Συνέντευξη – Κατερίνα Σέρβη
Σήμερα, στους Θεματοφύλακες Λόγω Τεχνών, φιλοξενούμε την αρχαιολόγο και συγγραφέα Κατερίνα Σέρβη, με αφορμή το βιβλίο της «Ο Πέτρος και η Επανάσταση του 1821» που κυκλοφορεί από την Εκδοτική Αθηνών.
Συνέντευξη
Ρωτάει η Αγγελίνα Παπαθανασίου
Καλησπέρα. Ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχωρείτε. Μπορεί να μην ασχολείστε ενεργά με την αρχαιολογία που έχετε σπουδάσει, αλλά με τα βιβλία σας ταξιδεύετε τα παιδιά πίσω στον χρόνο και τους γνωρίζετε την ιστορία μας με εντελώς διαφορετικό τρόπο απ’ όσα μαθαίνουν στο σχολείο. Πώς προέκυψε η ενασχόλησή σας με τη συγγραφή;
K.Σ.: Στην πραγματικότητα προέκυψε τυχαία! Ένα καλοκαίρι, είχα τελειώσει το Πανεπιστήμιο, επέστρεφα από μία ανασκαφή στην Κάτω Ζάκρο, στην Κρήτη, στον νομό Λασιθίου, και αποφάσισα να επισκεφθώ την Κνωσό. Εκεί, στον αρχαιολογικό χώρο, αγόρασα έναν οδηγό της Εκδοτικής Αθηνών, και αυτό ήταν! Ενθουσιάστηκα και σκέφτηκα να ζητήσω δουλειά ως επιμελήτρια κειμένων, επάγγελμα που είχα εξασκήσει τα προηγούμενα χρόνια στο Τμήμα Δημοσιευμάτων του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων, στο Υπουργείο Πολιτισμού. Την ίδια κιόλας εβδομάδα πήγα στα γραφεία της Εκδοτικής Αθηνών, με ένα βιογραφικό ανά χείρας, όμως η ευγενέστατη αρχαιολόγος που με υποδέχθηκε με απογοήτευσε: δεν χρειάζονταν άλλους συνεργάτες. Δεν πέρασε μία εβδομάδα και η ίδια αρχαιολόγος, η αείμνηστη Μυρτώ Σταυροπούλου, με κάλεσε στα γραφεία τους. Είχαν αποφασίσει να ξεκινήσουν μία νέα σειρά αρχαιολογικών οδηγών και μου ανέθεσαν να γράψω έναν, δοκιμαστικά. Από εκεί και πέρα όλα πήραν τον δρόμο τους!
Έχετε ασχοληθεί και με το graphic novel, γράφοντας μια τριλογία για τη Μάχη του Μαραθώνα, των Θερμοπυλών και τη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Aλλά και το βιβλίο σας «Ο Πέτρος και η επανάσταση του 1821» έχει τη μορφή κόμικ. Πιστεύετε ότι τα βιβλία σε αυτή τη μορφή είναι πιο ελκυστικά για τα παιδιά, ιδιαίτερα για αυτά που δεν έχουν καλή σχέση με την ανάγνωση βιβλίων;
K.Σ.: Ναι, το πιστεύω απόλυτα. Το έχω δει στην πράξη, σε συζητήσεις με παιδιά στα σχολεία, αλλά και παρατηρώντας τα πώς αντιδρούν βλέποντας ένα ιστορικό βιβλίο και πώς αντιδρούν βλέποντας ένα κόμικ.
Το βιβλίο σας «Ο Πέτρος και η επανάσταση του 1821» γράφτηκε με αφορμή τα διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση; Συναντήσατε κάποιες δυσκολίες κατά τη συγγραφή του;
K.Σ.: Όχι, το βιβλίο είχε γραφτεί αρκετό καιρό πριν. Ξαναβγήκε στο προσκήνιο όμως το 2021, με αφορμή την επέτειο της Επανάστασης.
Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν πώς να συμπυκνώσω μία τόσο μεγάλη περίοδο -η αφήγηση ξεκινά λίγο πριν το 1821 και τελειώνει το 1831, με τη δολοφονία του Καποδίστρια- σε λίγες σελίδες. Πώς τα κείμενα να είναι μικρά, αλλά παρ’ όλα αυτά να υπάρχει ειρμός, έτσι ώστε τα παιδιά να μπορούν να καταλάβουν τη ροή των γεγονότων. Κι ακόμα, τι να τονίσω και τι να αφήσω στην άκρη. Προφανώς δεν μπορούσα να πω τα πάντα, ήθελα όμως το βιβλίο να είναι ολοκληρωμένο, να περιέχει δηλαδή όλες τις πτυχές της Επανάστασης, έστω και επιγραμματικά δοσμένες.
Διαβάστε την άποψή μας για το βιβλίο: Ο Πέτρος και η Επανάσταση του 1821
Πιστεύετε ότι ως λαός γνωρίζουμε την ιστορία μας; Τι φταίει και τα παιδιά σήμερα αγνοούν βασικά ιστορικά γεγονότα;
K.Σ.: Αυτό που έχω παρατηρήσει, γενικά, είναι πως ξέρουμε κάποια πράγματα αλλά όχι σε βάθος, ούτε από όλες τις πλευρές. Αυτό είναι φυσικό, δεν είναι όλοι ιστορικοί, αρκεί να μη νομίζουν ότι έχοντας διαβάσει ένα άρθρο στο internet ή ανατρέχοντας στις γνώσεις του σχολείου μπορούν να μιλήσουν ως ειδήμονες για κάποιο ιστορικό θέμα. Από την άλλη, έχω την αίσθηση ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει άνθηση στην εκδοτική παραγωγή βιβλίων με ιστορικό περιεχόμενο και αυτό, φυσικά, αντανακλά και τις ανάγκες του κοινού. Πράγματι, έχω δει στον περίγυρό μου ανθρώπους με σπουδές θετικών επιστημών να στρέφονται με πάθος στη μελέτη της ιστορίας.
Όσον αφορά τα παιδιά, νομίζω πως από τη μία φταίει το σχολείο, όπου η διδασκαλία της ιστορίας γίνεται με τρόπο διεκπεραιωτικό, από την άλλη η εποχή, που δεν ευνοεί το διάβασμα. Ειδικά από μία ηλικία και μετά, τα παιδιά ασχολούνται με την τεχνολογία, με το μέλλον, και όχι με την ιστορία και το παρελθόν. Παρ’ όλα αυτά, στις επισκέψεις μου σε σχολεία, αλλά και στον περίγυρό μου, έχω δει παιδιά, μειοψηφία, παθιασμένα με την ιστορία.
Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σας σχέδια; Με αφορμή τα εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, έχετε σκεφτεί να ταξιδέψετε τα παιδιά στη Σμύρνη και να μιλήσετε για την καταστροφή της;
K.Σ.: Συγγραφικά σχέδια έχω πολλά, το θέμα είναι να βρω χρόνο να τα υλοποιήσω!
Όντως, το έχω σκεφτεί και ελπίζω να καταφέρω να γράψω κάτι σχετικό. Η Σμύρνη και η καταστροφή της είναι ένα από τα θέματα που ανέκαθεν με συγκινούσαν υπερβολικά, για άγνωστο λόγο, γιατί δεν έχω καταγωγή ή άλλη σύνδεση με τη Μικρά Ασία.
Λίγο πριν ολοκληρώσουμε τη συνέντευξη, θα θέλατε να πείτε κάτι στους αναγνώστες μας;
K.Σ.: Να παραμείνουν αναγνώστες βιβλίων και ιστοχώρων αφιερωμένων στα βιβλία! Η ανάγνωση είναι κάτι μαγικό, αξίζει να της αφιερώνουμε τον ελάχιστο χρόνο που η πιεστική καθημερινότητα μας αφήνει ελεύθερο!
Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας. Καλή δημιουργική συνέχεια.
K.Σ.: Και εγώ σας ευχαριστώ θερμά για τη συζήτηση!
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
