Ο Λεβιάθαν ξυπνά και ξεκινά εντυπωσιακά τη μακροσκελέστατη σειρά βιβλίων επιστημονικής φαντασίας του James S. A. Corey “The Expanse”, που μεταφέρθηκε με τεράστια επιτυχία στη μικρή οθόνη και μας χάρισε έξι απολαυστικές σεζόν.
Προσωπική άποψη: Ζωή Τσούρα
Πίσω από το ψευδώνυμο James S. A. Corey κρύβεται ένα δίδυμο συγγραφέων: ο Daniel Abraham και ο Ty Franck. Και οι δύο είναι συγγραφείς fantasy, σεναριογράφοι και παραγωγοί. Η σειρά βιβλίων «The Expanse», που αριθμεί 9 κύριους τίτλους και έναν αριθμό από νουβέλες και διηγήματα, ολοκληρώθηκε το 2021 και έχει κερδίσει πολλά βραβεία, με σημαντικότερο το βραβείο Hugo το 2020 για την Καλύτερη Σειρά Βιβλίων.
Το «Ο Λεβιάθαν ξυπνά» μας εισάγει στο σύμπαν του «The Expanse», όπου η ανθρωπότητα έχει επεκταθεί και ιδρύσει αποικίες στους πλανήτες και τους δορυφόρους του ηλιακού μας συστήματος. Η Γη, ως κοιτίδα του πολιτισμού, παραμένει η πλουσιότερη και ισχυρότερη δύναμη. Ο Άρης έχει ανεξαρτητοποιηθεί και μεταβληθεί σε υπολογίσιμο στρατιωτικό παράγοντα, με τους κατοίκους του να δουλεύουν πειθαρχημένα και πεισματικά για να τον μετατρέψουν σε έναν πράσινο πλανήτη. Η Ζώνη των Αστεροειδών εξυπηρετεί ως μία δεξαμενή φτηνού εργατικού δυναμικού: άνθρωποι που γεννιούνται με ιδιαίτερο ύψος και οστέινη πυκνότητα λόγω της έλλειψης βαρύτητας, άνθρωποι φτωχοί και απολύτως εξαρτημένοι από τις προμήθειες της Γης, δουλεύουν σε ένα δίκτυο σταθμών και δορυφόρων, εξορύσσοντας πάγο και ορυκτά από τους αστεροειδείς, χωρίς δικαιώματα, χωρίς ελπίδα για το μέλλον. Οι συγγραφείς έχουν δημιουργήσει μία εξαιρετική κοσμοπλασία που προσλαμβάνεται ως απόλυτα ρεαλιστική και κατανοήσιμη, με την οικονομική, την πολιτική και την κοινωνική πλευρά της να είναι όλες λεπτομερώς δουλεμένες και να αποτελούν τα κορυφαία στοιχεία του βιβλίου.
Αυτή η εκμεταλλευτική και καπιταλιστική ισορροπία όμως, με τον οικείο ρατσισμό και ελιτισμό της να διαποτίζει κάθε πτυχή της καθημερινότητας, είναι και άκρως εύθραυστη, με τρομοκρατικές ομάδες, αποσχιστικές παρατάξεις και άπληστες εταιρείες μεγαθήρια να λύνουν και να δένουν στο παρασκήνιο. Αυτή η πυριτιδαποθήκη χρειάζεται μία ελάχιστη σπίθα για να ανάψει και να εκραγεί – και το πλήρωμα ενός μικρού πλοίου θα παίξει άθελά του τον ρόλο του σπίρτου.
«Ακούγεται σαν να το σκεφτήκατε αρκετά από τότε» είπε ο Λόπεζ, με τις κόρες του σε μέγεθος κεφαλιού καρφίτσας να μην αφήνουν ποτέ το πρόσωπο του Χόλντεν. «Ψυχοθεραπεία;»
«Πολύς χρόνος για να σκεφτείς στο Καντέρμπουρι» αποκρίθηκε ο Χόλντεν.
Ο Λόπεζ αγνόησε τη φανερή εκτροπή της συζήτησης και είπε: «Τι συμπέρασμα βγάλατε από όλη αυτή τη σκέψη;»
«Η Συμμαχία πατάει στο λαιμό τους ανθρώπους εδώ έξω για περισσότερο από εκατό χρόνια. Δεν ήθελα να είμαι η μπότα».
