«Το μωρό της σοφίτας», το νέο βιβλίο της συγγραφέως Λένας Μαντά, έρχεται για να μας συγκλονίσει. Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός.
Προσωπική άποψη: Νεκταρία Βαρσαμή-Πουλτσίδη
Η Λαμπρινή, η μεγαλύτερη κόρη της οικογένειας Ντραγκόγια, φεύγει σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών για να δουλέψει στην αριστοκρατική οικογένεια του Ανδροκλή και της Ευφροσύνης Θεοχάρη. Σε αντίθεση με τις άλλες κοπέλες στην ηλικία της, η κυρα-Φροσύνη, όπως την αποκαλεί, αν και απόμακρη στην αρχή, χάρη στην παρότρυνση του άντρα της φροντίζει το νεαρό κορίτσι και μαζί με τον Ανδροκλή τής μαθαίνουν να μιλάει σωστά, καλούς τρόπους, αλλά και να διαβάζει λογοτεχνία, την πηγαίνουν βόλτες, αλλά και η Λαμπρινή τους υπηρετεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ωστόσο…
Η ευτυχία είναι μικρές στιγμές στον χρόνο και κρατάει λίγο.
Όταν το νήμα της ζωής κόπηκε για τον κύρη του σπιτιού, τα πάντα ανατράπηκαν στη ζωή της Λαμπρινής. Η Ευφροσύνη υπέστη ισχυρό σοκ και ήταν αδύνατον να επικοινωνήσει με το περιβάλλον γύρω της. Όταν κατέφθασε η αδερφή της η Πανδώρα από τη Θεσσαλονίκη, αφήνοντας πίσω τον άντρα της, τον Θαλή -ο οποίος ανακουφίστηκε από τον αφόρητο χαρακτήρα της- μαζί με τον γιο της Σίμο έφεραν τα πάνδεινα στη ζωή της κοπέλας.
Εσύ που κρατάς στα χέρια σου τούτο το γραπτό, άκουσες ποτέ για τα «μωρά της σοφίτας»; Σου πέρασε από το μυαλό πόσες ψυχές δεν είδαν ποτέ το φως του ήλιου, ενώ έτρεχαν να το ανταμώσουν γλιστρώντας από τα σπλάχνα της μάνας τους; Ανίδεος είσαι, αναγνώστη, για τα μικρά και μεγάλα δράματα μιας κοινωνίας που έκρυβε, όπως η γάτα τις ακαθαρσίες της, ολισθήματα, αμαρτίες, ακόμη και ακολασίες, όπου μπορούσε. Σε υπόγεια, σε σοφίτες,
και κάτω από το χώμα καμιά φορά…
Η Λαμπρινή βιάζεται από τον Σίμο και μένει έγκυος χωρίς να το μάθει κανείς. Κρύβει επιδέξια την εγκυμοσύνη, κι όταν η Πανδώρα με τον Σίμο ταξιδεύουν στην Ιταλία για να σπουδάσει ο γιος της, η Λαμπρινή γεννά μυστικά απ’ όλους και μεγαλώνει το παιδί στο μικρό δωμάτιο της σοφίτας. Αν και στην αρχή αποφασίζει να το αφήσει στο βρεφοκομείο για να μην το ανακαλύψουν, αλλάζει γνώμη. Βαφτίζει το μωρό “Θαλασσινή” προς τιμήν της θάλασσας που τόσο αγάπησε μέσα από τα έργα του Ηλία Βενέζη.
Η μοίρα που φέρθηκε τόσο σκληρά στη Λαμπρινή θα καταφέρει να χαμογελάσει στη Θαλασσινή που επιβίωσε από θαύμα;
Η Λαμπρινή ζει δύο ζωές, μία του δουλικού, όπως τη χαρακτηρίζει η Πανδώρα, και μία της μάνας που κάνει ό,τι μπορεί ώστε να επιβιώσει εκείνη και το παιδί της το μονάκριβο, η Θαλασσινή της. Εμπιστεύεται το επτασφράγιστο μυστικό στην Κατινίτσα και την ξορκίζει αν ποτέ της συμβεί κάτι να φροντίσει το παιδί της. Στο κρυμμένο τεφτέρι της Λαμπρινής κρύβεται όλη η κτηνωδία που υπέστη αλλά και η καταγωγή της Θαλασσινής, τα τρομερά μυστικά θα αποκαλυφθούν και θα κλυδωνίσουν συθέμελα τους ήρωές μας.
Άραγε θα βρουν τη δικαίωση που τους αξίζει;
Το μωρό της σοφίτας πρόκειται για ένα κοινωνικό βιβλίο που μιλάει για τα παιδιά της σοφίτας. Νεαρές κοπέλες από πολυμελείς οικογένειες και φτωχές στέλνονταν στις πόλεις για να δουλέψουν ως ψυχοκόρες και κατέληγαν «δουλικά», άβουλα κι αδύναμα ενάντια στις δυσβάσταχτες συνθήκες διαβίωσης.
