Η Ερώτηση και η Απάντηση – Patrick Ness
(Τριλογία: Κινούμενο Χάος, Βιβλίο 2)
Μετά Το Μαχαίρι που δεν άφηνε το χέρι ακολουθεί το δεύτερο βιβλίο της σειράς, που είναι εξίσου εντυπωσιακό και αγωνιώδες.
Προσωπική άποψη: Παναγιώτα Γκουτζουρέλα
Ας ξεκινήσουμε με μια επανάληψη. Πριν χρόνια, ο πλανήτης που ζούσαν οι άνθρωποι δηλητηριάστηκε. Αποφάσισαν να φύγουν κάποιοι από αυτούς, να ανακαλύψουν ένα πιο ασφαλές μέρος. Κατέληξαν σε έναν νέο πλανήτη, αυτόν της ιστορίας μας. Μόνιμοι κάτοικοί του οι Σπακλ. Φιλήσυχοι καθώς ήταν, οι άνθρωποι, με τη μανία κατάκτησης που τους διακατείχε και τη βοήθεια των όπλων, τους έδιωξαν από τη γη που επέλεξαν να χτίσουν τις πόλεις τους, κρατώντας μερικούς ως δούλους.
Νέα σκάφη πλησιάζουν τον πλανήτη. Με ανθρώπους που ελπίζουν σε έναν καλύτερο κόσμο. Η Βάιολα με τους γονείς της ήταν στο πρώτο αναγνωριστικό σκάφος και θα έκαναν τις προετοιμασίες για να δεχτούν τους υπόλοιπους. Μόνο που οι γονείς της Βάιολα πέθαναν κατά την προσγείωση. Και η Βάιολα γνώρισε τον Τοντ.
Ο Τοντ είναι ένα αγόρι από την Πρέντισταουν, που κινδυνεύει από τον Δήμαρχο Πρέντις και γι’ αυτό το σκάει. Μαζί με τη Βάιολα. Φτάνοντας στην πόλη Χέβεν, ο Πρέντις είναι ήδη εκεί. Ο Πρόεδρος Πρέντις που, μαζί με τον στρατό του, διαφεντεύει όλη την περιοχή. Χωρίζει τον Τοντ από τη Βάιολα. Και σε αυτό το σημείο ξεκινά Η Ερώτηση και η Απάντηση.
Η πόλη Χέβεν είχε βρει το φάρμακο για τον Θόρυβο, τις σκέψεις όλου του αντρικού πληθυσμού που διαχέονται ελεύθερα και έχει οποιοσδήποτε πρόσβαση σε αυτές. Όμως ο Πρέντις απαγορεύει τη χρήση του φαρμάκου για να είναι σε θέση να γνωρίζει τι σκέφτονται οι στρατιώτες και οι κάτοικοι. Τις γυναίκες (που δεν έχουν θόρυβο, άγνωστο γιατί) τις απομονώνει σε ξεχωριστά κτίσματα, φοβούμενος τη δική τους δύναμη αλλά και τη δική του αδυναμία να τις ελέγχει.
Ο Τοντ εκπαιδεύεται για να γίνει υπαρχηγός του Πρέντις. Η Βάιολα καταλήγει στο θεραπευτήριο της Κόυλ, που της μαθαίνει την τέχνη να θεραπεύει. Μόνο που έχουν χωριστεί σε δύο στρατόπεδα. Ο Πρόεδρος Πρέντις αλλά και η θεραπεύτρια Κόυλ έχουν σχέδια. Να κατακτήσουν τον κόσμο. Ο Τοντ και η Βάιολα έρχονται αντιμέτωποι με τις επιλογές που καλούνται να κάνουν. Και πρέπει να ζήσουν με τις συνέπειες αυτών.
Όταν αρχίζουν να σκάνε οι βόμβες, η αντίστροφη μέτρηση έχει ξεκινήσει. Η Απάντηση στην Ερώτηση. Με ποιανού το μέρος θα συμπλεύσουν ο Τοντ και η Βάιολα;
Ένας αγώνας εξουσίας. Ένας διαρκής πόλεμος ανάμεσα στο καλό και το κακό. Μόνο που τα όρια ανάμεσά τους είναι δυσδιάκριτα. Κάθε ενέργεια έχει δύο όψεις, κάθε επιλογή έχει τα θετικά και τα αρνητικά της. Ένας αδιάκοπος αγώνας επιβίωσης με την ηθική να ακροβατεί ανάμεσα στο σωστό και το λάθος.
