Περιοχή Καπναποθηκών
Γράφει η Αγγελίνα Παπαθανασίου
Στη συνέχεια του ταξιδιού μας, θα γνωρίσουμε την περιοχή με τις καπναποθήκες. Η περιοχή των καπναποθηκών – ένα σημαντικό σε έκταση και αξία τμήμα της πόλης – είναι συνδεδεμένη άμεσα με την οικονομική άνθηση της πόλης, σώζεται σε ικανοποιητικό βαθμό ως πολεοδομικός ιστός και ως κτιριακό απόθεμα, και αποτελεί ένα από τα καλύτερα υφιστάμενα σύνολα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα.
Τα κτίρια είναι δημιουργήματα του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα και αποτελούν έξοχα δείγματα αρχιτεκτονικής, ορισμένα από αυτά μοναδικά και για τον ευρωπαϊκό χώρο.
Οι καπναποθήκες ήταν χτισμένες στον κάμπο, στα νοτιοανατολικά της Παλιάς Πόλης, και αποτελούσαν ιδιαίτερη συνοικία, διαχωρισμένη σαφώς από την κεντρική περιοχή εμπορίου και την περιοχή κατοικίας της αστικής τάξης.
Η περιοχή βρισκόταν κοντά σε υπεραστικούς άξονες οδικής και σιδηροδρομικής (από το 1891) κυκλοφορίας και κυρίως κοντά στον άξονα που συνέδεε την Ξάνθη με τη Γενισέα. Σε χαμηλό υψόμετρο, συχνά πλημμυρισμένη και υγρή, ήταν ακατάλληλη περιοχή κατοικίας, ευνοϊκή όμως εξαιτίας της σύστασης του εδάφους της για την κατασκευή ημιυπόγειων χώρων, απαραίτητων στη λειτουργία των καπναποθηκών.
Οι πρώτες καπναποθήκες εμφανίστηκαν μετά το 1860 και ήταν μονώροφες, υλοποιήθηκαν με παραδοσιακές μεθόδους και υλικά και βασίστηκαν στη χρήση τοπικών μορφολογικών στοιχείων και, ορισμένες φορές, νεοκλασικών μοτίβων. Ο κτιριακός όγκος αυτών των καπναποθηκών είναι συνήθως απλός, ορθογώνιος, με επίπεδες όψεις, διάτρητες από τα εν σειρά ανοίγματα, και επικαλύπτεται με απλή τετράριχτη στέγη.
Τα κτίρια των καπναποθηκών που διασώζονται μέχρι το 1995 αθροίζονται σε 57, από τα οποία τα 27 ήταν εγκαταλειμμένα, ενώ τα 30 λειτουργούσαν με νέες χρήσεις (ως αποθηκευτικοί χώροι 9 κτίρια, ως εργαστήρια κυρίως επίπλων και κουφωμάτων 17 κτίρια, ενώ 5 απ’ αυτά στέγαζαν πολιτιστικές δραστηριότητες και δραστηριότητες αναψυχής).
Επιμέλεια κειμένου: Ζωή Τσούρα
Υποστηρίξτε το blog μας με μία δωρεά, πατώντας εδώ
