Πόλεμος… Μία σφαίρα που σκοτώνει, μία πληγή που ανοίγει και πνίγει στο αίμα οτιδήποτε είχες τολμήσει ποτέ να ονειρευτείς. Και ξαφνικά, όλα αλλάζουν. Όλα αποκτούν αυτή τη μαύρη απόχρωση, μια μυρωδιά θανάτου…
Προσωπική άποψη: Χαρά Δελλή
Μέση Ανατολή. Συρία και Βόρειο Ιράκ. Ο γιατρός Σαρίφ, η γυναίκα του Αμίρα και η κόρη τους Φαράχ είναι Γιαζίντι, ανήκουν δηλαδή σε μια εθνοθρησκευτική ομάδα με ινδοϊρανικές ρίζες. Οι Μουσουλμάνοι, οι ακραία φανατισμένοι Ισλαμιστές, τους θεωρούν ορκισμένους εχθρούς τους, οπότε και του Νταές, του ισλαμικού κράτους.
Μια καλοκουρδισμένη μηχανή θανάτου που δεν άφηνε τίποτα όρθιο στο πέρασμά της και που δεν θα σταματούσε μέχρι η ισλαμική λαίλαπα να γίνει νόμος και να πεθάνει και ο τελευταίος άπιστος.
Γύρω τους, ένα σκηνικό με ερείπια, φωτιά και φόβο. Ανεπιθύμητοι Κούρδοι, μαχητές του Χαλιφάτου, Τζιχαντιστές… Ένας πόλεμος που στερεί τα πάντα πέρα απ’ τις βαθιά θαμμένες αναμνήσεις από ένα αλλιώτικο χθες, από μια πραγματικότητα φωτός κι ελπίδας. Τι μπορεί να ενώνει τον Σαρίφ με τον Γιάννη, τον έτερο ήρωα του βιβλίου, μέλος μιας διαφορετικής οργάνωσης, με τα παρελθοντικά πάθη-δεσμά του;
Πόσο σκληροί και μη άνθρωποι μπορούν να γίνουν οι άνθρωποι; Πόσο λίγο μετράει η ανθρώπινη ζωή; Πότε θα γίνει αποδεκτή η όποια διαφορετικότητα;
Μιλάμε για το Sharif – Βαδίζοντας στο σκοτάδι, ένα δυνατό ιστορικό -και κοινωνικό- μυθιστόρημα των Εκδόσεων Υδροπλάνο, από την ταλαντούχα πένα του Γιαννιώτη Δημήτρη Μπονόβα. Στην πρώτη του προσπάθεια σε πεζό λόγο, συγκινεί και σε κερδίζει από την πρώτη σελίδα. Θίγει δύσκολα και “βαριά” θέματα, όπως την κακοποίηση κάθε είδους, τον ρατσισμό, τον φανατισμό και τις ανισότητες, το εμπόριο οργάνων, την πορνεία, την παιδική εκμετάλλευση, την ξενοφοβία, τη μάστιγα των ναρκωτικών, την προσφυγιά και τον εθνικισμό, τις προκαταλήψεις και τις εν ψυχρώ δολοφονίες σε φόντο φόβου, αγάπης, έρωτα, συγχώρεσης, αυτοθυσίας.
Δεν αποτελεί ένα καλοκαιρινό, εύπεπτο μυθιστόρημα. Η γλαφυρή αυτή ιστορία βρίθει από παραστατικές περιγραφές, σκληρές τόσο όσο τα ατόφια ιστορικά γεγονότα, οριακή βία και ζωντανούς διαλόγους. Ο συγγραφέας θέλει να τονίσει τις αντιθέσεις της βασανιστικής πραγματικότητας μ’ εκείνη την αθωότητα και ηρεμία αλλοτινών χρόνων, που φοβάμαι πως απέχουμε πολύ απ’ το να ξαναζήσουμε. Πρόκειται για ένα βιβλίο που περνά μηνύματα, ευαισθητοποιεί, αφυπνίζει συνειδήσεις και παραδειγματίζει.
Τα δύο αδέρφια κοιτάχτηκαν με μίσος. Ένα μίσος που έβραζε σαν λάβα έτοιμη να ξεχυθεί και να κάψει τα πάντα στο διάβα της. Από εκείνη τη στιγμή και έπειτα είχε μπει η υπογραφή σε ένα συμβόλαιο θανάτου ανάμεσά τους. Από εκείνη τη στιγμή, ο ένας ήταν ο χειρότερος εχθρός του άλλου.
Ακολουθούμε την πορεία ενός Κούρδου πρόσφυγα που ξεκινά μαζί με την οικογένειά του να έρθει στην Ευρώπη και στην πορεία κάπως, κάπου, κάποτε συναντά την πορεία ζωής και τα έργα ενός Έλληνα εθνικιστή.
Μπαίνουμε απ’ την αρχή στη φρίκη ενός πολέμου. Φρικαλεότητες, βομβαρδισμοί, βασανιστήρια, γενοκτονία, αρπαγές, σφαγές, λεηλασίες, καταδιώξεις, τρομοκρατικό χάος, βίαιοι διωγμοί και βιασμοί για ολική κάθαρση του μουσουλμανικού κράτους από κάθε ανεπιθύμητο. Στο όνομα της θρησκείας και της ανυπακοής των αλλόπιστων στους φανατικούς και αδίστακτους Ισλαμιστές. Κεμαλικό καθεστώς.