Ο Τοντ, χάνοντας τη Βάιολα, χάνει και την ελπίδα να αγωνιστεί. Δέχεται τις διαταγές του Προέδρου Πρέντις καταπνίγοντας τη συνείδησή του. Ακολουθεί πιστά εντολές και δικαιολογεί τις πράξεις του και την αδυναμία του να αντιδράσει στη δύναμη του Πρέντις. Ανίσχυρος στα θέλω του εχθρού του, γίνεται συνένοχός του. Η έλλειψη θέλησης οφείλεται στην απομάκρυνση της Βάιολα. Καταπνίγει τις επιθυμίες, τις σκέψεις και τον Θόρυβό του και υποτάσσεται στον άνθρωπο που μισεί, μόνο και μόνο επειδή δεν ξέρει πού κρατείται η Βάιολα και αν κινδυνεύει. Το αδύνατο σημείο του είναι η Βάιολα. Και ο Πρέντις το γνωρίζει.
Κάθε λεπτό περιμένω τη ζωή να διαλυθεί.
Αλλά κάθε λεπτό δε διαλύεται.
Και κάθε μέρα την αναζητάω.
Η Βάιολα από την άλλη, γνωρίζει την αντίσταση, την Απάντηση στον Πρόεδρο Πρέντις και τις πολιτικές του. Η ίδια καλείται να διαλέξει με ποιανού το μέρος θα ταχτεί: με την ισχύουσα εξουσία και τις υποσχέσεις του Πρέντις ή με την ελπίδα ενός πιο δικαιότερου κόσμου; Χρειάζονται τη συμπαράστασή της ως τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στον υπάρχων κόσμο και τους νέους αποίκους. Η ανάγκη της να είναι μαζί με τον Τοντ είναι και η μεγάλη της αδυναμία.
Δε θέ’ να σ΄αφήσω ποτέ, Τοντ Χιούτ.
Η καρδιά μου πονάει καθώς θυμάμαι να το λέω.
Καθώς αθετώ την υπόσχεσή μου.
(Βάστα, Τοντ.)
(Μείνε ζωντανός.)
Ενώ η μόνη επιθυμία της Βάιολα είναι να βρει τον Τοντ, να τον σώσει και να ζήσουν μαζί κάπου μακριά από όλους μέχρι να έρθουν τα σκάφη των νέων αποίκων, το ίδιο ισχύει και για τον Τοντ. Μακριά ο ένας από τον άλλον, οι επιλογές τους χαρακτηρίζονται από την ισχυρή ανάγκη να είναι μαζί, και οι αποφάσεις που λαμβάνουν –πολλές φορές λανθασμένες– στηρίζονται στην αδιάλειπτη επιθυμία να αλληλοπροστατευτούν. Ένα δέσιμο συγκλονιστικό.
Μου υποσχέθηκε.
Κι έφυγε.
Με άφησε.
(Βάιολα;)
(Με άφησες;)
Λιγότερο συναρπαστικό αλλά περισσότερο ουσιώδες από Το μαχαίρι που δεν άφηνε το χέρι, αυτό το βιβλίο είναι διεισδυτικό στους χαρακτήρες. Ισχυρές προσωπικότητες, με δυνατή θέληση και μεγάλες προσδοκίες. Ο Πρέντις εντυπωσιάζει με τον εγωιστικό και απόλυτα χειριστικό χαρακτήρα του, αντίθετος με της θεραπεύτριας Κόυλ, που έχει άσβεστη ανάγκη να ηγηθεί μιας ηρωικής αντεπίθεσης.
