Συνέντευξη – Θανάσης Τσολάκης
Σήμερα, στους Θεματοφύλακες Λόγω Τεχνών, θα γνωρίσουμε τον κύριο Θανάση Τσολάκη, συγγραφέα του βιβλίου «Η μαμά έχει καρκίνο» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πηγή.
Συνέντευξη
Καλησπέρα, κ. Τσολάκη, σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο που μας διαθέτετε.
Το «Η μαμά έχει καρκίνο» είναι το πρώτο σας βιβλίο. Πώς νιώσατε όταν πιάσατε για πρώτη φορά στα χέρια σας την έντυπη έκδοση;
Θ.Τσ.: Ένιωσα χαρά, αλλά και ικανοποίηση, γιατί αυτό ο πρωταρχικός μου στόχος μέσα από αυτό το βιβλίο δεν είναι η “καταξίωση” στον χώρο της λογοτεχνίας, αλλά το να μοιραστώ την εμπειρία μου με την ελπίδα ότι μπορεί να φανεί χρήσιμη σε κάποιους/ες.
Είναι γνωστό ότι ασκείτε το επάγγελμα της δημοσιογραφίας και προφανώς έχετε συνηθίσει να βλέπετε δημοσιευμένα κείμενα με την υπογραφή σας. Υπάρχει διαφορά στα συναισθήματα όταν βλέπετε ένα άρθρο για το οποίο κοπιάσατε πολύ και όταν βλέπετε στις προθήκες βιβλιοπωλείων ή σε διάφορα σάιτ το βιβλίο σας;
Θ.Τσ.: Υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ ενός δημοσιογραφικού και ενός λογοτεχνικού κειμένου. Το δημοσιογραφικό κείμενο (πρέπει να) κρίνεται με άλλες παραμέτρους σε σχέση με το λογοτεχνικό. Το δημοσιογραφικό κείμενο βασίζεται στην έρευνα, την τεκμηρίωση και εντέλει τη χρησιμότητά του στη δημόσια συζήτηση ή τον δημόσιο λόγο.
Το λογοτεχνικό κείμενο από την άλλη άπτεται άλλων κανόνων και υπηρετεί άλλους σκοπούς. Εν προκειμένω το “Η μαμά έχει καρκίνο” είναι ουσιαστικά ένας μονόλογος -ο δικός μου μονόλογος- που ψάχνει να βρει ευήκοον ους. Ελπίζω ότι μέσα από τα τόσα χρόνια ενασχόλησης με τη δημοσιογραφία, έχω κατακτήσει έστω μερικώς την τέχνη της γραφής, ώστε να μην είμαι κουραστικός για τον αναγνώστη.
Πώς πήρατε την απόφαση να γράψετε το βιβλίο «Η μαμά έχει καρκίνο»; Είναι ένα βιβλίο που ξεχειλίζει συναισθήματα, ήταν εύκολη η απόφαση να τα εκθέσετε στο ευρύ κοινό;
Θ.Τσ.: Την απόφαση την πήρα κινούμενος από το δημοσιογραφικό μου ένστικτο. Την περίοδο που η μαμά διαγνώστηκε με τον καρκίνο, έψαχνα διαρκώς να βρω κείμενα σχετικά με τη νόσο και τη διαχείρισή της. Αυτό που διαπίστωσα ήταν ότι δεν υπήρχε (ή τουλάχιστον δεν βρήκα εγώ) υλικό σχετικά με τις εμπειρίες των ανθρώπων που φροντίζουν ασθενείς με καρκίνο. Έτσι, αποφάσισα να βάλω εγώ ένα τέτοιο κείμενο στη δημόσια σφαίρα και μάλιστα όχι φανταστικό ούτε “ρεπορταζιακό”, αλλά απολύτως αυτοαναφορικό. Λόγω της αυτοαναφορικότητάς του, λοιπόν, ενέχει όλα αυτά τα στοιχεία που εντοπίσατε, και όσο για την έκθεση, όχι, δεν με ενοχλεί καθόλου.
Δεν βρίσκω -ειδικά στις μέρες μας- γιατί να είναι ενοχλητικό το να μοιράζεσαι. Πώς αλλιώς προχωράει ο κόσμος, αν όχι με μοίρασμα και αλληλεγγύη; Ο δικός μου τρόπος να εκφράσω αλληλεγγύη είναι αυτός: να πω όσα ξέρω.
Διαβάστε την άποψή μας για το βιβλίο: Η μαμά έχει καρκίνο
Ήταν λυτρωτική ή επώδυνη η διαδικασία συγγραφής του βιβλίου για εσάς; Ή τίποτα από τα δύο; Τι σας λέει ο κόσμος για το βιβλίο; Γνωρίζω ότι τουλάχιστον στον Έβρο (κοινό τόπο καταγωγής και κατοικίας μας) αγαπήθηκε πολύ, ο κόσμος το αγκάλιασε με χαρά. Σας μιλάνε για αυτό στον δρόμο, υπήρξαν αντιδράσεις που σας χαροποίησαν ή σας στεναχώρησαν;
Θ.Τσ.: Ήταν σίγουρα δύσκολη. Αλλά, όχι επώδυνη. Ούτε και λυτρωτική. Ήταν ενδιαφέρουσα γιατί μέσα από αυτήν, παρατήρησα κι εγώ μαζί με όλους το πώς ενεγράφησαν μέσα μου όλα τα γεγονότα της διετίας που η μαμά ασθενούσε με τον καρκίνο και προσπάθησα να επικεντρωθώ σε αυτά και όχι στον θάνατο ή την απώλεια, γιατί εκεί τα πράγματα αλλάζουν. Εκεί, θεωρώ ότι μιλάμε για κάτι τελείως προσωπικό που ούτε μπορείς να το μοιραστείς ούτε και αφορά κανέναν στην τελική. Το ταξίδι όμως πιστεύω αφορά όλους και όλες. Τουλάχιστον σε επίπεδο ενημέρωσης. Νομίζω είναι χρήσιμο να ξέρεις πώς έχει περπατήσει κάποιος άλλος τον δρόμο που ετοιμάζεσαι να περπατήσεις εσύ.
