθηση. Κατέστρεψα ό, τι είχα σκαρώσει μέχρι τότε και μετά από μια δεκαετή παύση, άρχισα πάλι, ακατάπαυστα και άοκνα πλέον, να γράφω. Συνεπώς, τα ποιήματα της συλλογής έχουν γραφτεί μετά το 2017, μέχρι και σε χαρτιά συνταγογράφησης.
Σχετικά με την θεματική, κατέφυγα κυρίως, στο να μιλήσω για ζητήματα εντελώς ανθρωποκεντρικά. Ο έρωτας, πράγματι δεν είναι το κύριο μοτίβο, θα έλεγα μάλιστα πως ωχριά μπροστά στις αναφορές που γίνονται μέσα στην συλλογή, στο χρόνο και στο θάνατο. Αυτή η ψευδαίσθηση αθανασίας που έρχεται ως επισφράγισμα της ταπεινής και σύντομης θνητότητάς μας, μπορεί να μετατραπεί σε κινητήρια δύναμη κι εκεί με ενδιέφερε να εστιάσω.
Διαβάστε την άποψή μας για το βιβλίο: Φυσικά αίτια
Παρακολουθώντας την πρόσφατη παρουσίαση του βιβλίου σας, άκουσα να λέτε ότι δεν μπορείτε να αποκαλείτε τον εαυτό σας ποιήτρια, γιατί έχει μεγάλο βάρος αυτή η λέξη και προτιμάτε την λέξη γραφιάς. Συνήθως, οι άνθρωποι που γράφουν με την ψυχή τους δεν έχουν ανάγκη να προσθέσουν την ιδιότητα του συγγραφέα ή του ποιητή δίπλα στο όνομά τους, κατά τη δική μου άποψη. Σας ενοχλεί η ευκολία με την οποία σήμερα κάποιος αποκαλείται ποιητής ή συγγραφέας, έχοντας γράψει ένα βιβλίο και αυτό τις περισσότερες φορές είναι αυτοέκδοση;
Π.Π.: Μειδιώ. Ναι, έχετε δίκιο, έτσι είπα και εξακολουθώ να το υποστηρίζω. Είμαι πολύ μικρή για να καταξιωθώ τέτοιο τίτλο, αλλά αυτή είναι μια πολύ προσωπική μου θεώρηση. Με την ευρεία έννοια του όρου και ο χειρονάκτης, ποιητής δεν είναι; Δεν ποιεί κάτι; Ο άνθρωπος ο οποίος κατέχει την ποιητική, είναι και κατ’ ανάγκη ποιητής; Ρητορικά τα ερωτήματα.
Υπό αυτή την έννοια, λοιπόν, δεν μπορώ να στερήσω το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού στον εκάστοτε, αυτοεκδιδόμενο ή μη. Η γραφή και η γενικότερη ενασχόληση με τις τέχνες, έχω την αίσθηση, πως είναι κάτι που θα πρέπει να επικροτείται.
Γράφετε στο δεύτερο ποίημα με το τίτλο «Εκδόσεις»: «Ο ποιητής προτάσσει τις λέξεις του προς άγρα αναγνωστών. Πουλά την τέχνη του φθηνά». Καταφεύγει άραγε πάντα ένας ποιητής στην τέχνη του με αυτοσκοπό την έκδοση;
Π.Π.: Θεωρώ πως όχι. Η έκδοση είναι το πολύ μεταγενέστερο στάδιο. Είναι μια μεγάλη απόφαση, και πιστέψτε με προσωπικά, αμφιταλαντεύτηκα για να κατασταλάξω αν είναι απαραίτητο να γίνει κοινωνός και ο αναγνώστης. Θέλει θάρρος, ίσως και άγνοια κινδύνου, να τραβήξεις την κουρτίνα και να φανερώσεις πως τόσο καιρό στην αφάνεια σου, παρατηρείς. Η δυνατότητα της ανταπόδοσης του βλέμματος, εμπεριέχει απίστευτη έκθεση.
Η ποίηση είναι για σας ένα καταφύγιο για τις δύσκολες στιγμές, είτε γράφοντας είτε διαβάζοντας ποιήματα;
Π.Π.: «Το καταφύγιο που φθονούμε» έτσι δεν είπε ο Καρυωτάκης; Πώς να διαφωνήσω;
Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σας σχέδια;
Π.Π.: Υπάρχει στα σκαριά μια μετάφραση αγγλικών ποιημάτων, για αρχή. Όλα τα υπόλοιπα, εν ευθέτω χρόνω. Να τος πάλι!
Λίγο πριν ολοκληρώσουμε τη συνέντευξη θα θέλατε να πείτε κάτι στους αναγνώστες μας;
Π.Π.: Θα ήθελα να τους παροτρύνω να διαβάζουν και ποίηση. Γράφουμε πολλοί, πόσοι διαβάζουμε;
Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας. Καλή δημιουργική συνέχεια.
Π.Π.: Σας ευχαριστώ πολύ κι εγώ για την κουβέντα και τη φιλοξενία.
Συνέντευξη – Παρασκευή Παπία
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