Το κύριο ερώτημα που τίθεται από τον συγγραφέα είναι αν ο άνθρωπος είναι γεννημένος στρατιώτης ή ειρηνιστής. Σε κάθε περίπτωση, οι επιλογές των ηρώων δείχνουν πως ο πόλεμος και η ειρήνη είναι αλληλένδετα και χωρίς το ένα δεν μπορεί να υπάρξει το άλλο. Απάντηση δεν δίδεται από τον συγγραφέα. Αδιαμφισβήτητα και τα δύο συνυπάρχουν και ο διαφοροποιητής παράγοντας είναι το αποτέλεσμα που επιδιώκουμε. Οφείλουμε να διαβάσουμε το βιβλίο και να αναλογιστούμε τι προέχει για εμάς: αγώνας ναι, αλλά με τι κόστος; Και για τι αξίζει να αγωνιστεί κανείς; Είμαστε οι επιλογές που κάνουμε, και το πώς ανταποκρινόμαστε σε κάθε δοκιμασία μας καθορίζει το ποιοι είμαστε.
Η τρομοκρατία και οι αντάρτες, η φυλετική διάκριση, ο κυβερνητικός έλεγχος, τα στερεότυπα βάζουν τη δική τους σφραγίδα και εξεγείρουν τον αναγνώστη να επιλέξει, μαζί με τον Τοντ και τη Βάιολα, και να αναλογιστεί τις συνέπειες της επιλογής του.
Ένα βιβλίο χείμαρρος. Πλούσια πλοκή και ανατροπές. Αγωνία ανάμεικτη με δυσπιστία. Συγκερασμός υποταγής και θέλησης. Με φόντο τα δυο φεγγάρια, η αναζήτηση της ελπίδας οδηγεί σε δύσκολες αποφάσεις. Το Χάος απειλεί να μας καταπνίξει. Πώς θα αντιδράσουμε;
Ο τρόπος γραφής του συγγραφέα εντυπωσιάζει με τις τεράστιες, ορμητικές προτάσεις γεμάτες αγωνία και συναίσθημα. Δοσμένο με την οπτική και των δύο ηρώων, εντείνεται η αίσθηση της μοναχικότητάς τους και της απόγνωσής τους. Τα κεφάλαια εναλλάσσονται μεταξύ της τραγικότητάς τους και εντείνουν τη θλίψη που δεν μπορούν να ελέγξουν οι ίδιοι το πεπρωμένο τους. Τρυφερότητα συνυφασμένη με πόνο αλλά και ελπίδα σε κάθε σελίδα του. Η παρουσία ενός ”αντίζηλου”, του Λι, δεν μπορώ να πω πως πρόσθεσε κάτι στην ιστορία, μιας και το ρομαντικό στοιχείο ανάμεσα σε Τοντ και Βάιολα είναι παντελώς απόν. Οι σκηνές βασανισμού είναι πολλές και σκληρές, αφήνοντας μια πίκρα για την κατάντια του ανθρώπου, που βρίσκει άπειρους τρόπους να υποτάξει και να υποδουλώσει.
Εν αναμονή του τελευταίου μέρους της τριλογίας, κλείνω με αυτό το απόσπασμα:
Είμαστε οι επιλογές που κάνουμε. Και πρέπει να κάνουμε. Δεν είμαστε τίποτε άλλο.
«Είσαι έτοιμη;» ξαναλέει – οριστικά αυτή τη φορά.
«Είμαι έτοιμη».
…
Δεν υπάρχει τίποτα που δεν μπορούμε να κάνουμε μαζί…
Και θα νικήσουμε…
Περίληψη: Τρέχοντας να ξεφύγουν από έναν αμείλικτο στρατό, ο Τοντ και η Βάιολα βρίσκονται πάλι πρόσωπο με πρόσωπο με τον χειρότερο εχθρό τους, τον Δήμαρχο Πρέντις.
Ο Τοντ θα αιχμαλωτιστεί αμέσως και θα κρατηθεί μακριά από τη Βάιολα, για να εκπαιδευτεί στις μεθόδους της νέας τάξης του Δημάρχου.
Και μια μέρα, αρχίζουν να σκάνε οι βόμβες.
Στοιχεία βιβλίου
Τίτλος: Το μαχαίρι που δεν άφηνε το χέρι
Σειρά: Κινούμενο Χάος, βιβλίο 1
Συγγραφέας: Ness Patrick
Μετάφραση: Γεώργιος Ν. Μπλάνας
Εκδόσεις: Πατάκη
Σελίδες: 560
Έτος έκδοσης: 2020
ISBN: 978-960-16-860-11
Επιμέλεια κειμένου: Ζωή Τσούρα
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
