Ατελή αγάλματα – Κωνσταντίνος Μαρούγκας
Προσωπική άποψη: Αγγελική Δαφτσίδου
Επιτέλους ένα διαφορετικό μυθιστόρημα!
Θα μου πείτε, καλά τα υπόλοιπα είναι ίδια. Φυσικά όχι! Αλλά από την πρώτη κιόλας σελίδα κατάλαβα πως δύσκολα θα το αφήσω απ’ τα χέρια μου. Όχι τόσο για την ιστορία του, που είναι ομολογούμενος εξαιρετικά πρωτότυπη, αλλά περισσότερο για τον τρόπο γραφής του συγγραφέα.
Τελειώνοντας το πρώτο κεφάλαιο δεν ήξερα τα ονόματα των ηρώων της ιστορίας, αλλά ούτε και τον τόπο και τον χρόνο που αυτή διαδραματίζεται. Κι όμως ήταν όλοι εκεί, ολοζώντανοι μπροστά μου, με σάρκα και οστά. Όσο για τον αφηγητή της ιστορίας, αυτός κι αν είναι πρωτότυπος. Έχει το χάρισμα να ξεδιπλώνει την πλοκή του βιβλίου χωρίς να εμπλέκεται συναισθηματικά. Πώς θα μπορούσε άλλωστε!
Το όνομα εκείνου, που θέλησε με το θανάσιμο αμάρτημα της αλαζονείας να γεννηθεί, δεν έχει νόημα. Είναι καλύτερο άνθρωποι γεμάτοι πάθη να μένουν ανώνυμοι στα χαρτιά, γιατί το όνομά τους γίνεται θρύλος και το βουητό που ακούγεται, τους στοιχειώνει αιώνια. Ας τον ονομάσω με ευλάβεια ∙ αυτό που του ταιριάζει καλύτερα είναι το όνομα «Δημιουργός». Έτσι μόνο θα μπορούσε κάποιος να τον ονομάσει αν τον ήξερε καλά. Αν είχε το θάρρος να τον μάθει καλά.
Το ερώτημα που με βασάνιζε στη συνέχεια, καθώς προχωρούσα στα επόμενα κεφάλαια, ήταν αν τέχνη μπορεί να αποτελέσει μια σανίδα σωτηρίας για έναν φυλακισμένο. Μια παιδική ψυχή δοκιμάζεται σε μια ανήλιαγη φυλακή ψάχνοντας διέξοδο στη δημιουργικότητα και τη φαντασία. Πώς θα διαμορφώσει τον κόσμο του; Θα ξεφύγει από τις φυλακές που τον περιορίζουν άλλοι; Είναι τελικά σανίδα σωτηρίας το ταλέντο του ή θα τον οδηγήσει βήμα βήμα στην τρέλα;
Αντιλήφθηκε ότι το παιδί του έπαιζε. Έπαιζε με φαντάσματα, αλλά αυτό δεν το σκεφτόταν, παρέμενε στο προφανές και χαριτωμένο γέλιο του.
Τι είναι τελικά ο Δημιουργός; Καταραμένος ή θαύμα; Μάλλον το ένα συμπληρώνει το άλλο. Από μια φυλακή σε μια άλλη, όμως πάντα ελεύθερος στο μυαλό του, δοσμένος ολοκληρωτικά στην τέχνη του. Στον κόσμο που έφτιαχνε με τα χέρια του.
Με διεισδυτική ματιά ο συγγραφέας σκαλίζει τις ανθρώπινες κοινωνίες, τις οικογενειακές σχέσεις και εν τέλη τον «πολιτισμό των ανθρώπων».
Οι άνθρωποι φαίνονταν πάντοτε σκυφτοί και αμίλητοι. Τα χείλη τους άνοιγαν μόνο όταν έπρεπε να φάνε ή να φωνάξουν. Οι σκιές τους ήταν σχεδόν αόρατες από το διπλό φως του ήλιου και του φεγγαριού που βρίσκονταν από πάνω τους σαν μεγεθυντικός φακός που παρατηρεί όσα περνούν κάτω από το γυαλί του. Κινούνταν γρήγορα και νευρικά, αλλά χωρίς λόγο για να πάνε κάπου. Σαν να κυνηγούσαν τους εαυτούς τους και να ένιωθαν ασφάλεια μόνο κλεισμένοι σπίτι τους. Το πιο τρομαχτικό σ’ αυτούς τους ανθρώπους ήταν ότι η οικογένειά τους έμοιαζε ευπαρουσίαστη και αξιαγάπητη, ενώ οι υπόλοιποι που συναντούσαν, έμοιαζαν αποκρουστικοί και γεμάτοι μίσος. Χωρίς κανένας τους να διαφέρει.
Περίληψη: Ατελή αγάλματα – Κωνσταντίνος Μαρούγκας
«Ό,τι μεγαλώνει στο σκοτάδι γίνεται αγρίμι».
Κάθε έργο τέχνης απαρτίζεται από δύο ιστορίες που το χαρακτηρίζουν και το κάνουν μοναδικό: του καλλιτέχνη και της πραγματικότητας μέσα στην οποία δημιουργήθηκε. Η παρούσα ιστορία όμως στέκεται μόνη της, χωρίς σαφή διαχωριστικά όρια μεταξύ καλλιτέχνη και έργου. Μοιάζει με σιαμαία ένωση μεταξύ φαντασίας και ρεαλισμού· ένα πρωτόγνωρο πέρασμα από την ανθρώπινη παιδικότητα στη σκληρή βιαιότητα της ανθρώπινης φύσης.
Αυτή είναι η ζωή του Δημιουργού, ενός νεαρού γλύπτη που μεγάλωσε και εξελίχθηκε ως καλλιτέχνης έγκλειστος σε ένα ασφυκτικό περιβάλλον. Το κύριο καλλιτεχνικό του γνώρισμα ήταν η τελειότητα των έργων του. Η μόνη του διέξοδος, η ευχή να δίνει ζωή στα αγάλματά του. Κάθε τέτοιο «αμάρτημα» όμως έχει τις συνέπειές του…
Τίτλος: Ατελή αγάλματα – Κωνσταντίνος Μαρούγκας
Συγγραφέας: Κωνσταντίνος Μαρούγκας
Εκδόσεις: Πνοή
Σελ. 198
ΙSBN 978 618 5307 66 0
Ημερ. κυκλοφορίας 5/2019
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Δαφτσίδου
Επεξεργασία εικόνας: Νεκταρία Πουλτσίδη