Ένα ιδιαίτερο στοιχείο στο «Ο Λεβιάθαν ξυπνά» είναι ότι εκτός από μεγαλόπνοη space opera, είναι ταυτόχρονα και ένα έξυπνο και πολυεπίπεδο μυστήριο, γεγονός που το καθιστά page turner. Ο ιδεαλιστής, ηθικός και ακριβοδίκαιος καπετάνιος Τζιμ Χόλντεν, μαζί με το εναπομείναν πλήρωμά του, προσπαθούν να ανακαλύψουν ποιος ανατίναξε το ακίνδυνο φορτηγό πλοίο τους και γιατί. Κατά τη διάρκεια αυτής της έρευνας καταδιώκονται ανελέητα από άγνωστους εχθρούς. Ταυτόχρονα, στη Ζώνη, ο κυνικός, μηδενιστής και αλκοολικός επιθεωρητής Μίλερ αναλαμβάνει να λύσει μία υπόθεση εξαφάνισης και να βρει μία πλούσια, αινιγματική κοπέλα από τη Γη, της οποίας τα ίχνη χάνονται στη Ζώνη. Και όλα αυτά ξεδιπλώνονται παράλληλα, και ενώ ο αναβρασμός σε όλο το ηλιακό σύστημα μεγαλώνει και η οργή και η αντίδραση ξεχειλίζουν. Ο Χόλντεν και ο Μίλερ ακροβατούν ο ένας γύρω από τον άλλον καθώς τα μυστήρια που ερευνούν τους φέρνουν σε ένα κοινό μονοπάτι, και μία μεγάλη εικόνα τρομακτική και απρόβλεπτη φανερώνεται από πίσω.
Μερικές φορές, άνθρωποι πετιούνταν από αεροφράκτες. Μερικές φορές, στοιχεία εξαφανίζονταν από τα ερμάρια. Δεν ήταν τόσο σημαντικό αν ήταν σωστό ή λάθος, όσο αν ήταν δικαιολογημένο. Περνάς όλη σου τη ζωή σε μια φυσαλίδα από πέτρα, με το φαγητό σου, το νερό σου, τον αέρα σου να τα μεταφέρουν από μέρη τόσο μακρινά που μετά βίας θα μπορούσες να τα βρεις με τηλεσκόπιο, και μια κάποια ευελιξία στην ηθική ήταν απαραίτητη. Όμως, δεν είχε ποτέ μέχρι τότε αναγκαστεί να αναλάβει απαγωγή.
Παρόλο που είχα ήδη παρακολουθήσει τον πρώτο κύκλο της σειράς, ο οποίος βασίζεται και ακολουθεί πολύ πιστά το πρώτο βιβλίο, αυτό δεν μου στέρησε τίποτα από την ανάγνωση. Λατρεύω τον κόσμο του «The Expanse», το ότι είμαστε επικεντρωμένοι στο ηλιακό σύστημα, στη δυναμική και τις ισορροπίες του, και τις εξερευνούμε επισταμένως αντί να «απλωνόμαστε» σε μακρινού μέλλοντος γαλαξίες και κοινωνίες ελάχιστα όμοιες με τη σημερινή. Η δράση είναι συνεχής και λεπτομερής, δεν επιτρέπει να βαρεθείς ποτέ. Η εναλλαγή των κεφαλαίων μεταξύ Χόλντεν και Μίλερ δεν αφήνει καμία υποπλοκή να υπολείπεται ανάπτυξης. Η δομή του βιβλίου για μένα είναι αριστοτεχνική, το να στήσεις επιτυχημένα μία τέτοια σκακιέρα και να αναπτύξεις και να συνδέσεις τις κλωστές τόσων παραγόντων και μυστηρίων είναι τρομερά δύσκολο εγχείρημα. Φυσικά χρειάζεται την προσοχή του αναγνώστη κατά την ανάγνωση, όπως κάθε μυστήριο, ώστε να μη χάσει στοιχεία και συνδέσεις.