Η Αθήνα των δεκαετιών του ’50 και του ’60, αλλά και η Θεσσαλονίκη είναι από τις πόλεις που άλλαζαν με ταχείς ρυθμούς. Πολλά κορίτσια από την επαρχία βρέθηκαν να δουλεύουν σε σπίτια εύπορων οικογενειών ως υπηρέτριες. Πολλές από κείνες, εκτός από τις δουλειές του σπιτιού, αναλάμβαναν την εκτόνωση των άγουρων ορμών των γιων των αφεντικών τους ή των κυρίων τους που είχαν βαρεθεί τη ρουτίνα του γάμου και τις θάμπωναν με φτηνά δαχτυλίδια και κοσμήματα για να ανέχονται τη συμπεριφορά τους, χωρίς ωστόσο να νοιάζονται για τις όποιες συνέπειες…
Κλεψιγαμίες και παράνομες σχέσεις
Πολλές οδηγήθηκαν σε μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, με κάποια παιδιά να γεννιούνται είτε νεκρά είτε με προβλήματα. Αρκετές πέθαιναν με τη φήμη που τους απέδιδαν από τον πόνο της κοιλιάς και ποτέ κανείς δεν νοιάστηκε για τις άμοιρες ψυχούλες τους.
Οι νυχτερινές λαθραίες επισκέψεις στα μικρά καμαράκια πολλές φορές άφηναν πίσω τους ανεπιθύμητους επισκέπτες˙ σπόρους που ρίζωναν σε αμέστωτα κορμιά. Και πριν αντιληφθεί η μικρή δουλίτσα τι της συνέβαινε, η κοιλιά άρχιζε να φουσκώνει. Και ο τρόμος έκλεινε το στόμα. Κάποια από αυτά τα μωρά χάθηκαν στο αυτοσχέδιο χειρουργικό τραπέζι γιατρών, που έναντι αδράς αμοιβής εξαφάνιζαν την απόδειξη της αμαρτίας.
Το μωρό της σοφίτας θα σας γεμίσει ανάμεικτα συναισθήματα. Θα στεναχωρηθείτε αβάσταχτα απ’ τη μια γι’ αυτά τα μωρά, αλλά απ’ την άλλη θα διχαστείτε όταν σκεφτείτε τις συνθήκες εκείνης της εποχής και τον τρόπο που σκέφτονταν ή περιορίζονταν βάσει νόμου (παράνομες αμβλώσεις) τότε οι άνθρωποι.
Η συγγραφέας επιστρέφει με ένα ακόμα κοινωνικό θέμα, αποτυπώνοντας τον εξευτελισμό των υπηρετριών, τη διαπόμπευση, τις απειλές και το ξύλο ως μέσα χειραγώγησης του δυνατού προς τον αδύναμο. Σκιαγραφεί περίτεχνα τους χαρακτήρες, δίνοντάς τους βάθος και υπόσταση. Το μωρό της σοφίτας είναι ένα ακόμα εξαιρετικό βιβλίο της κυρίας Μαντά.
Το μωρό της σοφίτας αποτελεί ένα βιβλίο γροθιά για την κοινωνία της δεκαετίας του ’50 και του ’60. Πραγματεύεται σοβαρά ζητήματα, όπως η συμπεριφορά των ανώτερων τάξεων προς τους κατώτερους σαν να τους χωρίζει μια κόκκινη γραμμή, θίγονται τα ανθρώπινα δικαιώματα με τις ταξικές διαφορές αλλά και την κάκιστη μεταχείριση των πιο αδύναμων. Στερώντας στα νεαρά κορίτσια αλλά και στα αγέννητα μωρά το δικαίωμα στη ζωή!
Ευτυχώς, αυτό το μωρό της σοφίτας έζησε για να πει την ιστορία του…
Περίληψη: Μια ιστορία θέλω να σου πω, χωρίς ήρωες αλλά με πολλά θύματα. Χωρίς όπλα αλλά με καθημερινές μάχες. Χωρίς νίκες αλλά με δυνατούς νικητές. Μια ιστορία θέλω να σου πω για την ελπίδα…
Εσύ που κρατάς στα χέρια σου τούτο το γραπτό, άκουσες ποτέ για τα «μωρά της σοφίτας»; Σου πέρασε από το μυαλό πόσες ψυχές δεν είδαν ποτέ το φως του ήλιου, ενώ έτρεχαν να το ανταμώσουν γλιστρώντας από τα σπλάχνα της μάνας τους; Ανίδεος είσαι, αναγνώστη, για τα μικρά και μεγάλα δράματα μιας κοινωνίας που έκρυβε, όπως η γάτα τις ακαθαρσίες της, ολισθήματα, αμαρτίες, ακόμη και ακολασίες, όπου μπορούσε. Σε υπόγεια, σε σοφίτες, και κάτω από το χώμα καμιά φορά…
Βρέθηκαν πολλά τέτοια μωρά, έπειτα από χρόνια, όταν τα παλιά αρχοντικά ήρθε η ώρα τους να γίνουν πολυκατοικίες. Οι συνθήκες υγρασίας φαίνεται ότι έπαιξαν ρόλο ώστε να μετατραπούν σε μικροσκοπικές μούμιες που σόκαραν όσους τα ανακάλυψαν. Τα μωρά της σοφίτας…
Εγώ δε βρίσκομαι ανάμεσά τους όμως… Είμαι ένα μωρό της σοφίτας αλλά εγώ έζησα. Και μεγάλωσα…. Για να γράψω την ιστορία μου…
Στοιχεία βιβλίου
Τίτλος: Το μωρό της σοφίτας
Συγγραφέας: Λένα Μαντά
ISBN: 978-618-01-4795-7
Σελίδες: 464
Ημερομηνία έκδοσης: 4/5/2023
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