Το πιο ωραίο σχόλιο που παίρνω όλο και πιο συχνά (μην ξεχνάμε ότι το βιβλίο κυκλοφορεί εδώ και τρεις μήνες μόνο) είναι το εξής: “το διάβασα και ήταν σαν να ήπια έναν καφέ με κάποιον που με καταλαβαίνει απόλυτα”. Κι αυτό μόνο χαρά μπορεί να με γεμίσει.
Έχετε πει ότι τα έσοδά σας από τις πωλήσεις του βιβλίου διατίθενται στον Σύλλογο Καρκινοπαθών και Φίλων Νομού Έβρου «ΣυνεχίΖΩ». Θέλετε να μας πείτε κάτι περισσότερο για αυτό;
Θ.Τσ.: Πιστεύω ότι όλοι μας οφείλουμε να συνεργούμε στο κοινό καλό. Ο Σύλλογος Καρκινοπαθών και Φίλων Έβρου “ΣυνεχίΖΩ” έχει δώσει τις εξετάσεις του στην τοπική μας κοινωνία, αλλά και πανελλήνια, και νομίζω ότι όλοι συμφωνούμε πως παράγει πολύ σημαντικό έργο.
Επομένως, θεώρησα σωστό να γίνω κι εγώ μέρος αυτού του όμορφου έργου προσφέροντας τα συγγραφικά μου δικαιώματα στον Σύλλογο, αλλά κυρίως εμπλέκοντας το όνομά του στη συζήτηση που έχει προκαλέσει το βιβλίο.
Υπάρχει πιθανότητα να σας δούμε με ένα καινούργιο βιβλίο;
Θ.Τσ.: Μακάρι! Είναι κάτι που ακόμη δεν έχω σκεφτεί σοβαρά, καθώς “δεν έχω χαρεί” το υπάρχον, δεδομένης και της κατάστασης που επικρατεί με τον κορωνοϊό και τα σχετικά. Ωστόσο, μόλις κλείσει ο κύκλος του, ναι, θα το σκεφτώ πολύ σοβαρά.
Η λογοτεχνία τι θέση έχει στη ζωή σας; Περνάτε ώρες διαβάζοντας βιβλία; Ποιο είδος είναι το αγαπημένο σας, αυτό που θα σας βοηθήσει να χαλαρώσετε; Μπορείτε να μας προτείνετε ένα βιβλίο ή γενικότερα κάποιον συγγραφέα που αγαπήσατε στα παιδικά ή εφηβικά σας χρόνια και αντίστοιχα στην ενήλικη ζωή σας;
Θ.Τσ.: Διαβάζω πολύ λόγω δουλειάς, αλλά δυστυχώς όχι τόση λογοτεχνία όση θα ήθελα. Όταν διαβάζω για ευχαρίστηση και όχι για επαγγελματικούς λόγους, προτιμώ νουβέλες και χαλαρωτικά αναγνώσματα. Για μένα ένα βιβλίο-αναφορά από την εφηβεία μου ως σήμερα είναι το “Ξεφυλλίζοντας τη σιωπή” της Αλκυόνης Παπαδάκη, καθώς κάθε φορά που το διαβάζω (και το διαβάζω συχνά) μου μιλάει διαφορετικά.
Βιάστηκα λίγο μάλλον και απάντησα ήδη σε αυτή την ερώτηση! Ωστόσο θα ξαναπώ το “Ξεφυλλίζοντας τη σιωπή” της Αλκυόνης Παπαδάκη, όλα της Μαλβίνας Κάραλη, αλλά θα πω και ότι κανένα ανάγνωσμα δεν πάει χαμένο. Ακόμα κι εκείνα που τελικά δεν μας αρέσουν, μπορεί να είναι χρήσιμα για να χτίσουμε καλύτερα το αναγνωστικό μας προφίλ, το οποίο δεν αποτελείται μόνο από τα “μου αρέσει”, αλλά ενεργό ρόλο παίζουν και τα “Δεν μου αρέσει”.
Κλείνοντας, και αφού σας ευχαριστήσω για την ειλικρίνειά σας, θα θέλατε να πείτε κάτι στους αναγνώστες μας;
Θ.Τσ.: Θέλω να πω ότι το μόνο που μπορεί να μας σώσει πλέον είναι το να μοιραζόμαστε τις εμπειρίες μας, με όποιο τρόπο θεωρεί ο καθένας/μία δόκιμο.
Και φυσικά να χαμογελάμε.
Συνέντευξη – Θανάσης Τσολάκης
Επιμέλεια κειμένου: Ζωή Τσούρα
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