Οι δύο τόσο διαφορετικοί πρωταγωνιστικοί χαρακτήρες ήταν η καλύτερη επιλογή, καθώς η ανά αποφάσεις και πράξεις σύμπλευση ή σύγκρουση των ηθικών κανόνων του Χόλντεν και του Μίλερ δίνει «ψυχή» και βάθος στον ανθρώπινο παράγοντα. Όλοι οι χαρακτήρες του βιβλίου όμως είναι ωραία δουλεμένοι, σε κάνει να θες να ακολουθήσεις το πλήρωμα του Ροσινάντε σε αμέτρητες περιπέτειες. Ιδιαίτερη μνεία θα κάνω στη Ναόμι Ναγκάτα, μηχανικό του Ροσινάντε, ένας γυναικείος χαρακτήρας σε ανδροκρατούμενο setting η οποία όμως δεν υποφέρει από male gaze και χαζά στερεότυπα – τουναντίον, προσφέρει ένα θετικό πρότυπο και είναι όπως πρέπει να είναι: άνθρωπος και αυτόνομος χαρακτήρας, όχι καρικατούρα.
Όσον αφορά τη γλώσσα και το ύφος του βιβλίου, αυτά είναι στα πρότυπα των σύγχρονων sci-fi περιπετειών, σε αυτό το επίπεδο απλότητας, αμεσότητας και κινηματογραφικότητας. Το επισημαίνω για να μην απογοητευτούν οι hard sci-fi αναγνώστες που αναζητούν λογοτεχνικότητα και λυρικότητα, το στυλ του βιβλίου δεν είναι τέτοιο – έχει όμως και τέτοιες στιγμές στα κομμάτια του Μίλερ. Γενικώς, προσπερνώντας αυτή τη για κάποιους μη επιθυμητή απλότητα και κάποιες αστοχίες στη μετάφραση, πιστεύω ότι οι λάτρεις του είδους θα βρουν πολλά να αγαπήσουν σε αυτή τη συναρπαστική σειρά. Μετά το Dune, είναι ό,τι καλύτερο έχω συναντήσει σε κόσμο sci-fi και είμαι πολύ ενθουσιασμένη για τη συνέχεια.
Περίληψη: Η ανθρωπότητα έχει αποικίσει το ηλιακό σύστημα -τον Άρη, τη Σελήνη, τη Ζώνη Αστεροειδών και ακόμα παραπέρα- αλλά τα μακρινά αστέρια είναι ακόμη άπιαστα.
Ο Τζιμ Χόλντεν είναι ύπαρχος μιας φορτηγίδας που μαζεύει πάγο από τους δακτυλίους του Κρόνου και τον μεταφέρει στους σταθμούς ορυχείων της Ζώνης. Όμως, όταν με το πλήρωμά του πέφτουν πάνω σε ένα εγκαταλειμμένο πλοίο, το Σκόπουλαϊ, βρίσκουν ένα καλά κρυμμένο μυστικό. Ένα μυστικό για το οποίο κάποιος είναι διατεθειμένος να σκοτώσει – να σκοτώσει σε μια κλίμακα αδιανόητη για τον Τζιμ και το πλήρωμά του. Το ηλιακό σύστημα βρίσκεται στο κατώφλι του πολέμου, εκτός αν οι ήρωες ανακαλύψουν ποιος εγκατέλειψε το πλοίο και γιατί.
Ο επιθεωρητής Μίλερ ψάχνει μια κοπέλα. Μια κοπέλα χαμένη σε ένα σύστημα με δισεκατομμύρια πληθυσμό. Οι γονείς της, όμως, έχουν πολλά χρήματα να διαθέσουν για να τη βρουν. Όταν τα ίχνη της οδηγούν στο Σκόπουλαϊ και στον Χόλντεν, ο επιθεωρητής συνειδητοποιεί ότι αυτή η κοπέλα ίσως είναι το κλειδί για τα πάντα.
Ο Χόλντεν κι ο Μίλερ πρέπει να ενώσουν τις τελείες ανάμεσα στην κυβέρνηση της Γης, τους επαναστάτες των εξωτερικών πλανητών και τις μυστικοπαθείς εταιρείες – και οι πιθανότητες είναι εναντίον τους. Αλλά στη Ζώνη οι κανόνες είναι διαφορετικοί κι ένα μικρό πλοίο μπορεί να αλλάξει το πεπρωμένο του σύμπαντος.
Στοιχεία βιβλίου
Τίτλος: Ο Λεβιάθαν ξυπνά
Σειρά: The Expanse (βιβλίο I)
Συγγραφέας: James S. A. Corey
Εκδόσεις: Anubis
Ημερομηνία έκδοσης:14/10/2021
Σελίδες: 696
ISBN: 978-960-623-351-7