Αλλά πώς γίνεται να λογίζεται ξένος αυτός που έχει γεννηθεί σε τούτα τα χώματα; Αυτός που έχει κάνει τα πρώτα του βήματα, που έχει πάρει την πρώτη του ανάσα εδώ, στην πατρίδα του;
Έπειτα, έρχεται η ανάγκη της προσφυγιάς. Οι απεγνωσμένες προσπάθειες να μαζευτεί κάθε ρανίδα δύναμης και κουράγιου όσων πάλεψαν για να αποφύγουν τα δεινά ενός πολέμου αλλά οδηγήθηκαν πάλι στο θάνατο. Ανάμεσά τους κι ο Σαρίφ. Μαριονέτα σ’ ένα παιχνίδι συμφερόντων και μεγάλων δυνάμεων που δεν ήθελε να παίξει.
Το μισούσε αυτό το μέρος. Ήταν γεμάτο ανασφάλεια και χαμένα όνειρα. Ήταν ένα σάπιο μέρος, ένα από τα πολλά που οι «δυνατοί» αυτού του κόσμου είχαν φτιάξει για να κλείσουν αυτόν και τους όμοιούς του, να τους κρατήσουν μακριά απ’ τις πατρίδες τους. Να τους κρατήσουν εκεί, κενούς και μίζερους, να περιμένουν ένα αύριο που ποτέ δεν θα έρθει. Ένα αύριο βυθισμένο στον βούρκο και το τίποτα.
Αντί για τέλος, ξαναμπαίνουμε σ’ έναν τρομαχτικότερο πόλεμο. Πιο δυτικό. Εκείνον του χρήματος και της ιδεολογίας. Στην Ελλάδα της κρίσης, των τελευταίων ετών. Ώσπου να εξαλειφθούν οι αδύναμοι.
Από το φως στο σκοτάδι και πάλι στο φως. Προς μια νέα ζωή, προς ένα καλύτερο αύριο(;)
Όσα σχέδια και να κάνεις εσύ για τον εαυτό σου, πρέπει πάντα να θυμάσαι ότι υπάρχουν κι εκείνοι που μπορεί να τα ανατρέψουν από τη μια στιγμή στην άλλη…
Με στιγμάτισε ο θυμός, η οργή, η απογοήτευση, η θλίψη. Θα υπάρξει φως ποτέ σ’ αυτό το έρεβος; Αντί για εκτίμηση και ήθος στη ζωή, αφηνόμαστε έρμαια ζωώδων ενστίκτων παντοδυναμίας.
Η ιστορία ποτέ δεν ήταν δίκαιη με τους αδύναμους.
Ειρήνη αγνοείται, αγάπη αγνοείται, προστασία αγνοείται, ομόνοια αγνοείται… Νισάφι!
Η αγάπη είναι τυφλή. Δεν ξεχωρίζει θρησκείες. Θέλει μόνο δύο ανθρώπους που ν’ αναπνέουν ο ένας για τον άλλον. Ούτε να πιστεύουν στον ίδιο θεό ούτε ν’ ανήκουν στην ίδια φυλή. Απλώς να κοιτάζονται στα μάτια και όλα να ομορφαίνουν γύρω τους.
Εντόπισα ωραία δομή, ιστορία και μυθοπλασία σε σωστές αναλογίες. Μικρά κεφάλαια και σταδιακή εξέλιξη στους χαρακτήρες. Με όπλα του τη μεστή και κάπου κάπου λυρική γλώσσα και τον γυμνό ρεαλισμό, ο Δημήτρης δίνει έμφαση στα ολέθρια αποτελέσματα και στα εγκληματικά λάθη του πολέμου και του φανατισμού. Θα βαδίσετε μαζί του;
Μερικές φορές οι άνθρωποι κάνουμε λάθη. Οδηγούμαστε από τα πάθη μας και ακολουθούμε περίεργα μονοπάτια. Έτσι γινόμαστε σκιά του εαυτού μας… Πολλοί είναι αυτοί που παραμένουν στο σκοτάδι, που μαγεύονται από την ευκολία που τους χαρίζει. Υπάρχουν όμως κι αυτοί που ακόμα και την τελευταία στιγμή αποφασίζουν να κάνουν το σωστό. Αποφασίζουν να βγουν στο φως και να παλέψουν με όποιο κόστος. Μην ξεχνάς πως κάτω από τα αγκάθια, το τριαντάφυλλο εξακολουθεί να παραμένει ένα πανέμορφο λουλούδι.
Περίληψη: Συρία – ο πόλεμος βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Σπίτια βομβαρδίζονται, άνθρωποι πεθαίνουν, ζωές καταστρέφονται. Ο Σαρίφ και η οικογένειά του αποφασίζουν να πάρουν τον δρόμο της προσφυγιάς, ψάχνοντας ένα καλύτερο αύριο. Η μοίρα όμως έχει άλλα σχέδια… Ελλάδα – μια χώρα που μαστίζεται από την κρίση σε όλα τα επίπεδα. Ο Γιάννης, φορτωμένος με τα πάθη του παρελθόντος, πιστεύει ακόμα ότι έχει το πάνω χέρι. Δεν ξέρει όμως τι του επιφυλάσσει το μέλλον… Οι ζωές τους μπλέκονται και τότε όλα αλλάζουν. Το παρελθόν γκρεμίζεται σαν στοίβα από τραπουλόχαρτα και μια κοινή πορεία ξεκινά. Αλλά πού θα οδηγήσει;
Στοιχεία βιβλίου
Τίτλος: Sharif (Βαδίζοντας στο σκοτάδι)
Συγγραφέας: Δημήτρης Μπονόβας
Εκδόσεις: Υδροπλάνο
ISBN: 978-618-207-120-5
Σελίδες: 320
Ημερομηνία έκδοσης: Απρίλιος 2022
